Κάτι βαθιά αλλάζει στην Ευρώπη. Και στην Ελλάδα.
Μια αλλαγή που δεν μετριέται μόνο με στατιστικά ή πληθυσμιακές μεταβολές, αλλά με την αλλοίωση της ταυτότητας. Μια ήπειρος που γέννησε τις αξίες του Διαφωτισμού, της δημοκρατίας και της ελευθερίας, μοιάζει σήμερα να σιωπά — ή να παραδίδεται.
Καθημερινά, χιλιάδες νέοι άνθρωποι περνούν τα σύνορα της Ευρώπης και της Ελλάδας, προερχόμενοι από εμπόλεμες ζώνες. Τους καλωσορίζουμε, τους προσφέρουμε στέγη, τροφή, προστασία. Και αυτό είναι ανθρώπινο. Αλλά ποιος προστατεύει εμάς; Ποιος αναρωτιέται ποια είναι η κοσμοθεωρία που κουβαλούν μαζί τους; Τι ιδέες, τι μνήμες, τι πληγές;
Όταν έχεις δει τους γονείς σου να σκοτώνονται από βόμβες που έπεσαν με τη «δυτική υπογραφή» —όταν έχεις χάσει σπίτι, σχολείο, χώρα— πώς να δεις με αγάπη εκείνους που θεωρείς συνυπεύθυνους; Πολλοί απ’ αυτούς τους νέους δεν έρχονται με μίσος από προσωπική επιλογή. Αλλά με μίσος ποτισμένο από παιδικά τραύματα. Και με μια κοσμοαντίληψη που βλέπει τον “άπιστο” όχι απλώς ως ξένο, αλλά ως εχθρό.
Και εδώ είναι το μεγάλο ερώτημα που η Ευρώπη αρνείται να απαντήσει:
Πώς μπορεί να επιβιώσει μια κοινωνία που ανοίγει την πόρτα της, χωρίς να θέτει όρια; Πώς μπορεί να προστατέψει τις αξίες της, όταν φοβάται να τις υπερασπιστεί;
Δεν μιλάμε για μετανάστες. Μιλάμε για νεαρά άτομα που φτάνουν χωρίς γονείς, χωρίς συνοδεία, χωρίς οικογένεια. Παιδιά του πολέμου, αλλά και παιδιά μιας διαφορετικής κουλτούρας — όπου θεωρείται φυσιολογικό να παντρεύονται ανήλικα κορίτσια. Όπου η πίστη δεν είναι προσωπικό βίωμα, αλλά ιερό καθήκον. Μπορούν να πεθάνουν για τη θρησκεία τους — και να θεωρήσουν ηρωικό το να σκοτώσουν για αυτήν.
Και ενώ ο κόσμος ανησυχεί, οι κυβερνήσεις χρηματοδοτούν χωρίς ερωτήσεις.
Παίρνουν χρήματα «για την ανθρωπιστική διαχείριση» και οι ΜΚΟ κάνουν το ίδιο — διαχειρίζονται τεράστια κονδύλια, χωρίς έλεγχο, χωρίς διαφάνεια. Το χρήμα ρέει άφθονο. Μα και οι θάνατοι συνεχίζονται. Οι βιασμοί αυξάνονται. Η αγοραπωλησία ανθρώπων και παιδιών γίνεται μια υπόγεια πραγματικότητα.
Και ναι, υπάρχουν και οι πιο σκοτεινές πτυχές: δολοφονίες για εμπόριο οργάνων, ιστορίες που σπάνια φτάνουν στο φως, μα ακούγονται στις δομές, στις πύλες των συνόρων, σε κρυφές καταγγελίες που δεν βρίσκουν φωνή.
Και η Ευρώπη;
Έχει ήδη αλλάξει χρώμα.
Συνοικίες όπου η σημαία της Σαρίας υψώνεται πάνω από τη γλώσσα του νόμου. Πόλεις με γκέτο όπου η αστυνομία δεν μπαίνει. Σχολεία όπου ο Χριστός αφαιρείται για να μη θίξουμε τους καινούργιους. Γιορτές που απαγορεύονται. Τραγούδια που αποσύρονται.
Η Ευρώπη δεν αφομοιώνει — αφομοιώνεται.
Και στην Ελλάδα;
Ήδη σε περιοχές όπωςβη Κρητη η Μυτιλήνη, ο Έβρος, η Κως και η Αθήνα, τα hotspots γίνονται μόνιμα. Παιδιά και έφηβοι φτάνουν χωρίς οικογένειες, χωρίς χαρτιά, χωρίς πλαίσιο. Και με την πάροδο των χρόνων, δημιουργούν τις δικές τους κοινότητες, τις δικές τους “ζώνες” μέσα στον ελλαδικό χώρο, με διαφορετικούς κανόνες, άλλες προσευχές και άλλες αντιλήψεις για το τι σημαίνει «νόμος».
Ο προβληματισμός δεν είναι ρατσιστικός. Είναι υπαρξιακός.
Μπορούμε να δείξουμε ανθρωπιά, χωρίς να χάσουμε την ταυτότητά μας;
Μπορούμε να βοηθήσουμε, χωρίς να αυτοκαταργηθούμε;
Μπορούμε να προσφέρουμε, χωρίς να σιωπήσουμε;
Η συμβίωση απαιτεί και από τις δύο πλευρές να βλέπουν η μία την άλλη με αλήθεια.
Όμως σήμερα, βλέπουμε εμείς με συμπόνοια — ενώ εκείνοι μας βλέπουν με υποψία. Ή και με μίσος.
Είμαστε οι “άπιστοι”. Αυτοί που έστειλαν τα όπλα, αυτοί που έριξαν τις βόμβες, αυτοί που τώρα ζητούν να «ενσωματωθούν» εκείνοι που δεν θέλουν να ενσωματωθούν.
Και τελικά, ποια Ευρώπη θα παραδώσουμε στα παιδιά μας;
Αυτή που υποχώρησε από φόβο ή αυτή που στάθηκε με αλήθεια;
photo NoName_13, https://pixabay.com
