«Παράφορες Σχέσεις» μυθιστόρημα, το πέμπτο βιβλίο της Βενετίας Πιτσιλαδή – Σουάρτ, από τις εκδόσεις Ωκεανός, με πρώτο τιράζ, όπως άλλωστε σε όλα τα βιβλία της 20.000 αντίτυπα. Και όπως πάντα, η συγγραφέας γράφει βιβλία χαρακτήρων δημιουργημένων από την ανάγκη της να προβάλλει το πλούσιο σκηνικό των ανθρώπινων συναισθημάτων. Το θέμα και σε αυτό το βιβλίο είναι ανθρωποκεντρικό, ένα ψυχογράφημα για τα μεγάλα ζητήματα της σημερινής κοινωνίας και τις ακραίες συχνά συμπεριφορές κάποιων ανθρώπων που με απεγνωσμένη προσπάθεια διψούν να κατακτήσουν για να καλύψουν τον εγωπαθή οργανισμό τους φέρονται με ιδιοτέλεια και δίχως ενσυναίσθηση για το κακό που μπορούν να προκαλέσουν στους άλλους.
Πολυπρόσωπο έργο, αλλά η συγγραφέας φρόντισε να υπάρχουν τα ονόματα και το γενεαλογικό δέντρο των οικογενειών και των χαρακτήρων που το απαρτίζουν. Κάτι που διευκολύνει την ανάγνωση και γίνονται εξ αρχής ξεκάθαρες οι προθέσεις και οι κινήσεις τους.
Η δόξα ως μέγιστο επίτευγμα, η με κάθε θεμιτό ή αθέμιτο τρόπο, η απόκτηση φήμης, με όποιο κόστος· και το εύκολο κέρδος διαβρώνουν στη σημερινή κοινωνία των απαιτήσεων, αρκετούς ανθρώπους και τους κάνουν να φέρονται στα άκρα με αδίστακτη συμπεριφορά, όπως συμβαίνει με την Κατερίνα Χόρν, την ηρωίδα του βιβλίου που δεν οριοθετεί επ’ ουδενί λόγο το ανήσυχο πνεύμα της. Παθιασμένη ιδιοσυγκρασία δεν συμβιβάζεται παρά μόνο με το στόχο της να φτάσει στην κορυφή.
Ιστορία που είναι βασισμένη σε αλήθειες από ίδιους ανθρώπους που στο πέρασμα της ζωής ο καθένας μας έχει συναντήσει. Αυτή η ταύτιση είναι κέρδος για το βιβλίο καθώς ο αναγνώστης εύκολα ενδύεται τους ρόλους των ηρώων αφού στην πραγματικότητα τους γνωρίζει και φυσικά τον κερδίζουν αναγνωστικά από την πρώτη έως την τελευταία σελίδα.
Το ύφος γραφής εξιδανικεύει κατά απόλυτο τρόπο το λογοτεχνικό ύφος της συγγραφέως, έχοντας δημιουργήσει ήρωες αληθινούς με την επίφαση μιας πραγματικότητας τόσο ζωντανής που να τους θέτει ενώπιον μας ως ανθρώπους της διπλανής πόρτας.
Αντιλαμβανόμαστε λοιπόν πως η συγγραφέας καταπιάνεται ουσιαστικά με τον άνθρωπο, και τις ανθρώπινες δύσκολες σχέσεις του για τα πάθη και τα λάθη της ζωής τους. Ουσιαστικά καταγράφει για τον πάσχοντα άνθρωπο, για τις πράξεις και τις αδυναμίες του. Για εκείνα τα πάθη που τον θέτουν εκτός ορίων, για τις αδηφάγες επιθυμίες του, τα πως, τα πρέπει, τα θα, με τις όποιες αναζητήσεις τους.
Το βιβλίο ξεκινάει στο πρώτο κεφάλαιο: Αντί για προοίμιο με «ένα γιατί;» που αναφέρεται στο αποκαλυπτικό γράμμα μιας μάνας στην κόρη της.
Γιατί; Ένα ερώτημα που ταλανίζει πάντα τους ανθρώπους απέναντι στις δύσκολες συμπεριφορές που πρέπει να αντιμετωπίζουν. Ο λόγος της μάνας προς την κόρη σκληρός και αδυσώπητος. Της λέει: «Εύχομαι στη ζωή σου να πετάξεις πολύ ψηλά, να γίνεις σπουδαία. Για να πετύχεις πρέπει να είσαι σκληρή, να είσαι αδίστακτη, για να εκπληρώσεις τους σκοπούς σου και να φτάσεις στην προσωπική σου ευτυχία, μη διστάσεις ακόμη κι επί πτωμάτων να βαδίσεις. Πρόσεξε παιδί μου.»
Η προτροπή, πρόσεξε παιδί μου, στερείται κάθε συναισθήματος καθώς προηγούμενα έχει δώσει τις ακραίες συμβουλές της. Να είναι σκληρή και αδίστακτη. Μετά από αυτό το γράμμα ως δείγμα γραφής των χαρακτήρων, πιστεύω πως θα καταλάβετε τι πρόκειται να ακολουθήσει στα επόμενα κεφάλαια.
Το βιβλίο αποτελείται από 42 κεφάλαια και το χαρισματικό είναι πως αν διαβαστεί κάποιο τυχαία είναι ένα μικρό διήγημα που διαβάζεται αυτόνομο και δίνει πλήρη δομική ανάγνωση. Σαν βελονιά σε καμβά κεφάλαιο το κεφάλαιο πλέκεται μια σοβαρή ιστορία με άψογους κι ενδιαφέροντες δημιουργημένους χαρακτήρες που σε κάνουν να ακολουθείς τις ζωές τους γεμάτος περιέργεια για την κατάληξη τους.
Οι παράφορες σχέσεις είναι ένα ψυχολογικό μυθιστόρημα και όσοι το διαβάσουν θα το θυμούνται, όχι τόσο για τη θεματική του όσο για τη δράση των χαρακτήρων, το πώς ενεργούν μέσα στην ιστορία τους με συμπεριφορές που απορρέουν από τις αναζητήσεις, τους στόχους και τον ψυχισμό τους. Η επίφαση της πραγματικότητας που έχει δημιουργήσει η συγγραφέας τόσο στο περιβάλλον χωροχρονικά αλλά περισσότερο στους ήρωές της τούς κάνει τόσο ζωντανούς – αληθινούς σαν να βρίσκονται άνθρωποι δικοί μας που περιβάλλουν τις ζωές μας.
Έτσι και οι ήρωες της Πιτσιλαδή, ζωντανοί, δραστήριοι, τολμηρά σκοτεινοί κι άλλοτε λαμπεροί, που προσφέρουν στο έργο τη δυναμική ενός αξιόλογου μύθου που ιστορείται βήμα – βήμα από τον εκάστοτε ήρωα και ηρωίδα χτίζοντας την ατμόσφαιρα που θα κινηθούν σπρωγμένοι από ακραία ερεθίσματα ώστε ως αποτέλεσμα να είναι κάτι περισσότερο από ένα μυθιστόρημα πλοκής, αλλά ένα μυθιστόρημα για τις δύσκολες σχέσεις των ανθρώπων με στημένες ζωές που εξαπατήθηκαν, σε συναλλαγές ψυχών για το χρήμα και τη δόξα..
Στην ουσία τολμά η συγγραφέας να μιλήσει για τα κακώς κείμενα μιας εσωστρέφειας, για τα παθήματα, τις εμπειρίες και τις τραυματικές συνδέσεις τους, παρέχοντας με αυτή την αδιάσειστη πλοκή ένα ουσιαστικό ψυχογράφημα.
Μέσα από το έργο αυτό -που η δράση απορρέει από τις συμπεριφορές των χαρακτήρων- δεν είναι άλλο εκτός από την έλλειψη της αγάπης, αυτό το σημαντικό στοιχείο που τους λείπει και το αναζητούν.
από το οπισθόφυλλο
Χρήμα και δόξα… τα πιο σημαντικά αγαθά. Δυστυχώς η κοινωνία μας είναι έτσι φτιαγμένη. Έχει θεοποιήσει το χρήμα. Χωρίς αυτό είσαι ένα τίποτα. Άμα πετύχεις αυτά τα δύο, όλοι θα σε θαυμάζουν, θα σε σέβονται και θα υποκλίνονται μπροστά σου.
Όσο για τους άντρες να είσαι σίγουρη πως όλοι θα σε πληγώσουν, όλοι θα σε εκμεταλλευτούν ο καθένας με τον τρόπο του. Οπότε προσπάθησε να είσαι εσύ που θα τους χρησιμοποιήσεις για να ανέβεις ψηλά. Μην κοντοσταθείς. Μην λυγίσεις για έρωτες κι αγάπες, γιατί θα το μετανιώσεις αργά ή γρήγορα. Ο έρωτας τυφλώνει, σε βγάζει από το δρόμο που θέλεις να χαράξεις…
Κάθε φορά που Διάβαζα το γράμμα της, το πρόσωπό μου έκαιγε. Σαν να με έπιανε πυρετός. Αρρώσταινα, υπέφερα… Αυτή ήταν η παρακαταθήκη που μου άφησε η μάνα μου…
Ένα συναρπαστικό θυελλώδεις μυθιστόρημα για τις δύσκολες σχέσεις των ανθρώπων για τις πληγές που δεν κλείνουν για τις αγάπες που δεν ολοκληρώνονται από την ψυχογραφική πένα της Βενετίας Πιτσιλαδή Χουαρτ
Ο Νίτσε έλεγε ότι οι μεγάλες προσωπικότητες, ήταν άνθρωποι που ένιωθαν πως ήθελαν να ζήσουν τη ζωή τους πάνω από τους άλλους, (όπως η Κάθριν Χόρν και την έζησε όσο τα κατάφερε) ήταν κακοί άνθρωποι. Μπορούσαν δηλαδή να χρησιμοποιήσουν τη σατανική τους διάσταση από εκείνη της συνειδητής προσωπικότητας τους που όταν ολοκληρωθεί γίνεται πηγή ζωής.
Η συγγραφέας δημιούργησε έργο γεμάτο συγκρούσεις, εμπόδια, αντιθέσεις, μεταλλαγές, ρήξεις, ανατροπές και οδηγεί μεθοδικά τον αναγνώστη στην πλήρη αισθητική ανάγνωση. Επίσης, από τις αφηγήσεις της Καλομοίρας περνούν ως υπόμνημα, γεγονότα ιστορικά από τη Σμύρνη. Ένα ακόμη θετικό στοιχείο του βιβλίου.
Πετυχημένη γραφή σε μια δύσκολη μορφή απόδοσης, όταν το ύφος ισορροπεί ανάμεσα στο υπαρξιακό και ρεαλιστικό στοιχείο και καθώς, η συγγραφέας, δεν λαμβάνει τίποτα ως αυτόνομο, ενσωματώνει στους χαρακτήρες όλα τα στοιχεία για τα προβλήματα που δημιουργούνται στις διαπροσωπικές τους σχέσεις.
Εξίσου δύσκολο είναι το εγχείρημα να μπει η συγγραφέας στη σκέψη του καθενός χωριστά χαρακτήρα -που ευλόγως η διαφορετικότητα των ιδιοσυγκρασιών τους μπορούσαν να την οδηγήσουν στο να χάσει τους ακριβείς στόχους τους-, πράγμα που ευστόχως απόφυγε με επιτυχία και σκιαγράφησε μέσα από τις γοητευτικά επεξεργασμένες περιγραφικές απεικονίσεις, μαζί με τις επιτυχημένες επεμβάσεις της συγγραφικής της ευχέρειας, να ρίξει φως σε εικόνες που δημιούργησε το απλό, άρα δύσκολο και κομψό ύφος του λόγου της, ώστε να ταυτίζεται ο αναγνώστης με τις αναζητήσεις, τους στόχους, τις απογοητεύσεις, τις ελπίδες και ατυχίες τους, αποτυπωμένες πάντα μέσα από τον δύσκολο ψυχικό κόσμο τους και εντέχνως να τον προβάλλει και να τον μεταφέρει στο χώρο και το χρόνο μιας κάποιας ξεχασμένης αθωότητας.
Διαβάζοντας το καλογραμμένο κείμενο διαφαίνεται μια αχλή ειρωνεία για τα συμβάντα από τις πράξεις των ανθρώπων -των ηρώων και ηρωίδων της- καθώς μια ψυχική-ηθική δυσαρμονία ορθώνεται ανάμεσα τους παρ’ όλο που είναι αναφαίρετο δικαίωμα ως άνθρωποι να ζήσουν μια ζωή μέσα σε ένα συνεχές αίσθημα ενότητας, χάρης και αγάπης. Θα το καταφέρουν όμως; Θα καταφέρουν να νιώσουν τις αλήθειες των συναισθημάτων που μόνο η αγάπη προκαλεί;
