Αρχές του 1984, γνώρισα μία από τις μεγαλύτερες μορφές φιλοσοφικού στοχασμού του 20ου αιώνα, τον Ευάγγελο Μουτσόπουλο.
Τον γνώρισα μέσα στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο. Μου μένει αξέχαστη η σκηνή συνάντησης. Ο καθηγητής βρισκόταν μπροστά στο άγαλμα «Αφροδίτη και Παν» και ανέλυε τις μεταφυσικές ιδιότητες του Πανός σε μια ομάδα νεαρών διδασκομένων με μια φιλοσοφική έξαρση που κυριολεκτικά με μαγνήτιζε.
Έλαβα μέρος στους διαλόγους της ομήγυρης, γνωριστήκαμε, έδειξε ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τη συνάντησή μας και κλείσαμε ραντεβού στο σπίτι του, στην οδό Υψηλάντου, στο Κολωνάκι.
Θυμάμαι ήταν βράδυ, έβρεχε ακατάπαυστα, όταν χτύπησα του κουδούνι του διαμερίσματός του και ανέβηκα ένα ένα τα σκαλιά. Μου άνοιξε την πόρτα ο ίδιος και με οδήγησε σε ένα μικρό δωμάτιο της υπέρκομψης κατοικίας του. Κάθισε στην καρέκλα του γραφείου του, εγώ στην άλλη πλευρά, του επισκέπτη, και αρχίσαμε μια συζήτηση που αφορούσε στον Σωκράτη που κυριολεκτικά σημάδεψε τη ζωή μου.
Ο σεβαστός καθηγητής της Φιλοσοφίας μού μιλούσε, κοιτώντας με βαθιά μέσα στα μάτια, με λόγια γήινα και νοήματα ουράνια.
– Το πέρασμα του Σωκράτη, αγαπητέ μου κύριε Πισάνο, από τη Ζωή της Αθήνας άφησε το αποτύπωμα μιας προσωπικότητας κυριαρχημένης από μία εξ ουρανού «δαιμονική ουσία», η οποία με το ζωντανό παράδειγμα της καθημερινότητας, με την προτροπή του, με το ηθικό δίδαγμα αλλά και ταυτόχρονα με το ήθος του ξυπνούσε μέσα μου, με έναν μοναδικό τρόπο, την ανάγκη για μια ολότελα νέα Ζωή.
Ο Μουτσόπουλος κάποια στιγμή σηκώθηκε και μιλούσε στο ταβάνι, σαν να αγνοούσε την ύπαρξή μου μέσα στο γραφείο του.
– Ο παππούς μου και παππούς όλων των σημερινών Ελλήνων, ο Σωκράτης, στην πραγματικότητα, πέρασε με ανεξίτηλα γράμματα μέσα στην Ιστορία, την Ελληνική και την Παγκόσμια, για δύο σημαντικούς λόγους: έγινε ο Θεμελιωτής της Διαλεκτικής και ο ασύγκριτος Προτρεπτικός, δηλαδή ο κήρυκας, ενός αληθινά Ηθικού βίου.
– Συνδέεται η Διαλεκτική του με την Ηθική του; ρώτησα τον Καθηγητή.
– Ασφαλώς! Με τη μέθοδο της Διαλεκτικής ο Σωκράτης γίνεται θεμελιωτής μια αυτόνομης ηθικότητας που βασίζεται αποκλειστικά στη Λογική. Με τον τρόπο αυτό η Ηθική αποδεσμεύεται για πρώτη φορά από την τερατώδη δύναμη της συνήθειας και από την πατροπαράδοτη θρησκεία και οχυρώνεται ασφαλέστερα στη σκιά της Απόδειξης.
Εγώ άκουγα αμίλητος, σκεφτικός, χωμένος βαθιά στα νάματα των υψηλών νοημάτων του. Ο καθηγητής ήταν ασταμάτητος.
– Ο Σωκράτης, ο άνθρωπος του «ουδέν οίδα», έκρυβε στο βάθος της συνείδησής του, στα απόκρυφα ριζώματα της ψυχής του, την Πίστη σε μία Απόλυτη Ηθική ότι το Καλό και το Κακό είναι και τα δύο απόλυτα. Με τον τρόπο αυτό, ο μεγάλος σοφός αναγνωρίζει έναν Ηθικό Νόμο που απλώνεται πάνω από ολόκληρη την ανθρωπότητα, ο οποίος είναι ολότελα ανεξάρτητος. Αυτός ο Νόμος απαιτείται να επιβάλλεται με την τιμωρία του κακού.
Θυμάμαι τον Ευάγγελο Μουτσόπουλο που τόνισε στο κλείσιμο της αναφοράς του για τον Σωκράτη:
– Η Ηθική του Σωκράτη, αγαπητέ μου κύριε Πισάνο, με ολόκληρη την αυστηρότητα αλλά και την ακαμψία της, δεν έχει τίποτα το ασκητικό γιατί δεν παραμερίζει, δεν αγνοεί την ανάγκη της ανθρώπινης φύσης. Δεν καταπιέζει το άτομο με το φόβο της ανείπωτης τιμωρίας. Ούτε διαστρέφει την τάση προς τις φυσικές ανθρώπινες απολαύσεις. Την κατευθύνει μόνο, με βάση τη Λογική, στον αληθινό προορισμό της.
………………………………………………………
Μίλησα στον κορυφαίο Καθηγητή, το βράδυ εκείνο, για το Όραμα των Δελφών, την Heptapolis, περιγράφοντας τους στόχους ύπαρξης μιας πνευματικής Πόλης που η ανατολή της θα φώτιζε τη δύση των καιρών. Έδειξε τον απόλυτο σεβασμό του, δήλωσε απερίφραστα τη συμμετοχή του με κάθε τρόπο στους αγώνες του Σωματείου ΟΛΥΜΠΟΣ, έγινε μέλος ιδρυτικό, σε συνέχεια μπήκε στο Διοικητικό Συμβούλιο, συνεργάστηκε με τον άριστο τρόπο με όλα τα μέλη των Συμβουλίων μέχρι το τέλος της Ζωής του, αφήνοντας πίσω του το αχνάρι ενός πραγματικού Φιλόσοφου, που δεν υπηρέτησε μόνο της Ακαδημία των Αθηνών ή το Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο και, σε συνέχεια, το Σωματείο «ΟΛΥΜΠΟΣ, Παγκόσμιο Πνευματικό Κέντρο». Υπηρέτησε, με όλη τη δύναμη της ψυχής του, την ψυχή των Ελλήνων με τον αδήριτο αγώνα του στην κατανόηση της Ελληνικής Φιλοσοφίας.
Στις φιλοσοφικές σχολές του κόσμου το όνομα του Ευάγγελου Μουτσόπουλου λάμπρυνε και λαμπρύνει, σήμερα και για πάντα, τις Ακαδημαϊκές δέλτους τους.
photo https://www.fpress.gr/ellada/story/73305/pethane-o-akadimaikos-eyaggelos-moytsopoylos
