Ο Θεόδωρος Νήμας είναι από τους πιο επιφανέστερους ‘’θεσσαλολόγους’’ επιστήμονες – ερευνητές. Για την συνολική επιστημονική αλλά και εκπαιδευτική δράση τού απονεμήθηκε ο τίτλος του επίτιμου διδάκτορα του Ε.Κ.Π.Α. Ως μέλος διαφόρων επιτροπών και φορέων έχει αναπτύξει μια πλούσια διοικητική και κοινωνική δράση, με κύριο στόχο την ανάδειξη και διάσωση της πολιτισμικής κληρονομιάς του νομού Τρικάλων και άλλων περιοχών της Θεσσαλίας. Σχετικά έχει πλούσια συγγραφική δράση, ξεχωρίζοντας το δίτομο έργο του ‘’Δημοτικά Τραγούδια της Θεσσαλίας’’ (1983).
Ο Πλάτανος (Βάνια) ένα από τα παλαιότερα χωριά των Τρικάλων βρίσκεται 15 χλμ βόρεια της πόλεως, σε υψόμετρο 200 μ. Η πληθυσμιακή καταγραφή του χωριού ξεκινάει από το 1881, όπου το 2011 καταγράφει 609 κατοίκους. Οι κάτοικοι ασχολούνται κατά κύριο λόγο με την κτηνοτροφία.
Ιστορικά και αρχαιολογικά στοιχεία του Πλατάνου καθιστούν την περιοχή αξιόλογο φέρετρο. Ανασκαφές πραγματοποιούνται από το 1989 έως σήμερα. Μεταξύ αυτών εντοπίστηκαν το αρχαίο κάστρο στο ύψωμα Μετερίζι, το βυζαντινό κάστρο στο Ελληνόκαστρο, οι Εκκλησιές του Πλατάνου και διάφορα άλλα μνημεία. Τέλος σημειώνει πλούσια δράση στην Νεωτέρα Ιστορία.
Το γλωσσάρι Πλατάνου στηρίχτηκε στα προσωπικά βιώματα του συγγραφέως και σε μαρτυρίες συγχωριανών του. Οι λέξεις καταχωρήθηκαν με αλφαβητική σειρά και στον ιδιωματικό τους τύπο. Βασικά γραμματικά γνωρίσματα του ιδιώματος του Πλατάνου είναι το άρθρο ‘’ο’’, συγκοπή άρθρων, κώφωση, ουρανοποίηση και συγκοπή φωνηέντων, κατάβαση τόνων στην ονομαστική του πληθυντικού, αποβολή φθόγγων, το προθετικό ‘’α’’, μετάθεση συμφώνων και πολλά άλλα γλωσσικά φαινόμενα.
Παρακάτω παρατίθενται από κάθε γράμμα της αλφαβήτου ενδεικτικά μια λέξεις του τοπικού ιδιώματος. Οι λέξεις στο βιβλίο του κ. Νήμα Θεοδώρου ακολουθούνται από επιστημονική επεξήγηση και ερμηνεία.
Α
Αβγάτα, η = αύξηση
Β
Βάβα, η = η πολύ γριά
Γ
Γάρους, ο = άλμη
Δ
Δαχλιά, η = δαχτυλιά
Ε
Ειδέ = έτσι και
Ζ
Ζακόν’, το = έθιμο
Η
Ήπατα, τα = σπλάχνα
Θ
Θαλά = θέλω να
Ι
Ιάμι = να είμαι παρών
Κ
Καβούλ΄, το = αποδοχή
Λ
Λαμανιά, η = ακαταστασία
Μ
Μαγάρα, η = ακαθαρσία
Ν
Νιανιάτσι, το = άνοστο φαγητό
Ξ
Ξέστριμμα, το = αδιαθεσία με ζάλη
Ο
Όθι = από όπου
Π
Παγάδα, η = ησυχία
Ρ
Ραγουβύζι΄, το = πιπίλα
Σ
Σαγρί, το = ανάποδος
Τ
Τσαλαπάτας, ο = απρόσεκτος
Υ
Υνί, το =σιδερένια πρόσθετη αιχμή του αλετριού
Φ
Φιλουή, η = αφήγηση
Χ
Χαβάν΄, το = μικρό γουδί
Ψ
Ψουρόιδα, η = ψωριάρα γίδα
Ω
Ωμπώ = δηλώνει έκπληξη ή ενθουσιασμό
photo https://trikalanews.gr
