- Εισαγωγή
Η Study in Greece (SiG), ως ο επίσημος εθνικός φορέας που προωθεί την ελληνική Ανώτατη Εκπαίδευση διεθνώς και συντονίζει δράσεις διεθνοποίησης των ελληνικών πανεπιστημίων, πραγματοποίησε επίσκεψη εργασίας στη Νέα Υόρκη των ΗΠΑ, κατά το διάστημα 30/10/2025 – 8/11/2025.
Την επίσκεψη πραγματοποίησε ο Πρόεδρος της Study in Grece Καθηγητής Χρήστος Μιχαλακέλης, κατόπιν πρόσκλησης της κας Στέλλας Κοκόλη, Προέδρου της Ομοσπονδίας Ελλήνων Εκπαιδευτικών Αμερικής και της κας Ευτυχίας Πυλαρινού – Πάιπερ, Sr. VP Red Apple Group NY, Προέδρου του Εκτελεστικού Διοικητικού Συμβουλίου του Ελληνοαμερικανικού Εμπορικού Επιμελητηρίου (Hellenic American Chamber of Commerce – HACC) (https://www.hellenicamerican.cc/ ) και μέλους του Συμβουλευτικού Σώματος της Study in Greece. Οι κυρίες Κοκόλη και Πυλαρινού- Πάιπερ σχεδίασαν και το πρόγραμμα τη επίσκεψης το οποίο υλοποιήθηκε με τη συμμετοχή τους, όπως και με τη συμμετοχή του π. Γρηγορίου Σταμκόπουλου, Πρωτοπρεσβύτερου του Οικουµενικού Θρόνου και Διευθυντή Παιδείας της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Αµερικής.
Η παρούσα αναφορά περιγράφει αναλυτικά τις δράσεις, τις συναντήσεις, τα συμπεράσματα και τις προτεινόμενες στρατηγικές για το επόμενο στάδιο συνεργασίας.
2. Στόχοι της επίσκεψης
Οι βασικοί άξονες της αποστολής ήταν:
- Η προβολή της Study in Greece και του έργου της στο πλαίσιο της διεθνοποίησης των Ελληνικών Πανεπιστημίων.
- Η ανάδειξη της Ελλάδας ως προορισμού σπουδών για μαθητές ελληνικής καταγωγής που φοιτούν στα ελληνικά σχολεία της Αμερικής (charter schools), καθώς και για διεθνείς μαθητές και φοιτητές.
- Η ενδυνάμωση της διασύνδεσης των ελληνικών πανεπιστημίων με την ομογένεια.
- Η διεύρυνση των συνεργασιών των ελληνικών και των αμερικανικών πανεπιστημίων.
- Η στήριξη της ελληνικής γλώσσας και πολιτιστικής ταυτότητας μέσω της ανώτατης εκπαίδευσης.
3. Συναντήσεις και Συνεργασίες
Κατά τη διάρκεια της επίσκεψης πραγματοποιήθηκαν συναντήσεις με τους παρακάτω φορείς:
- Ελληνικό Προξενείο, Πρόξενος κα Ιφιγένεια Καναρά.
- Αρχιεπισκοπή Αμερικής, Σεβασμιότατος Αρχιεπίσκοπος Αμερικής Ελπιδοφόρος, Πρωτοπρεσβύτερος του Οικουµενικού Θρόνου και Διευθυντής Παιδείας της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Αµερικής Γρηγόριος Σταμκόπουλος.
- Center for Byzantine and Modern Greek Studies at Queens College, CUNY, Dr Fevronia Soumakis, Incoming Director
- Επισκέψεις σε ελληνικά σχολεία:
- Stony Brook University, Long Island, Stella Tsirka, Maria Athanasopoulou, Simos Zenios
- Saint Demetrios Greek-American School, Astoria, Gregory Stamkopoulos (School Superintendent), Mr. Vasilios Skordas (Supervising Principal), Ms. Helen Karagiorgos (Middle/High School Assistant Principal), Ms. Thea Gibbs (Information Technology Director)
- Odyssey Charter School, Delaware, Ioanna Lekakou Dr. Ioanna Lekkakou, Dean of Hellenic and Classical Education, Niki Tantalou, Greek Language Coordinator
- Cosmos Hellenic Media, New York Stelios Taketzis (Ραδιόφωνο ομογένειας, παραχώρηση συνέντευξης)
- Stony Brook Vein Center, Antonios Gasparis, Professor of Surgery, Director, Stony Brook University Medical Center, Πρόεδρος της Hellenic Medical Society of New York
· Εκπρόσωποι της ελληνικής ομογένειας.
- Εκπρόσωποι πανεπιστημίων και κολεγίων της ευρύτερης περιοχής της Νέας Υόρκης.
Στο πλαίσιο των εργασιών αυτών παρουσιάστηκαν οι δυνατότητες σπουδών στην Ελλάδα, για μαθητές – φοιτητές τόσο ελληνικής καταγωγής όσο και ευρύτερα διεθνείς, καθώς και ο ρόλος της Study in Greece για την υποστήριξη της διεθνοποίησης των Ελληνικών Πανεπιστημίων. Οι παρουσιάσεις συνοδεύτηκαν από ιδιαίτερα ενδιαφέρουσες συζητήσεις οι οποίες ανέδειξαν το ισχυρό ενδιαφέρον και την έντονη επιθυμία των Ελλήνων της Αμερικής για σύνδεση με την Ελλάδα μέσω της εκπαίδευσης. Εξαιρετικά συγκινητικό ήταν το γεγονός ότι παιδιά με καταγωγή από άλλες χώρες, χωρίς καμία σχέση με την Ελλάδα, παρακολουθούσαν τα προγράμματα των σχολείων στην ελληνική γλώσσα, λαμβάνοντας ελληνική παιδεία και αποτελώντας ουσιαστικά δυνητικούς μελλοντικούς φοιτητές των Ελληνικών Πανεπιστημίων, στα ξενόγλωσσα αλλά και στα ελληνόγλωσσα προγράμματα σπουδών.
Εκδηλώθηκε μεγάλο ενδιαφέρον για τα ξενόγλωσσα προγράμματα σπουδών λόγω της άρσης του γλωσσικού περιορισμού, των χαμηλών διδάκτρων και του χαμηλού κόστους ζωής, ιδιαίτερα σε σχέση με την Αμερική, καθώς και της διεθνούς φήμης της Ελλάδας ως χώρα που παράγει πολιτισμό. Επίσης καταγράφηκε ιδιαίτερα μεγάλο ενδιαφέρον και για τα ελληνόγλωσσα προπτυχιακά προγράμματα των Ελληνικών Πανεπιστημίων, καθώς πολλοί από τους μαθητές έχουν, ή αποκτούν, πιστοποιημένη γνώση της ελληνικής γλώσσας, κατά συνέπεια μπορούν να παρακολουθήσουν χωρίς πρόβλημα τα μαθήματα των Ελληνικών Πανεπιστημίων. Όμως και πολλοί από τους μαθητές που δε διαθέτουν επαρκή γνώση της ελληνικής γλώσσας έχουν ισχυρή θέληση να την αποκτήσουν, προκειμένου να εγγραφούν στα ελληνόγλωσσα προγράμματα. Αυτό αποτελεί επιπλέον και ευρύτερο αίτημα της ομογένειας, το οποίο περιλαμβάνει την απλοποίηση των διαδικασιών, οι οποίες αυτή τη στιγμή θεωρούνται ιδιαίτερα αποτρεπτικές για τους διεθνείς φοιτητές, καθώς θεωρούνται έντονα γραφειοκρατικές, αλλά και την αύξηση του ποσοστού των θέσεων που διατίθενται.
Στο σημείο αυτό επισημαίνεται η σημασία της διεθνούς προώθησης και των ελληνόγλωσσων προπτυχιακών προγραμμάτων ως επιλογή σπουδών καθώς, ανάμεσα σε άλλα, αποτελούν ένα ενδιάμεσο στάδιο διεθνοποίησης για τα πανεπιστήμια που δεν διαθέτουν ακόμα ξενόγλωσσα προπτυχιακά, αλλά και ένα τρόπο ανάσχεσης της συρρίκνωσης των πανεπιστημίων, λόγω του δημογραφικού προβλήματος και της λειτουργίας των ΝΠΠΕ. Παράλληλα θα συνεισφέρουν στις τοπικές οικονομίες και στο ΑΕΠ της Ελλάδας όσο και οι φοιτητές στα ξενόγλωσσα προγράμματα, ενώ θα αποτελέσουν τους δυνητικούς υποψήφιους για τα μεταπτυχιακά προγράμματα. Η στρατηγική αυτή συμπληρώνεται με την ενίσχυση της διδασκαλίας της ελληνικής γλώσσας, με μεθόδους εξ αποστάσεως εκπαίδευσης, σύγχρονης ή/και ασύγχρονης, από τα Ελληνικά Πανεπιστήμια, προκειμένου οι μαθητές – δυνητικοί φοιτητές να προετοιμαστούν για τη φοίτησή τους στα ελληνόγλωσσα προγράμματα.
Επιπλέον, ιδιαίτερο ενδιαφέρον υπήρξε για προγράμματα θερινών σπουδών στην Ελλάδα, εκπαιδευτικών επισκέψεων και προγραμμάτων “Study Abroad” ειδικά σχεδιασμένων τόσο για μαθητές όσο και φοιτητές ελληνικής καταγωγής, και προγράμματα ανταλλαγής με μαθητές και φοιτητές από την Ελλάδα, καθώς συμβάλλουν στις προσπάθειες διατήρησης της ελληνικής γλώσσας και ενισχύουν τους δεσμούς με την Ελλάδα.
4. Study in Greece
Η Study in Greece έτυχε ευρείας αποδοχής με ιδιαίτερη συγκίνηση, λαμβάνοντας τις ευχαριστίες και τα συγχαρητήρια όλων των φορέων της ομογένειας για το ρόλο της και για το σημαντικό έργο που έχει επιτελέσει μέχρι τώρα. Τονίστηκε ιδιαίτερα η σημασία της ύπαρξης ενός φορέα που εκπροσωπεί όλα τα πανεπιστήμια, προσφέροντας το σύνολο των επιλογών της ελληνικής ανώτατης εκπαίδευσης, ενώ παράλληλα προβάλλεται συστηματικά, ενιαία και συντεταγμένα η Ελλάδα ως χώρα προορισμού σπουδών και έρευνας. Τονίστηκε το γεγονός ότι οι μέχρι τώρα προσπάθειες ήταν, σημαντικές μεν, αλλά μεμονωμένες, αποσπασματικές και χωρίς συνέχεια, χωρίς να καλύπτουν την προβολή των Ελληνικών Πανεπιστημίων στο σύνολό τους.
Ως αποτέλεσμα της αναγνώρισης της αναγκαιότητας για επιτυχή λειτουργία της Study in Greece και τη συνεισφορά της στην Ελλάδα, καθώς και την υψηλή σημασία που έχει για τον απόδημο ελληνισμό για το έργο που επιτελεί για την ανάπτυξη δεσμών μεταξύ των Ελλήνων της διασποράς και της Ελλάδας, προέκυψε η δημιουργία των παρακάτω σημείων παρουσίας της Study in Greece:
- στην Αρχιεπισκοπή Αμερικής, προκειμένου να υπάρχει σημείο επικοινωνίας με τον απόδημο ελληνισμό, καθώς και χρήση του ευρύτατου δικτύου της Αρχιεπισκοπής για ενημέρωση των σχολείων, καθώς και των ενδιαφερομένων μέσω των ενοριών.
- στο Προξενείο της Ελλάδας στη Νέα Υόρκη, προκειμένου να υποστηριχτεί η δικτύωση με τα αμερικανικά πανεπιστήμια της περιοχής και η ενημέρωση όσων επισκέπτονται το Προξενείο
- στο Queen’s College στο οποίο λειτουργεί έδρα Βυζαντινών και Σύγχρονων Ελληνικών Σπουδών, προκειμένου να αναπτυχθεί η συνεργασία των Ελλήνων ακαδημαϊκών και των εδρών και προγραμμάτων ελληνικής γλώσσας και να υλοποιηθούν σχετικές δράσεις.
Επιπλέον, αναγνωρίστηκε η συνεισφορά της Study in Greece στην ενίσχυση της ελληνικής γλώσσας, καθώς η συμμετοχή νέων της ομογένειας σε προγράμματα σπουδών και θερινές ακαδημίες στην Ελλάδα οδηγεί σε ουσιαστική βελτίωση της γλωσσικής επάρκειας μέσα από καθημερινή επαφή με το γλωσσικό περιβάλλον — κάτι που δεν μπορεί να επιτευχθεί μόνο στα κοινοτικά σχολεία του εξωτερικού.
Τέλος, η δημιουργία δικτύων και ευκαιριών για τη νεολαία μέσω πανεπιστημιακών συνεργασιών και ανταλλαγών, ανοίγει δρόμους ακαδημαϊκής και επαγγελματικής εξέλιξης για νέους της ομογένειας, ενισχύοντας τη συμμετοχή τους σε διεθνή δίκτυα που συνδέονται με την Ελλάδα, ενώ παράλληλα συνεισφέρει στη διατήρηση της πολιτισμικής ταυτότητας των Ελλήνων με τις ρίζες τους.
5. Συμπέρασμα
Η επίσκεψη της Study in Greece στη Νέα Υόρκη ανέδειξε το γεγονός ότι η Study in Greece αποτελεί έναν καίριο θεσμό για την ελληνική ομογένεια, γιατί προσφέρει συγκεκριμένα, πρακτικά και διατηρήσιμα οφέλη στις κοινότητες των Ελλήνων του εξωτερικού, με άμεσο αντίκτυπο στη διατήρηση της ταυτότητας, της γλώσσας και των δεσμών με την Ελλάδα.
Η ομογένεια, ιδίως στις Ηνωμένες Πολιτείες, αντιμετωπίζει το διαχρονικό ζήτημα της διαγενεακής μεταβίβασης της ελληνικής γλώσσας και παιδείας, καθώς οι νεότερες γενιές συχνά απομακρύνονται από την ελληνική πολιτιστική τους κληρονομιά. Σε αυτό το πλαίσιο, η Study in Greece λειτουργεί όχι συμβολικά, αλλά αποδεδειγμένα ως εργαλείο συνέχειας και ανανέωσης.
Η Study in Greece δεσμεύεται να ενισχύσει τις πρωτοβουλίες σύνδεσης της νεολαίας της διασποράς με την Ελλάδα, τη γλώσσα και τον πολιτισμό της. Η διεθνοποίηση των ελληνικών πανεπιστημίων ως έκφανση της διπλωματίας εκπαίδευσης, αποτελεί ισχυρό εργαλείο ήπιας ισχύος, ενώ συνοδεύεται και από σημαντικά οικονομικά οφέλη για την Ελλάδα, λαμβάνοντας υπόψη ότι για κάθε 1.000 διεθνείς φοιτητές που έρχονται στη χώρα, η συνεισφορά στο ΑΕΠ είναι της τάξης των 20Μ€.
6. Ευχαριστίες
Θερμότατες ευχαριστίες και αναγνώριση της σημαντικής προσφοράς τους απευθύνονται στις κυρίες Στέλλα Κοκόλη και Ευτυχία Πυλαρινού – Πάιπερ, καθώς και στον Πρωτοπρεσβύτερο Γρηγόριο Σταμκόπουλο, για την πρόσκληση, την φιλοξενία, το σχεδιασμό και την υλοποίηση ενός άκρως παραγωγικού προγράμματος δράσεων στο πλαίσιο της επίσκεψης, για την υλοποίηση του οποίου υπερέβαλλαν εαυτόν, καθώς και για τη γενικότερη υποστήριξη της ανάπτυξης της Study in Greece. Χωρίς τη δική τους συμβολή, η επίσκεψη δε θα μπορούσε σε καμία περίπτωση να έχει υλοποιηθεί και μάλιστα με τόση ποιότητα και επιτυχία, ούτε θα είχαν προκύψει οι τόσο σημαντικές προοπτικές.
Με κοινή δέσμευση, οι δράσεις αυτές θα συνεχιστούν και θα ενταθούν προκειμένου να ενδυναμωθούν οι γέφυρες μεταξύ τη Ελλάδας και της ομογένειας με τη συμμετοχή των Ελληνικών Πανεπιστημίων.
Χρήστος Μιχαλακέλης,
Καθηγητής Πρόεδρος ΔΣ Study in Greece
photo https://studyingreece.edu.gr/masters/
