Περπατώντας στην προκυμαία της Καβάλας, ήχοι, στίχοι, τραγούδια έρχονται από το παρελθόν μες στο κεφάλι σου.
Χαζεύεις τα καΐκια και τα καράβια, τους γλάρους στα κατάρτια, νοιώθεις μέσα στα πνευμόνια σου τη μυρωδιά από τα λέπια και τα ψαροκόκκαλα. Ανάβεις τσιγάρο και καπνίζοντας εισπνέεις τον καπνό. Τότε βλέπεις μπροστά σου, σαν σε οπτασία, άντρες ντυμένους όμοια, με ιδρωμένα κουρασμένα αλλά πάντα χαμογελαστά πρόσωπα, να πακετάρουν φύλλα καπνού. Κάρα που τρίζουν οι ρόδες τους πάνω στο πλακόστρωτο, μήνυμα της πόλης σε όλο τον κόσμο, με τη χαρακτηριστική μυρωδιά που βρίσκεται σε κάθε άκρη της Καβάλας.
Να τώρα αυτήν τη στιγμή, ξεχύνονται στους δρόμους όλοι τους, σαν μια γροθιά, έτοιμοι να παλέψουν για τα δικαιώματα τους. Και γύρω γύρω αστυνόμοι, άγριοι, έφιπποι, οπλισμένοι, και χαφιέδες έτοιμοι να καταπνίξουν την εξέγερση του λαού. «ΨΩΜΙ – ΔΟΥΛΕΙΑ» φωνάζουν κάποιοι και πέφτουν κάτω λαβωμένοι απ’ τα χτυπήματα. Ποτίζουν με το αίμα τους το δέντρο της εργατιάς· από τα βάθη της γης ξεκινάει, φτάνει ως τ’ αστέρια, με άντρες που λάμπουν σαν πλανήτες πάνω στη φυλλωσιά του.
Σιγά σιγά η νύχτα πέφτει, ανεβαίνεις μέσα στην πόλη, βλέποντας με μουντό φως από τα γκαζοφάναρα, καπναποθήκες και σπίτια που ανήκαν στην αριστοκρατία της παλιάς εποχής, με οικόσημα αετώματα και μεγάλες βαριές πύλες με ζωντανή μέσα τους την μυρωδιά του καπνού, και περίτεχνους κίονες με φουρούσια να στηρίζουν μπαλκόνια που παίζουν πάνω τους παιδιά που σήμερα πέθαναν ή γέρασαν.
Κι οι ρυτιδιασμένοι γέροι κοιτάν σήμερα τις σκουριασμένες κλειδαριές από τις καπναποθήκες και τις πόρτες των σπιτιών τους. Τα δάκρυα γεμίζουν τα μάτια τους σκουπίζοντας τα με το μανίκι γρήγορα και βιαστικά, για να μην τους δουν οι περαστικοί.
Ρουφάς την τελευταία τζούρα. Σβήνεις το τσιγάρο· αυτό είναι, είσαι και πάλι εδώ, στο σήμερα, με αυτοκίνητα και μηχανές. Βλέπεις τις καπναποθήκες και τα παλιά αρχοντικά ετοιμόρροπα απ’ το χρόνο, έτοιμα να γίνουν και αυτά πύργοι από τσιμέντο. Νοιώθεις σαν να χάνεις κάποιον συγγενή σου, κάθε φορά που κοιτάζεις το παρελθόν των παππούδων σου να γίνεται σκόνη. Γιατί κανείς να μην ενδιαφέρεται για την αναπαλαίωση των κτιρίων!; Γιατί κανείς να μη σέβεται την ιστορία του τόπου που τον έθρεψε!; Ένα μεγάλο ερώτημα μένει πάνω στα χείλη σου. Γιατί!;
