Το Πανεπιστήμιο Otsuma του Τόκιο (Otsuma Women’s University of Tokyo), γνωστό για την προσέγγισή του σε θέματα πολιτισμού και εκπαίδευσης, υπό την αιγίδα και σε συνδιοργάνωση με την Ελληνική Πρεσβεία στο Τόκιο, διοργάνωσε το εξαιρετικά σημαντικό Συνέδριο με τίτλο: «Η Ποντιακή Ποίηση που ηχεί στην Ιαπωνία δια των ποντιακών φωνών και των ιαπωνικών φωνών», στο πλαίσιο των εορτασμών για το «Έτος Πολιτισμού και Τουρισμού Ιαπωνίας- Ελλάδας».
Αυτή ήταν η πρώτη φορά που μεταφράστηκαν και διαβάστηκαν στην ιαπωνική γλώσσα ποντιακά ποιήματα, με στόχο να τιμηθεί και να αναδειχθεί η πλούσια πολιτιστική κληρονομιά και η ιστορία των Ποντίων. Τα συγκεκριμένα ποιήματα, 28 στο σύνολό τους, περιλαμβάνονται στη συλλογή “Τη ψ̌ής -ι-μ’ θαλασσάκρι͜α” (εκδ. Μετρονόμος, 2024), φέρουν την υπογραφή της Σοφίας Ιακωβίδου και είναι όλα γραμμένα στην ποντιακή διάλεκτο, γιατί, όπως λέει η ίδια η ποιήτρια: «Ίσως είναι ο μοναδικός τρόπος να εξωτερικεύω όσα κουβαλάω στην ψυχή μου».
Η Σοφία Ιακωβίδου είναι Τοπογράφος Μηχανικός, Μέλος του ΔΣ της Μέριμνας Ποντίων Κυριών, Μέλος της Επιτροπής Ποντιακών Μελετών, Μέλος της Επιτροπής Ποντιακής διαλέκτου της Παμποντιακής Ομοσπονδίας Ελλάδος (ΠΟΕ) και Δημοτική Σύμβουλος του Δήμου Νεάπολης Νεάπολης Συκεών και μαζί με τον Θεοδόσιο Κυριακίδη -Επιστημονικό Συνεργάτη Έδρας Ποντιακών Σπουδών & Επισκέπτη Λέκτορα Διεθνούς και Ελληνικού Ανοικτού Πανεπιστημίου-, και τον Κωνσταντίνο Καρακασίδη ήταν οι ομιλητές στο Συνέδριο, έχοντας ως θέμα τους τον πολύπλευρο Ποντιακό Πολιτισμό.
«Έχει πολύ ενδιαφέρον να ταξιδεύει ο Ποντιακός Ελληνισμός στην Ιαπωνία και μάλιστα σε Πανεπιστήμιο του Τόκιο. Το μεγάλο ενδιαφέρον ξεκίνησε από τον Κόκουσε Φουκούντα, Ιάπωνα Διδάκτορα της Ελληνικής Φιλολογίας, που έκανε το Διδακτορικό του πάνω στο έργο του Καζαντζάκη και γνώρισε επίσης τον Ποντιακό Ελληνισμό. Όλο αυτό είναι συγκινητικό και έχει πολύ μεγάλο ενδιαφέρον», λέει ο κ. Κυριακίδης.
Στην Ιαπωνία βρέθηκε και εξαμελής αποστολή του Πολιτιστικού Ποντιακού Συλλόγου Καλαμαριάς «Οι Μίθριοι» και συνολικά παρουσιάστηκαν, εκτός από το επιστημονικό ερευνητικό μέρος, η ενδυμασία, τα μουσικά όργανα και οι χοροί του Πόντου.
Το αφιέρωμα αυτό υπήρξε μία μοναδική ευκαιρία σύνδεσης και κατανόησης της Ποντιακής ιστορίας και ταυτότητας από το Ιαπωνικό και το διεθνές κοινό. Μέσα από διαλέξεις, εκθέσεις και παραδοσιακές εκδηλώσεις, οι φοιτητές του Πανεπιστημίου είχαν την ευκαιρία να γνωρίσουν όχι μόνο την ποντιακή γλώσσα, τη μουσική και τους χορούς, αλλά και τα έθιμα και τις παραδόσεις που διατήρησαν οι Πόντιοι παρά τις δυσκολίες, καθώς και να μάθουν ποιες ήταν οι συνθήκες που τους οδήγησαν στην εξορία και τη διασπορά. Πριν την ολοκλήρωση της εκδήλωσης οι συμμετέχοντες διδάχθηκαν και χόρεψαν και οι ίδιοι ορισμένους ποντιακούς χορούς.
Στο Συνέδριο, του οποίου επικεφαλής ήταν οι Καθηγητές Ουατανάμπε Ακιχίκο (Watanabe Akihiko) και Κόκουσε Φουκούντα (Fukuda Kosuke), η Σοφία Ιακωβίδου παρουσίασε τη διάλεκτο και την ποίηση των Ποντίων, δύο τομείς στους οποίους έχει διακριθεί ιδιαίτερα τα τελευταία χρόνια. Η ίδια τονίζει χαρακτηριστικά: «Όπως στην Ποντιακή έτσι και στην Ιαπωνική ποίηση κυριάρχησε ο λακωνικός λόγος, με τον οποίο η λαϊκή ψυχή εξωτερικεύει τα αισθήματά της: έρωτα, αγάπη, πόθο, πόνο, θαυμασμό, λύπη, δυσαρέσκεια, χαρά, ευχαρίστηση, σάτιρα, χιούμορ και μεταγενέστερα κοινωνικοπολιτική διαμαρτυρία. Λυτό το είδος προτίμησης και στους δύο λαούς, δεν δηλοί ευχέρεια ή ευκολία γραφής, αλλά αποκαλύπτει τη βαθιά πίστη και προσήλωσή τους προς τις πανάρχαιες παραδόσεις».
Ολοκληρώνοντας παραθέτουμε ενδεικτικά ένα από τα ποιήματα της Σοφίας Ιακωβίδου.
Νασάν εείνον π’ αγαπάς, χ̌αίρεται την εγκάλι͜α σ’
ν’ αϊλί εμέν τον σεβνταλήν, π’ εθάμαγα ας σα κάλλι͜α σ’
Αέρας έσ’νε ’κ’ έστεκες, ανάσμαν ’ς σο καρδόπο μ’
παρχαροπούλλι τη Κρώμνης, τη θάλασσας το ψ̌όπον
σπαλώ τ’ ομμάτι͜α μ’ κι εθαρρώ, σ’ εγκαλιόπο μ’ κρατώ σε
τα χ̌είλοπα σ’ τραντάφυλλα, με τ’ ανάσμα μ’ μεθώ σε
Αέρα σ’ μαναχόν να ζω κανείται με, αρνόπο μ’,
ατό θα έν’ το λάρωμαν ’ς σο γεραλίν το ψ̌όπο μ’
