Αναθεώρηση δόγματος, αυξημένος κίνδυνος και μια Ευρώπη που ίσως κοιμάται στο τιμόνι
Την πιθανότητα μιας πυρηνικής κλιμάκωσης του πολέμου στην Ουκρανία έθεσε ξεκάθαρα στο τραπέζι ο Αντιστράτηγος ε.α. και πρόεδρος του Ελληνικού Ινστιτούτου Στρατηγικών Μελετών, Ιωάννης Μπαλτζώης, σε πρόσφατη παρέμβασή του στην εκπομπή «Ο Εξαρχείων» (11 Ιουνίου 2025). Τα όσα ανέφερε προκαλούν ανησυχία — όχι μόνο για τη στρατιωτική προοπτική, αλλά και για την ιστορική και πολιτική αδράνεια που μπορεί να οδηγήσει την Ευρώπη σε καταστροφικές αυταπάτες.
Ένα νέο πυρηνικό δόγμα με… χαλασμένα φρένα
Όπως εξηγεί ο κ. Μπαλτζώης, η Ρωσία από το φθινόπωρο του 2024 έχει επισήμως τροποποιήσει το πυρηνικό της δόγμα. Η πυρηνική απάντηση δεν περιορίζεται πλέον μόνο σε περίπτωση άμεσης απειλής κατά της ύπαρξης του ρωσικού κράτους. Το νέο δόγμα προβλέπει:
-
Ανταπόδοση σε συμβατικές επιθέσεις που πλήττουν τη ρωσική στρατηγική αποτρεπτική ικανότητα,
-
Προληπτική χρήση όταν υπάρχει συλλογική επίθεση από κράτη που, αν και δεν έχουν πυρηνικά, δρουν υπό την «ομπρέλα» πυρηνικής δύναμης.
Η εμπλοκή του Ηνωμένου Βασιλείου στον πόλεμο υπέρ της Ουκρανίας αποτελεί, σύμφωνα με τη ρωσική οπτική, χαρακτηριστική περίπτωση για ενεργοποίηση αυτού του δόγματος.
Πόσες κεφαλές έχει ο πλανήτης στα χέρια του;
Η Ρωσία διαθέτει —σύμφωνα με το Federation of American Scientists— 6.375 πυρηνικές κεφαλές, από τις οποίες 1.600 είναι σε πλήρη ετοιμότητα.
Οι ΗΠΑ ακολουθούν με 5.427, ενώ οι πυρηνικές δυνάμεις της Κίνας, της Γαλλίας, του Ηνωμένου Βασιλείου, της Ινδίας και του Πακιστάν, παρότι μικρότερες, θεωρούνται εξίσου επικίνδυνες. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει η εκτίμηση για το Ισραήλ και τη Βόρεια Κορέα, με τον κ. Μπαλτζώη να αφήνει να εννοηθεί ότι τα επίσημα στοιχεία υποτιμούν την πραγματικότητα.
Η εξοικείωση με τον τρόμο
Σε ένα ακόμη σημείο-κλειδί, ο στρατηγικός αναλυτής επισημαίνει τον κίνδυνο της «κανονικοποίησης» του πυρηνικού φόβου. Όπως αναφέρει, η επαναλαμβανόμενη χρήση πυρηνικής ρητορικής έχει φέρει την κοινή γνώμη σε κατάσταση αδράνειας. Αυτό, υποστηρίζει, είναι εξαιρετικά επικίνδυνο, καθώς ενδέχεται να οδηγήσει σε στρατηγικά λάθη ή και σε μοιραία αβλεψία.
Η “Νόβα Ρούσια” και το μνημόνιο της Κωνσταντινούπολης
Ο κ. Μπαλτζώης φέρνει στο φως και ένα ακόμη στοιχείο με βαρύνουσα σημασία: σύμφωνα με πληροφορίες, η Ρωσία φέρεται να έχει καταθέσει επίσημη απαίτηση για την πλήρη κυριαρχία στη ζώνη της λεγόμενης “Νόβα Ρούσια”. Στην περιοχή περιλαμβάνονται οι επαρχίες Χάρκοβο, Λουγκάνσκ, Ντονιέτσκ, Ζαπορίζια, Χερσώνα, ακόμη και η Οδησσός.
Αν αυτό επιβεβαιωθεί, η Ουκρανία θα μετατραπεί σε περίκλειστο κράτος χωρίς θαλάσσια πρόσβαση, γεγονός με τεράστιες γεωπολιτικές προεκτάσεις. Ο ίδιος ο Πούτιν έχει δηλώσει ότι η Οδησσός «είναι ρωσική πόλη», υποδηλώνοντας πως πρόκειται για κομμάτι ενός μακρόπνοου σχεδίου και όχι μιας στιγμιαίας στρατηγικής.
Συμπέρασμα: Ο πόλεμος που έρχεται (ή που ήδη ζούμε)
Ο Ιωάννης Μπαλτζώης δεν ωραιοποιεί την κατάσταση. Χρησιμοποιεί σκληρή γλώσσα για να ταρακουνήσει: «Ο πόλεμος έχει μέλλον μπροστά του», δηλώνει με ειλικρινή απαισιοδοξία. Οι δυτικές φωνές που προβλέπουν νίκη της Ουκρανίας μέσα στο 2026 τις χαρακτηρίζει «γελοίες», και τις καταγγέλλει ως επικίνδυνες αυταπάτες.
Το τελικό του μήνυμα είναι πιο σαφές από ποτέ:
«Με τα πυρηνικά δεν παίζουμε – ούτε για πλάκα.»
