Ένα νέο ντοκιμαντέρ της γαλλικής τηλεόρασης έχει προκαλέσει θύελλα αντιδράσεων στη Γαλλία, καθώς αποτυπώνει με ωμό ρεαλισμό την κατάσταση που βιώνουν πολλές γαλλικές κοινότητες με την αθρόα είσοδο μεταναστών από μουσουλμανικές χώρες. Το ρεπορτάζ δείχνει πόλεις και προάστια όπου οι ντόπιοι Γάλλοι δηλώνουν πως αισθάνονται ξένοι μέσα στη χώρα τους — και φοβούνται ότι σύντομα ο τρόπος ζωής τους θα αντικατασταθεί από ένα νέο σύστημα αξιών, βασισμένο στις αρχές του ισλαμικού νόμου, της λεγόμενης Σαρία.
Οι εικόνες που μεταδίδει το ντοκιμαντέρ είναι συγκλονιστικές: σχολεία όπου η διδασκαλία της ιστορίας της Γαλλικής Επανάστασης προκαλεί αντιδράσεις, συνοικίες όπου οι γυναίκες αποφεύγουν να κυκλοφορούν μόνες, και τοπικές αρχές που προσπαθούν να ισορροπήσουν ανάμεσα στον σεβασμό των δικαιωμάτων και στην ανάγκη διατήρησης της δημόσιας τάξης.
Η συζήτηση που άνοιξε στη Γαλλία είναι έντονη και πολωμένη. Άλλοι θεωρούν ότι το ντοκιμαντέρ υπερβάλλει και καλλιεργεί φόβο, ενώ άλλοι υποστηρίζουν πως απλώς δείχνει την πραγματικότητα που τα ΜΜΕ αποσιωπούν. Όπως αναφέρει χαρακτηριστικά ένας κάτοικος στο ρεπορτάζ: «Δεν έχουμε πια τη Γαλλία που ξέραμε. Αλλάζουμε χωρίς να το αποφασίσαμε».
Η γαλλική κυβέρνηση, από την πλευρά της, προσπαθεί να διατηρήσει ισορροπία ανάμεσα στην ελευθερία της πίστης και στην προστασία του κοσμικού χαρακτήρα του κράτους, που αποτελεί θεμέλιο της γαλλικής δημοκρατίας. Ωστόσο, η πραγματικότητα στους δρόμους δείχνει ότι η κοινωνική συνύπαρξη δοκιμάζεται όσο ποτέ.
Το ερώτημα που τίθεται είναι βαθύτερο: Μπορεί η Ευρώπη να διατηρήσει την ταυτότητά της μέσα από τη διαφορετικότητα; Ή μήπως, όπως προειδοποιούν πολλοί διανοούμενοι, βαδίζει προς έναν πολιτισμικό κατακερματισμό που θα αλλάξει οριστικά το πρόσωπό της;
Σε κάθε περίπτωση, η συζήτηση που άνοιξε στη Γαλλία αφορά ολόκληρη την Ευρώπη — και υπενθυμίζει ότι ο πολιτισμός, όσο ισχυρός κι αν φαίνεται, μπορεί να χαθεί σιωπηλά, μέσα σε μια γενιά.
photo by Saddammirani, https://pixabay.com
