Το ανοικτό ωοειδές τρήμα είναι μία μικρή οπή στην καρδιά. Η οπή εντοπίζεται ανάμεσα στις δύο ανώτερες κοιλότητες της καρδιάς, οι οποίες ονομάζονται δεξιός και αριστερός κόλπος (βλ. Εικόνα 1 και Εικόνα 2). Το ανοικτό ωοειδές τρήμα καθιστά εφικτή τη ροή του αίματος ανάμεσα στις δύο αυτές κοιλότητες.
Πριν τη γέννηση, όταν το έμβρυο αναπτύσσεται μέσα στη μήτρα της μητέρας, η παρουσία αυτής της οπής ανάμεσα στον δεξιό και στον αριστερό κόλπο αποτελεί φυσιολογικό φαινόμενο, γιατί καθιστά εφικτή τη ροή του αίματος μέσα στην καρδιά προς τη σωστή κατεύθυνση. (Η ροή του αίματος μέσα στην καρδιά πριν την γέννηση διαφέρει από την πορεία του αίματος μετά τη γέννηση).
Μετά τη γέννηση, η επικοινωνία αυτή ανάμεσα στον δεξιό και τον αριστερό κόλπο δεν είναι απαραίτητη. Στα περισσότερα νεογνά η οπή αυτή κλείνει σε σύντομο χρονικό διάστημα μετά τη γέννηση. Σε μερικά, όμως, νεογνά παραμένει ανοικτή. Το φαινόμενο αυτό ονομάζεται ανοικτό ωοειδές τρήμα και είναι πολύ συχνό. Περίπου 1 στα 4 άτομα έχει ανοικτό ωοειδές τρήμα. Η αιτιολογία του ανοικτού ωοειδούς τρήματος παραμένει άγνωστη.
Οι περισσότεροι άνθρωποι με ανοικτό ωοειδές τρήμα δεν αντιμετωπίζουν κανένα πρόβλημα ή σύμπτωμα. Μερικοί άνθρωποι μπορεί να το ανακαλύψουν στη διάρκεια μίας εξέτασης για κάποιον άλλο λόγο.
Σε μερικά περιστατικά, το ανοικτό ωοειδές τρήμα μπορεί να προκαλέσει προβλήματα, όπως π.χ. αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο, δηλαδή νέκρωση ενός τμήματος του εγκεφάλου λόγω διακοπής της ροής του αίματος. Αυτό μπορεί να επηρεάσει την ομιλία, τις νοητικές λειτουργίες και την κινητικότητα των άκρων.
Το ανοικτό ωοειδές τρήμα μπορεί να προκαλέσει εγκεφαλικό επεισόδιο με τον εξής τρόπο: Ένας θρόμβος αίματος μπορεί να σχηματιστεί σε μία φλέβα των κάτω άκρων. Ο θρόμβος, διαμέσου της κυκλοφορίας του αίματος, μπορεί να μετακινηθεί προς την καρδιά. Εάν κάποιος έχει ανοικτό ωοειδές τρήμα, ο θρόμβος μπορεί να εισέλθει εντός του αριστερού κόλπου. Από εκεί μπορεί να εισέλθει στην αριστερή κοιλία και άρα στη συστηματική κυκλοφορία και να καταλήξει σε κάποιο άλλο όργανο του σώματος, περιλαμβανομένου του εγκεφάλου, προκαλώντας αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο.
Η εξέταση που χρησιμοποιείται για τη διάγνωση του ανοικτού ωοειδούς τρήματος είναι το υπερηχοκαρδιογράφημα το οποίο χρησιμοποιεί υπερήχους για να δημιουργήσει εικόνες της καρδιάς, ενώ αυτή πάλλεται.
Στη διάρκεια του υπερηχοκαρδιογραφήματος, ο γιατρός σας μπορεί να διενεργήσει τη δοκιμασία φυσαλίδων. Συγκεκριμένα, θα σας χορηγήσει ενδοφλεβίως αναδευμένο φυσιολογικό ορό (αλατούχο διάλυμα 0.9%) και θα παρακολουθήσει με το υπερηχοκαρδιογράφημα την πορεία των φυσαλίδων μέσα στην καρδιά σας.
Σε έλεγχο για ανοικτό ωοειδές τρήμα, συνήθως υποβάλλονται ασθενείς με αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο, για το οποίο δεν έχει βρεθεί άλλη αιτία (κρυψιγενές αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο).
Η αντιμετώπιση του ανοικτού ωοειδούς τρήματος εξαρτάται από το εάν προκαλεί συμπτώματα ή όχι. Εάν το ανοικτό ωοειδές τρήμα δεν προκαλεί συμπτώματα, δεν χρειάζεται αντιμετώπιση. Στους ασθενείς με αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο, που μπορεί να οφείλεται σε ανοικτό ωοειδές τρήμα, ο γιατρός μπορεί να συστήσει:
- Φαρμακευτική αγωγή, όπως π.χ. ασπιρίνη ή άλλα φάρμακα που αναστέλλουν την πήξη του αίματος.
- Διαδερμική ή χειρουργική σύγκλειση του ανοικτού ωοειδούς τρήματος.
Στα άτομα με ανοικτό ωοειδές τρήμα, ο γιατρός μπορεί να συστήσει μεθόδους αποτροπής της θρόμβωσης των κάτω άκρων, όπως:
- Να αποφεύγουν να κάθονται ή να στέκονται ακίνητοι για μεγάλο διάστημα.
- Να διακόψουν το κάπνισμα.
- Να αλλάζουν θέση όταν κάθονται, και να κουνάνε συχνά τα πόδια τους.
- Να σηκώνονται όρθιοι και να περπατάνε κάθε 1-2 ώρες, ακόμα και σε μεγάλα ταξίδια με αυτοκίνητο, αεροπλάνο ή τρένο.
- Να αποφεύγουν το έντονο σφίξιμο κατά την αφόδευση, και τον έντονο επαναλαμβανόμενο βήχα και να μη σηκώνουν ή σπρώχνουν βαριά αντικείμενα. Όλα τα παραπάνω αυξάνουν τη ροή αίματος από τον δεξιό προς τον αριστερό κόλπο, και άρα την πιθανότητα μετακίνησης κάποιου θρόμβου προς την ίδια κατεύθυνση.
main photo: Shutterstock.com
