Ο αξιόλογος και χαρισματικός φίλος, Γενικός Πρόξενος της Ελλάδας στη Γενεύη, κ. Αλέξανδρος Γεννηματάς, κατόπιν προσκλήσεως του Συλλόγου Ελληνίδων Κυριών Γενεύης, έκανε μια διάλεξη την Τρίτη 6 Δεκεμβρίου με αντικείμενο τη ζωή και το έργο του Ίωνα Δραγούμη. Διπλωμάτης, στοχαστής και βαθιά πολιτικό ον, ο Ι. Δραγούμης ξεχωρίζει από τις λοιπές προσωπικότητες της εποχής λόγω του ασυμβίβαστου χαρακτήρα του και του ανοιχτού πνεύματος σε ιδέες και τάσεις αντιδημοφιλείς την εποχή εκείνη. Όπως τόνισε ο κ. Γεννηματάς, ο Δραγούμης “ήταν συγχρόνως εθνικιστής και σοσιαλιστής, ευκατάσταστος αστός και άτακτος δανδής, συντηρητικός και προοδευτικός, ρομαντικός στοχαστής και άνθρωπος της δράσης”. Ήταν όχι ένας άνθρωπος, αλλά πολλοί.
Με γλαφυρότητα και προσοχή σε λεπτομέρειες, βασιζόμενος πρωτίστως σε πρωτογενείς πηγές που απέδωσαν μια μεστή πληροφοριών και ανέκδοτων πτυχών διάλεξη, ο κ. Γεννηματάς ανέλυσε το όραμα του Δραγούμη για το Ανατολικό Ομοσπονδιακό Κράτος, τη δική του δηλαδή άποψη περί Ελληνισμού και Μεγάλης Ιδέας, καθώς και τις αντιφάσεις που χαρακτήρισαν τον σύντομο βίο της πολυσχιδούς αυτής προσωπικότητας που βρισκόταν στο μεταίχμιο μεταξύ Ανατολής για Δύσης. Εκ των κύριων σημείων που αναλύθηκαν ήταν φυσικά ο Μακεδονικός Αγώνας στον οποίο ο Δραγούμης πρωτοστάτησε, καθώς και οι πολιτικές συνθήκες της πολυτάραχης εποχής από το 1909 μέχρι το 1920. Δεν παρέλειψε δε να αναφερθεί στην επιρροή που είχαν στη ζωή του οι δύο σημαντικές γυναίκες της εποχής του με τις οποίες συνδέθηκε, η Πηνελόπη Δέλτα και η Μαρία Κοτοπούλη, αλλά και στις προοδευτικές απόψεις που εντάσσουν τον Δραγούμη σε έναν από τους πλέον οξυδερκείς οραματιστές της σύγχρονης ελληνικής ιστορίας. Ειδικότερα, οι ιδέες του Δραγούμη περί σχηματισμού φυσιολογικών διεθνών συνασπισμών, εξαρτωμένων από κοινούς ιστορικούς γεωγραφικούς και οικονομικούς όρους συνιστούσαν ένα μάλλον ευκρινές προσχέδιο για την ευρωπαϊκή ολοκλήρωση, ενώ παράλληλα οι σκέψεις που διατύπωσε σε σχέση με τη δημόσια διοίκηση και τη δομή του κράτους είχαν ένα σαφώς προοδευτικό πρόσημο, καθώς ήταν προτάσεις που ακόμη και σήμερα αποτελούν τα πρότυπα βάσει των οποίων κινείται κάθε προσπάθεια διοικητικής μεταρρύθμισης.
Ολοκλήρωσε τη διάλεξη αναφερόμενος στις λεπτομέρειες της σύλληψης του Δραγούμη από το τάγμα ασφαλείας του Γύπαρη και τη δολοφονία του, που εξόργισε τον Ελευθέριο Βενιζέλο, ο οποίος τον θεωρούσε ως “έναν από τους πλέον καθαρούς Έλληνες των καιρών μας”, παρά τις πολιτικές τους διαφωνίες. ”
* Την σημαντική αυτή διάλεξη παρακολούθησαν με μεγάλο ενδιαφέρον πολλοί Έλληνες και διακεκριμένοι Ελβετοί Φιλέλληνες.
Η εντυπωσιακή και κουλτουριάρικη αυτή αίθουσα στην οποία έγινε η διάλεξη, βρίσκεται στην παλιά πόλη της Γενεύης και είναι τμήμα του Μουσείου της Τέχνης και Ιστορίας.