Η τρομοκρατική επίθεση κατά τη διάρκεια συναυλίας σε σύγχρονο «πολυχώρο» στα περίχωρα της Μόσχας εγείρει ορισμένα ερωτήματα και δικαιολογεί σοβαρές ανησυχίες για το μέλλον της σύγκρουσης με την Ουκρανία και των σχέσεων μεταξύ Δύσης (ΗΠΑ, ΝΑΤΟ, ΕΕ) και Ρωσίας.
Την ευθύνη ανέλαβε το «Ισλαμικό Κράτος», ένα μουσουλμανικό συνονθύλευμα θυγατρικό της «Al-Qaeda» (κομμάτι της αμερικανικής στρατηγικής κατά των Taliban, το οποίο τελικά στράφηκε κατά των ΗΠΑ και επεκτάθηκε σε ολόκληρο τον κόσμο, από το Ιράκ μέχρι την Αφρική) που μάχεται τους πάντες χωρίς διακριτό στόχο.
Είναι αλήθεια αυτό; Πώς η πρεσβεία των ΗΠΑ γνώριζε τη δυνατότητα τρομοκρατικής επίθεσης και προειδιποίησε τους ξένους πολίτες να μην συχνάζουν σε «χώρους συναυλιών» κτλ; Είχε ενημερώσει κατάλληλα τις ρωσικές αρχές; Αν όχι, ενέχεται ηθικά τουλάχιστον στην καταστροφή. Αν ναι, γιατί οι ρωσικές αρχές δεν αντέδρασαν; Η υπόθεση θυμίζει κάπως 9/11 – υπήρχαν προειδοποιήσεις των αρμοδίων υπηρεσιών, αλλά οι αρχές των ΗΠΑ τις αγνόησαν. Ήθελαν να έχουν κάποια βάση για κλιμάκωση του αγώνα κατά της Δύσης; Ήθελαν «να τα ρίξουν» στην Ουκρανία και τις ΗΠΑ (όπως συνέβη);
Το ρωσικό αφήγημα περί ευθύνης της Ουκρανίας και της Δύσης δεν είναι πειστικό, αν και δεν αποκλείεται να είναι αληθές. Τα στοιχεία που έδωσαν στη δημοσιότητα οι ρωσικές αρχές, περιέχουν αντιφάσεις και φαίνεται ότι είναι «κατασκευασμένα» («περίεργοι» τρομοκράτες, φτηνό αυτοκίνητο που τους οδήγησε σε χρόνο ρεκόρ στα ρωσο-ουκρανικά σύνορα κτλ).
Ο πόλεμος, όμως, είναι «βρόμικος» και ουδέν μέσο αποκλείεται. Αυτή τη στιγμή κλονίστηκε το βασικό επιχείρημα της ανανέωσης της θητείεας του Προέδρου Πούτιν (δεν αμφισβητείται ότι οι εκλογές δεν ήταν δίκαιες): Η αμυντική επάρκεια και η σταθερότητα της Ρωσικής Ομοσπονδίας. Η Μόσχα έγινε και πάλι στόχος τρομοκρατών και η αποτελεσματικόιτητα των δυνάμεων ασφαλείας ήταν ελλιπής. Οι ΗΠΑ έσπευσαν να διατρανώσουν την «αθωότητα» της Ουκρανίας, ο Πρόεδρος Ζαλένσκι αποποιήθηκε κάθε ευθύνη και εκμεταλλεύτηκε την ευκαιρία να υπογραμμίσει τα εγκλήματα της Μόσχας.
Αν πράγματι βρίσκεται το «Ισλαμικό Κράτος» πίσω από την τρομοκρατική επίθεση, αυτό σημαίνει ότι οι δημοκρατίες του Βορείου Καυκάσου (και η ακεραιότητα της Ρωσικής Ομοσπονδίας) αντιμετωπίζουν κίνδυνο. Οι συγκρούσεις στην Τσετσενία (όπου η ρωσική «νίκη» συνέβαλε στην αρχική εκλογή και στη φήμη του Προέδρου Πούτιν) ήταν η πρώτη προσπάθεια απόσχισης τμήματος τοπυ ρωσικού εδάφους και ιδρυσης Ισλαμικού Χαλιφάτου στην περιοχή. Μπορεί φαινομενικά να αποκαταστάθηκε η «τάξη» (και να τηρείται μέσω του Ρουσλάν Καντίροβ), το Ισλαμικό Χαλιφάτο, όμως, εξακολουθεί να δραστηριοποιείται υπογείως και να απειλεί τη σταθερότητα της περιοχής, όπου το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού είναι Μουσουλμάνοι που διάκεινται ευμενώς έναντι ενδεχομένης πολιτειακής αλλαγής.
Θα πρέπει να υπενθυμίζουμε ότι η τσαρική Ρωσία διεξήγαγε μακροχρόνιους πολέμους για την κατάκτηση του Καυκάσου ή/και την ενσωμάτωση ανεξάρτητων περιοχών στην αυτοκρατορία (πόλεμοι κατά της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και του Ιράν/Περσίας, «εθελοντική» υποταγή της Γεωργίας κτλ.).
Δεν αποκλείεται η δυτική στρατηγική να συνίσταται στην αποσταθεροποίηση του Καυκάσου και στην τελική απόσχιση των δημοκρατιών από τη Ρωσωική Ομοσπονδία (αυτός ήταν ο στόχος των Γερμανών με τη Συνθήκη του Μπρέστ Λιτόβσκ). Αυτός ο κίνδυνος είναι πιο σημαντικός και από την «απώλεια» της Ουκρανίας και θα προκαλέσει σφοδρή αντίδραση του Κρεμλίνου. Η ρωσική ηγεσία έχει καταστήσει σαφές ότι, σύμφωνα με την αμυντική στρατηγική της χώρας, απειλή κατά της εδαφικής ακεραιότητας θα επιφέρει τη χρήση πυρηνικών όπλων.
Αυτή θα είναι η πραγματική κλιμάκωση και, ίσως, κορύφωση της σύγκρουσης. Καλώς ή κακώς, η Ρωσία δέχεται την «ιερότητα» του εθνικού εδάφους και είναι διατεθειμένη να λάβει όλα τα μέτρα προς διατήρηση της εδαφικής της ακεραιότητας.
(Α. Κατράνης)
Ομάδα σύνταξης: Μαργαρίτα Αντωνίου, Αλέξανδρος Κατράνης, Στέφανος Λαζαρίδης, Βασιλική Σκαρά, Bill Stamos, Γεωργία Χρονοπούλου
photo https://edition.cnn.com/
