Στις 23 Φλεβάρη 1943, σε ένα μικρό σπίτι, στην οδό Δουκίσσης Πλακεντίας 3, στους Αμπελόκηπους, ιδρύεται η Ενιαία Πανελλαδική Οργάνωση Νέων, η θρυλική ΕΠΟΝ .
Αυτές τις μέρες συμπληρώνονται 80 χρόνια από την ίδρυση της ΕΠΟΝ. Τα οράματα, για τα οποία εκατοντάδες χιλιάδες ΕΠΟΝίτες, ΕΠΟΝίτισσες και τα 15χρονα Αετόπουλα αγωνίστηκαν, είναι ακόμη επίκαιρα, ζωντανά και ανεκπλήρωτα.
Γιαυτό θέλουμε να ξαναζωντανέψουμε αυτά τα οράματα.. Ιδιαίτερα αυτές τις μέρες που η φωτιά στη θάλασσα της Ουκρανίας ξυπνάει πικρές μνήμες της δικής μας γενιάς. Με την ευχή να μην τα ξαναζήσει η γενιά του 21ου αιώνα..
Ας σκαλίσουμε τη μνήμη μας και τα διαβάσματά μας. Για να τα θυμηθούμε, όσοι ΕΠΟΝίτες ζούμε ακόμη. Μνήμη αφιερωμένη σε όσους έφυγαν για πάντα. Κι άφησαν σε μας το χρέος να μην ξεχαστούν.. Όσο κι αν προσπαθούν, ο χρόνος και το “χρήμα”, να τα σβήσουν….
Οι βασικοί στόχοι της ΕΠΟΝ, ήταν:
Η εθνική απελευθέρωση με βάση την ακεραιότητα της Ελλάδας. Η εξόντωση του φασισμού και η αδελφική συνεργασία όλων των Λαών.
Η υπεράσπιση των οικονομικών, πολιτικών, εκπολιτιστικών και μορφωτικών δικαιωμάτων και επιδιώξεων της νέας γενιάς (…)
Η επιστράτευση: Με την ίδρυσή της, η ΕΠΟΝ έδωσε τη μάχη που έμεινε στην Ιστορία. Η ματαίωση της πολιτικής επιστράτευσης που επιχείρησαν να υλοποιήσουν οι χιτλερικοί με τους ντόπιους συνεργάτες τους. Στις 24 Φλεβάρη και στις 5 Μάρτη. Χιλιάδες λαού κατέβηκαν στο δρόμο, στο κέντρο της Αθήνας και του Πειραιά.
Στον ΕΛΑΣ: Απ’ την πρώτη στιγμή της ίδρυσής της, η ΕΠΟΝ πήρε ενεργό μέρος στον ένοπλο αγώνα κατά των κατακτητών. Τα μέλη και στελέχη της ΕΠΟΝ που έγιναν αντάρτες του ΕΛΑΣ, είχαν ξεπεράσει τους 35.000.
Μακεδονία: Μια απ’ τις σημαντικότερες, όμως, μάχες που έδωσε η ΕΠΟΝ, ήταν η κορυφαία διαδήλωση του λαού και της νεολαίας της Αθήνας ενάντια στην επέκταση των Βούλγαρων φασιστών στην Ελληνική Μακεδονία τον Ιούλη του 1943. Τη στιγμή που οι σημαίες έχουν φτάσει στην οδό Ομήρου, μπροστά στην Τράπεζα της Ελλάδας, τα τανκς έρχονται. Μια ξανθιά κοπέλα ορμά με την Ελληνική σημαία και την ανεμίζει μπροστά απ’ το τανκ. Μια ριπή τη ρίχνει κάτω νεκρή. Και οι ερπύστριες περνούν πάνω απ’ το άψυχο κορμί της. Ήταν η Παναγιώτα Σταθοπούλου. Μια άλλη ΕΠΟΝίτισσα ορμά στο τανκ, σκαρφαλώνει και χτυπά τον οδηγό στο πρόσωπο. Μια σφαίρα, τη ρίχνει κι αυτή νεκρή. Ήταν η Κούλα Λίλη.
Το Κάστρο: Τρία αμούστακα παλικάρια, ΕΠΟΝίτες, μετέτρεψαν ένα χαμόσπιτο στον Υμηττό σε «κάστρο». Ο Δημήτρης Αυγέρης,18 χρονών και οι Θάνος Κιοκμενίδης και Κώστας Φολτόπουλος, 17 χρονών. Οι τρεις τους ξεκίνησαν μια λυσσαλέα μάχη ενάντια στις γερμανικές δυνάμεις. Η μάχη κράτησε μέχρι αργά το απόγευμα, πολεμώντας απέναντι σε 200 πάνοπλους Γερμανούς.
Έμειναν εκεί ως το θάνατο….
Πολιτισμός: Θέατρο και διασκέδαση. Διάδοση του αθλητισμού και των αθλητικών ιδεωδών σε συνδυασμό με τη μάχη κατά των ναρκωτικών. Παράλληλα εκατοντάδες χιλιάδες ΕΠΟΝίτες, ΕΠΟΝίτισσες και Αετόπουλα, δούλεψαν με ενθουσιασμό, στο έργο της ανοικοδόμησης χωριών, δρόμων, γεφυριών κλπ.
Η διάλυση: Μετά τη Συμφωνία της Βάρκιζας, πάνω από 1.500 ΕΠΟΝίτες δολοφονούνται. Χιλιάδες σέρνονται στα Στρατοδικεία. Άλλοι πηγαίνουν στις φυλακές και τις εξορίες.
Στις 28 Φλεβάρη του 1947, αποφασίζεται η διάλυση της ΕΠΟΝ . Ανάμεσα στις κατηγορίες είναι ότι προσπάθησε να …«υποκλέψει το μυστικό της ατομικής βόμβας» και να το παραδώσει στους Σοβιετικούς!!!
Σύμβολο: Η ιστορία της ΕΠΟΝ , είναι η ιερή παρακαταθήκη για τις επόμενες γενιές… Με συντροφιά την Ποίηση της Μούσας της Εθνικής μας αντίστασης, τη Σοφία Μαυροειδή-Παπαδάκη.
” Κάστρο δεν ήταν. μ’ άντεξε σαν κάστρο, ολάκερη μια μέρα και βωμός
υψώθηκε κι ολόλαμπρο, σαν άστρο, στην αίγλη του το πήρε ο ουρανός…
Τρία παιδιά, τρεις, νέοι, τρεις Επονίτες, ήταν οι μόνοι κι άξιοι του
φρουροί και γύρω ένα φουσάτο γκεσταπίτες, τσολιάδες, καστροπάρτες, γερμανοί..
Στο Κούγκι τώρα δίπλα και στ’ Αρκάδι, το σπίτι κάστρο στέκεται ιερό,
κι οι τρεις λεβέντες λάμπουν, κάθε βράδυ, τρίδυμα αστέρια, εκεί στον
Υμηττό.. “
photo https://el.m.wikipedia.org
