Το μήνυμα ισχύος της Άγκυρας και το όραμα του Ερντογάν για μια νέα «Οθωμανική σφαίρα επιρροής»
Η ακύρωση της προγραμματισμένης συνάντησης του Έλληνα πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη με τον Τούρκο πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, στη Νέα Υόρκη στις 24 Σεπτεμβρίου 2025, δεν μπορεί να ιδωθεί ως μια απλή διπλωματική λεπτομέρεια. Αντίθετα, εντάσσεται σε μια στρατηγική σημειολογία, όπου η Άγκυρα επιδιώκει να υπενθυμίσει την ισχύ της και να ελέγξει το πλαίσιο του διαλόγου με την Ελλάδα.
Η συμβολική ισχύς της ακύρωσης
Η ματαίωση της συνάντησης αποτελεί μήνυμα προς την Αθήνα αλλά και προς τη διεθνή κοινότητα: η Τουρκία δεν προσέρχεται στο τραπέζι ως ισότιμος συνομιλητής, αλλά ως δύναμη που επιβάλλει όρους. Σε ένα περιβάλλον αυξανόμενης γεωπολιτικής ρευστότητας, η Άγκυρα χρησιμοποιεί την ακύρωση ως εργαλείο προβολής ισχύος, δείχνοντας ότι ελέγχει πότε και πώς θα διεξάγονται οι συνομιλίες.
Το όνειρο που γίνεται πραγματικότητα
Δεν είναι τυχαίο ότι ο ίδιος ο Ερντογάν επαναλαμβάνει, με κάθε ευκαιρία, το δόγμα: «Κοιτάζουμε και Δύση και Ανατολή, Αφρική, Ασία, Βαλκάνια και Λατινική Αμερική». Με αυτή τη φράση, σκιαγραφεί την τουρκική στρατηγική ως μια ανασύσταση μιας ευρύτερης «Οθωμανικής αυτοκρατοριας!!!
Από την αναφορά του στη λύση δύο κρατών στην Κύπρο έως τις ενεργές διπλωματικές σχέσεις στην Αφρική και τη Λατινική Αμερική, ο Ερντογάν οικοδομεί μια εικόνα Τουρκίας που ξεπερνά τα παραδοσιακά γεωπολιτικά όρια και εμφανίζεται ως παγκόσμιος παίκτης.
Ένας κόσμος πιο προσεκτικός απέναντι στην Άγκυρα
Αν και οι πρακτικές του δεν αρέσουν σε κανέναν στη Δύση, η αλήθεια είναι ότι ολοένα και περισσότεροι πολιτικοί ηγέτες γίνονται πιο προσεκτικοί. Η Τουρκία, αξιοποιώντας τις μεταναστευτικές ροές, τις μουσουλμανικές κοινότητες στην Ευρώπη και τα νέα δίκτυα επιρροής που καλλιεργεί, έχει δημιουργήσει ένα περιβάλλον όπου η κριτική προς τον Ερντογάν συνοδεύεται από φόβο πιθανών πολιτικών συνεπειών ή ακόμα και στοχοποίησης. Αυτό ενισχύει το κύρος του και δίνει επιπλέον διαπραγματευτική δύναμη στην Άγκυρα.
Η πρόκληση για την Ελλάδα
Η Ελλάδα καλείται να διαχειριστεί όχι απλώς ένα διπλωματικό “επεισόδιο”, αλλά ένα ευρύτερο στρατηγικό παιχνίδι. Το ζητούμενο δεν είναι μόνο η απάντηση στην τρέχουσα ακύρωση, αλλά η χάραξη μιας συνολικής στρατηγικής που θα αντιμετωπίζει την Τουρκία όχι ως συγκυριακή απειλή, αλλά ως μακροπρόθεσμη δύναμη που επιδιώκει αναβάθμιση του ρόλου της στη διεθνή σκηνή.
Αν μια φαινομενικά “λεπτομέρεια” μπορεί να προκαλέσει τέτοιο αντίκτυπο, τότε η ακύρωση της συνάντησης Μητσοτάκη – Ερντογάν δεν είναι καθόλου αθώα. Το μήνυμα που θέλει να εκπέμψει η Άγκυρα είναι ξεκάθαρο: η Τουρκία εμφανίζεται ως ο κυρίαρχος του παιχνιδιού και η Ελλάδα ως ο συνομιλητής που εξαρτάται από την «καλή διάθεση» του ισχυρού. Το γεγονός μάλιστα ότι η συνάντηση είχε προγραμματιστεί να γίνει στο “Σπίτι της Τουρκίας” – δηλαδή σε χώρο υπό τουρκική κυριαρχία – ενισχύει ακόμη περισσότερο τη σημειολογική βαρύτητα της ακύρωσης.
Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, μια απλή αποδοχή νέας ημερομηνίας, χωρίς ουσιαστική πολιτική επανεξέταση, θα αποτελούσε σοβαρό πλήγμα για το κύρος της Ελλάδας. Και το κύρος, όπως γνωρίζουμε, είναι θεμελιώδες τόσο στη διπλωματία όσο και στη στρατιωτική ισχύ. Το τελευταίο διάστημα η ελληνική εξωτερική πολιτική φαίνεται να υποτιμά την αξία των συμβολισμών, με αποτέλεσμα να κινδυνεύει να χάσει έδαφος χωρίς να το συνειδητοποιεί. Επειδή οι Έλληνες διπλωμάτες διαθέτουν εμπειρία και γνώση, το ζήτημα δεν είναι η τεχνική τους ικανότητα, αλλά οι επιλογές της πολιτικής ηγεσίας, που καλείται επειγόντως να επανεξετάσει τη στρατηγική της.
(160) Kabine Toplantısı Sonrası Millete Sesleniş – YouTube
πηγη βιντεο
Recep Tayyip Erdoğan
photo by geralt, https://pixabay.com
