«Ου τα πάντα τοις πάσι ρητά…»
(Φιλόσοφος Πυθαγόρας ο Σάμιος, 580-490 π.Χ.)
ΕΡΜΗΝΕΙΑ: Δεν μπορούν να ειπωθούν όλα σε όλους…
Όταν/όπου ο πανάγαθος Θεός βούλεται κι’ ευλογεί… οι ανυπερήφανοι Χριστολάτρες βιώνουν υπέρλογα μυστήρια (οι υπερήφανοι, φυσικά, δεν παίρνουν ποτέ ‘μυρωδιά’ απ’ αυτές τις ουράνιες Ευωδίες, που μόνο οι «ταπεινοί τη καρδία» απολαμβάνουν…) από τη θαυμαστή ενέργεια της Θείας Χάριτος μέσα στην ψυχή τους! Αλλά, πόσο εύκολα μπορεί να ευτελισθούν και απολεσθούν τα ουράνια αυτά δώρα… αν, τυχόν, οι διαχειριστές τους διανοηθούν και προσπαθήσουν μια… βέβηλη ‘εκλογίκευση’ της υπέρλογης φύσης τους! Κάποια πνευματικά αγαθά… στα οποία ευδοκεί ο απειράγαθος Θεός μας να εντρυφούν μυστικά οι ταπεινοί κι’ ευγνώμονες δούλοι Του, μήπως θά΄πρεπε να περικλείονται σε σεβαστική αποσιώπηση… μένοντας ‘ανέγγιχτα’ από το λάγνο βλέμμα της εγκεφαλικής μας περιέργειας κι’ απ’ το ιερόσυλο ξεγύμνωμα μιας ‘εκθετικής’ περιγραφής…;!
Μπροστά σε κάθε έργο… τρία ‘είδη’ εργατών αναγνωρίζονται: α) Εκείνοι, που είναι ‘αυτόκλητοι’ στην (προπετή) ανάληψη μιας εργασιακής πρωτοβουλίας…, β) Αυτοί, που είναι ‘ετερόκλητοι’ στη (διστακτική) αναδοχή μιας αναθετικής ευθύνης… και γ) Άλλοι, οι οποίοι είναι ‘θεόκλητοι’ στην (ολόθυμη) υπακοή μιας δυσχερούς αποστολής…! Αυτό-κλητοι είν’ εκείνοι, που αναλαμβάνουν μόνοι τους ένα έργο, χωρίς να εξετάσουν σοβαρά αν έχουν γι’ αυτό τη φώτιση, τη γνώση και τη δύναμη. Ετερό-κλητοι είναι αυτοί, που άλλοι τους καλούν στην ανάληψη μιας εργασίας, χωρίς να είναι βέβαιο ότι πληρούν τις προϋποθέσεις (εμπειρίας και ασφάλειας) γι’ αυτό. Θεό-κλητοι δε, είν’ εκείνοι τους οποίους ο Θεός καλεί σε μια ιερή αποστολή, με την επίγνωση ότι έχουν ικανή εμπειρία στον αόρατο πόλεμο… και είναι ασφαλισμένοι πνευματικά στην ταπεινοφροσύνη… ώστε να μη κινδυνεύσουν!
Από τα τρία αυτά είδη φιλοπόνων εργατών, ο θεό-κλητος αναλαμβάνει ένα έργο μη έχοντας καμμία προσωπική ‘φιλοδοξία’ γι’ αυτό. Υπακούει ταπεινά στο θέλημα του Θεού ελπίζοντας στη βοήθεια της Χάριτός Του, για να το φέρει σε πέρας. Έτσι προστατεύεται από ματαιόδοξους λογισμούς εγωιστικών επιδιώξεων. Ο ετερό-κλητος αρχίζει το έργο που ανέλαβε υπό την προτροπή άλλων, χωρίς να προβαίνει σ’ αυτό από δική του φιλόδοξη παρόρμηση. Αναγνωρίζει κι’ ομολογεί ταπεινά την αδυναμία του… και συγκαταβαίνει στην ‘ευγενή’ επιμονή [ 1 ] αυτών που τον προσκαλούν, ζητώντας την επιείκειά τους… κι’ ελπίζοντας στη θεία αρωγή! Ο αυτό-κλητος, κατά κανόνα (με φωτεινές εξαιρέσεις…), ‘άγεται και φέρεται’ από μια, σχεδόν προφανή, ‘ανθρωπάρεσκη’ διάθεση επιβεβαίωσης εκ μέρους των άλλων! Έτσι, όμως, θέτει υπό εύλογη αμφισβήτηση την ‘αρμοδιότητα’ και ‘επάρκειά’ του, για την πρωτοβουλία που ανέλαβε από εμπαθή εγωιστική φιλοδοξία…!
Αισθήματα εντελούς αμηχανίας και πλήρους ανεπάρκειας συνέχουν την ψυχή μου… καθώς αποπειρώμαι να ‘αγγίξω’ λεπτότατες πτυχές του μυστηρίου της εν Χριστώ ζωής. Γιατί, η πνευματική ‘ανατομία’ των όσων συντελούνται ‘εν Θεώ’ μέσα μας, προϋποθέτει αρετές (εμπειρία και ταπεινότητα…) στις οποίες ο υπογραφόμενος υπολείπεται θλιβερά. Βεβαίως, δεν αυτενεργώ ‘αυτόκλητα’… παρορμώμενος από ‘αυτοπεποίθηση’ μιας δήθεν ‘πνευματικής αυτάρκειάς’ μου. Συγκαταβαίνω ‘ετερόκλητα’ -ομολογώντας έντιμα πλήρη ανεπάρκεια!- επειδή αυτό μου ζητήθηκε επίμονα από φίλες ψυχές… που δεν θέλω να τις λυπήσω, αρνούμενος. Αλλά δηλώνω, ευθύς εξ αρχής, ‘νοητική πτωχεία’ [ 2 ] αιτούμενος αμνήστευση για κάθε έλλειμμα πνευματικής ακριβολογίας… που μπορεί ν’ αφήσει κενά αντίληψης, καθώς το επιχειρούμενο είναι μια απόπειρα ‘εκλογίκευσης των αρρήτων’!
«Το Πνεύμα όπου θέλει πνει… και την φωνήν Αυτού ακούεις… αλλ’ ουκ οίδας πόθεν έρχεται και που υπάγει…» (Ιωάν. 3, 8)
ΕΡΜΗΝΕΙΑ: Το Πανάγιο Πνεύμα του Θεού ‘τρέχει’ σαν τον άνεμο που πνέει παντού, όπου το ‘καλεί’ η απόρρητη παντοκρατορική Του βούληση! Κι’ ενώ ακούμε το διακριτικό ‘θρόϊσμα’ της ταπεινής διέλευσής Του, αγνοούμε από που έρχεται και που πηγαίνει…
Η δυναμική ‘επέλαση’ στη ζωή μας της Θείας Χάριτος (όταν επιπίπτει μυστικά «ως δρόσος Αερμών» [ 3 ] σ’ όλο το φάσμα της ύπαρξης: νου, καρδιά και αισθήσεις…) μπορεί -υπό προϋποθέσεις- να ανιχνευτεί συμπτωματολογικά…! Επειδή, παρά την ευγένεια και απαλότητά Της, [ 4 ] η Θεία Χάρη είναι… ‘σαρωτική’ ως προς τις ανατρεπτικές αλλαγές που επιφέρει σε όλη την ψυχο/σωματική μας υπόσταση! Μπορούμε δηλ. να διακρίνουμε (εμείς επάνω στους άλλους… κι’ οι άλλοι επάνω σ’ εμάς…) τις εξωτερικές, συμπεριφορικές αλλαγές των ανθρώπων, που ‘προδίδουν’ ότι κάτι συνταρακτικό ‘συμβαίνει’ μέσα τους, ενώ αδυνατούμε να δούμε εσώτερα, πώς ‘ρέει’ ο «χειμάρρους της τρυφής» [ 5 ] που ο Χριστός εκχέει [ 6 ] στους διψασμένους λειμώνες των Χριστολατριδών ψυχών, που Τον ποθούν και Τον διψούν… ως «εν γη ερήμω και αβάτω και ανύδρω…» (ψαλμ. 62, 2)!
Οι Χριστολάτριδες ψυχές που κατακλύζονται από τα «ύδατα του Θεού» (αλλοιώσεις ανέκφραστες από την ενέργεια του Παρακλήτου Πνεύματος…) είναι αδύνατο να γίνουν ‘αντικείμενο’ περιγραφικής παρατήρησης από τους άλλους [ 7 ], ακόμα κι’ από τους ίδιους τους εαυτούς τους! Γιατί, μετά την ‘κυριαρχική’ επέλευση/διέλευση/παρέλευση του Αγίου Πνεύματος από την ύπαρξή τους, οι Χριστολάτριδες ψυχές αιχμαλωτίζονται εκούσια από μία ολοκληρωτική αγαπητική αφοσίωση και έλξη του ζώντος Θεού… που κάνει τον χοϊκό τους βίο να ‘ρέει’ εντελώς διαφορετικά απ’ ότι πριν!… Κι’ όταν όλα, ύστερα, ξαναβρίσκουν μια νέα, ‘ομαλή ροή’ πνευματοποιημένης καθημερινότητας… δεν υπάρχει πλέον τίποτα στα πρότερα ‘ενθυμήματα της καρδιάς’, που να το νοσταλγεί ανθρωπίνως η ψυχή τους!
Η Θεϊκή Αγάπη, λοιπόν, όταν θέλει (με μόνη προϋπόθεση γι’ αυτό, την δική μας αγαθή προαίρεση… και μια βαθειά ταπεινότητα στους λογισμούς!) μας καταξιώνει να γίνουμε ‘εμπειρικοί μέτοχοι’ των αρρήτων-υπερλόγων-υπεραισθητών… αποκομίζοντας (χωρίς να το αξίζουμε) μια συγκλονιστική ‘αίσθηση ζωής αθανάτου’…! Κι’ ως εδώ, καλά. Παραπέρα… όμως;! Πώς να διαβούμε αλώβητα, από τη μυστική εντός μας ‘κοινωνία’ των αρρήτων… σε μια φανερή προς τα έξω ‘επικοινώνηση’ (δηλ. αποκάλυψη) των απορρήτων βιωμάτων… χωρίς να διακινδυνεύσουμε, έτσι, να χάσουμε τον πνευματικό θησαυρό που μας χαρίστηκε μεγαλόψυχα -παρά την αναξιότητά μας- από τον πανάγαθο Θεό, όταν εμείς ‘διαχειριζόμαστε’ τόσο αλόγιστα κι’ ανεύθυνα τα ‘εμπεπιστευμένα’ δώρα…;! [ 8 ]
ΠΩΣ να μιλήσουμε, με λόγια, για τα άρρητα…;! ΠΩΣ να εκφράσουμε, με λέξεις, τα υπέρλογα…;! ΠΩΣ να διατυπώσουμε, με σύμβολα αισθητά, υπεραισθητές αλήθειες… που ‘ψηλαφήσαμε’ κατ’ άκρα συγκατάβαση του Ελεήμονος Θεού;! Αυτά, «α ουκ εξόν ανθρώπω λαλήσαι» [που είν’ αδύνατο να τα ‘επικοινωνήσει’ άνθρωπος σε άνθρωπο] (Β’ Κορινθ. 11, 31);! Κι’ αν το προσπαθήσουμε… ΠΩΣ θα το κατορθώσουμε;! ΠΩΣ θα ‘κατανοήσουν’ οι άλλοι νοητικά… αυτά που δεν έχουν ποτέ βιώσει εμπειρικά…;! Όπως κι’ εμείς οι ίδιοι: δεν θα μπορούσαμε με κανένα τρόπο να κατανοούσαμε θεωρητικά… όσα μόνο ακούσαμε από άλλους, που τα βίωσαν εμπειρικά, εφόσον εμείς θα είχαμε για τ’ ‘ακούσματα’ αυτά πλήρη βιωματική άγνοια και απειρία…;!
Όντως, επιχειρώντας κάποτε να μιλήσουμε ‘διευκρινιστικά’ για θέματα που, στη βιωματική διάστασή τους, υπερβαίνουν απερίγραπτα τα επικοινωνιακά μας συστήματα (τις ανθρώπινες γλώσσες), κατανοούμε ότι κάθε προσπάθειά μας αποβαίνει άκαρπη, αφού δεν μπορεί να γίνει λεκτικά η ‘μεταβίβαση’ της εμπειρίας. Επιπλέον, κάθε ‘περιγραφική’ απόπειρα πιθανώς να αποβαίνει επιζήμια, αφού έτσι μπορεί να… ‘ευτελισθεί έλλογα’ η ‘σιωπηλή μεγαλειότητα’ της αλήθειας! Γιατί, η εμπειρική ‘ψηλάφηση’ μιας αλήθειας… μπορεί, χωρίς αναλύσεις απλουστευτικές, να προσληφθεί βιωματικά (αντί να επιχειρείται να κατανοηθεί εγκεφαλικά…) από κάθε ψυχή καλοπροαίρετη, αν και όταν πληρούνται σ’ αυτήν οι απαραίτητες, προς τούτο, ‘προϋποθέσεις’ μιας Μυστηριακής εν Χριστώ ζωής…!
Ωστόσο, ακόμα κι’ αν είναι λογικά αδύνατο να κατανοηθεί -μέσα από μια λεκτική διατύπωση- το υπέρλογο Mυστήριο κάθε ψυχής που «ζει εν Θεώ» (…), θα μπορούσε να φωτισθεί από ορισμένα πρόδηλα ‘συμπτώματα’ ανεπαίσθητων ‘συμπεριφορών’ εκείνου που το βιώνει μυστικά εντός του. Γιατί, «ζώντας εν Θεώ» κανείς… άθελά του ‘προδίδει’ τη μυστική αυτή ‘κυοφορία’ της καρδιάς (όπως ‘προδίδουν’ την έγκυο, η διόγκωση της κοιλίας της… οι έμετοι… κι’ η αδιάκοπη διατροφική λιγούρα…)! Συμπτώματα, που είναι -λιγότερο ή περισσότερο- κοινή ‘μυστική εμπειρία’ όλων των Χριστολατρών, οι οποίοι έχουν παραδοθεί ‘άνευ όρων’ στην απόλυτη κυριαρχία, μέσα τους, της Θεϊκής Αγάπης. Αυτή δε η ‘απόλυτη κυριαρχία’ της Εσταυρωμένης Παναγάπης στην ανθρώπινη καρδιά δεν εμποδίζει, αντιθέτως μάλιστα, την πληθωρική εκταμίευση ισχυρών ενδείξεων μιας θυσιαστικής, εν Χριστώ, αγάπης για κάθε λογικό και άλογο πλάσμα του Θεού!
Υπάρχουν κάποιες αθέατες πραγματικότητες, που ‘διοπτεύει’ -υπό προϋποθέσεις βαθειάς ταπείνωσης και πένθους μετανοίας- ο φτωχός μας νους, αμήχανος… ως προς την παντουργό εκείνη Αιτία (Θεϊκή Παντοδυναμία) που μπορεί να αναστέλλει προσωρινά ή διαρκέστερα… ακόμα και να καταργεί οριστικά, τους φυσικούς νόμους και τις λογικές ‘σταθερές’ αυτού του υλικού κόσμου! Έτσι, αν ανοίξουν ‘ρωγμές’ στα ‘καστρότειχα’ της αισθησιοκρατικής μας αιχμαλωσίας… και του νοησιαρχικού μας εγκλωβισμού, φυσικά και ανεπαίσθητα θα εισδύει μέσα μας το άκτιστο Φως του Χριστού! Εισδύοντας δε αυτό, θα φωταυγάσει ανέσπερα όλα τα σκοτάδια του νου και της καρδιάς μας, διαχέοντας συνάμα το άδυτο φως κι’ επάνω στις αισθήσεις μας! Ύστερα, θα εναρμονίσει όλες τις λειτουργίες της ‘πνευματοποιημένης’ ύπαρξης προς τους νέους ‘ρυθμούς ζωής’ του νου… της καρδιάς… και των αισθήσεων… του ανακαινισμένου, εν Χριστώ, ανθρώπου!
Ο ‘αλλοιωμένος’ από την Θεία Χάρη άνθρωπος, κάτω απ’ τα ίδια φυσιογνωμικά και συμπεριφορικά χαρακτηριστικά του, βιώνει μυστικά τη μεγαλειώδη αλήθεια μιας ‘άλλης ροής’ του μυστηρίου της ‘ένθεης ζωής’ που κυλάει μέσα του. Μιας ‘κατάστασης’ μερικώς αντιληπτής από κάποιες εκφάνσεις… που, κατ’ οικονομία Θεού, φανερώνει άθελά του… και οι οποίες αποκαλύπτουν μια «άλλη… αλλ’ ουκ αλλοία!» συμπτωματολογική ‘συμπεριφορά’ της ψυχής, η οποία παραπέμπει σε άλλους κόσμους…! Υπάρχουν, ωστόσο, 3 ‘διαχειριστικά’ πεδία της ανθρώπινης ζωής… όπου μπορούμε, αν προσέξουμε καλά, ν’ αναγνωρίσουμε τα ‘συμπτώματα’ του παλαιού (προ Χριστού) και του νέου (μετά Χριστόν) τρόπου ‘ζωής και πολιτείας’ που ζει ο, ανακαινισμένος από τη Θεία Χάρη, ευγνώμων δούλος του Θεού…
α) Το πεδίο της σχέσης μας με τα ΠΡΟΣΩΠΑ που μας περιβάλλουν…
Οι άνθρωποι, στη συντριπτική πλειοψηφία τους, όχι μόνο ταλαιπωρούνται από το ‘σύνδρομο’ της επικοινωνιακής μοναξιάς… αλλ’ ενίοτε βιώνουν και την ‘απόλυτη ερημία’ (κάποτε και την ‘κόλαση’…) στις σχέσεις με τους άλλους, ενώ συναγελάζονται σε ‘παρέες’ κοινωνικού συνωστισμού…! Συντροφιές μοναχικότητας… οι οποίες, αντί ν’ αμβλύνουν το αίσθημα της μοναξιάς, το επιτείνουν! Αν μπορούσε η ανθρωπότητα να διακρίνει ότι, το πρόβλημα της επικοινωνιακής μοναξιάς που βιώνει, φαίνεται αδιέξοδο και άλυτο… γιατί παραμένει μέσα της ‘αγιάτρευτο’ το κυριότερο (υπαρξιακό) πρόβλημά της: η οντολογική μοναχικότητα του ανθρώπου…! Μια ‘υπαρξιακή κατάσταση’ κενότητας… και έλλειψης νοήματος ζωής, που μόνο ΕΝΑ ‘φάρμακο’ χρειάζεται για να θεραπευθεί: την πληρότητα κοινωνίας του Παναγίου Πνεύματος… που είναι ‘φορέας επικοινωνίας’ με όλα τα αγαθά και φωτεινά όντα της επίγειας και της επουράνιας Εκκλησίας του Θεανθρώπου Χριστού!
Οι περισσότεροι άνθρωποι του κόσμου, ζουν ένα βίο χωρίς Θεό (άθεο…), γι’ αυτό και βιώνουν κοινωνική μοναχικότητα σε υπερθετικό βαθμό (και) στο διανθρώπινο πεδίο! Την ίδια στιγμή, άλλοι άνθρωποι, με Θεό (ένθεοι…), Κοινωνούν & Κοινωνούνται από τη Ζωή… συναρπαστικά, μέσα σε μία αλληλο-θυσιαστική αυθυπέρβαση αλληλο-περιχωρούμενων και αλληλο-επιδρώντων αγαπητικά, προσώπων: πράξη, που είναι το ‘μυστικό’ της ένθεης χαράς… και το ‘φάρμακο’ της άθεης απελπισίας…! Ακόμα κι’ αν διαβιώνουν σε απόκοσμες ερημιές… έναντι των κοσμικών ‘ερήμων’ μιας συμβατικής συμβίωσης, όπου συνυπάρχουν μαζικά χωρίς να επικοινωνούν διαπροσωπικά! Γιατί, το ‘μυστικό’ της αληθινής κοινωνίας των προσώπων, βρίσκεται κρυμμένο σε μία από τις τεράστιες Ευαγγελικές αλήθειες που μας αποκάλυψε το θεανδρικό στόμα του Θεανθρώπου Κυρίου μας: «Ου γαρ εισί δύο ή τρεις συνηγμένοι εις το Εμόν Όνομα, εκεί είμι εν μέσω αυτών…» (Ματθ. 18, 20)!
β) Το πεδίο της σχέσης μας με τα ΠΡΑΓΜΑΤΑ που μας περιστοιχίζουν…
Αυτό που όντως ‘πλουτίζει’ ή ‘πτωχεύει’ τους ανθρώπους, δεν είναι η περίσσεια ή αντίστοιχα η στέρηση υλικών αγαθών, αλλ’ ο απαθής ή εμπαθής λογισμός με τον οποίο ‘διαχειρίζονται’ αυτά τα κεφάλαια (πλούτο & πτωχεία) που ευδόκησε ο Θεός να κατέχουν! Έτσι, κατά τον Μέγα Βασίλειο, πραγματικά πλούσιος δεν είν’ εκείνος που ξοδεύει πολλά, αλλ’ αυτός που χρειάζεται λίγα για να ζήσει! Γι’ αυτό και πολλοί συνάνθρωποί μας, ενώ είναι ‘εμετικά’ χορτασμένοι από υπεραφθονία υλικών αγαθών, αισθάνονται δυστυχείς κι’ απεγνωσμένοι, μέσα στην αδιέξοδη ανία τους! Και μόνο αν τολμούσαν να… αρνηθούν την καλοζωία τους, βάζοντας στη ζωή τους τη φιλόθεη Άσκηση και τη φιλάδελφη Αγάπη… θα είχαν, συν Θεώ, υπερβληθεί κάθε πλήξης και κατάθλιψης κάθε μοναξιάς κι’ απελπισίας…!
Σε αντίθεση με τους περισσότερους συνανθρώπους μας, που επιλέγουν να ζήσουν… χωρίς Θεό -με όλα τα προβλήματα κοινωνικής δυσαρμονίας που συνεπάγεται αυτό στις διανθρώπινες σχέσεις!- κάποιοι άλλοι άνθρωποι, με Θεό, αν και συχνά υστερημένοι ακόμα κι’ από τ’ αναγκαιότερα αγαθά αυτού του κόσμου… πανευτυχούν αληθινά, μέσα σε μια ‘ουράνια βιοτή’ που ζουν επάνω στη γη, ίσως υλικά πτωχή… αλλά πνευματικά πλούσια! Πώς γίνεται αυτό…;! Γίνεται… όταν οι άνθρωποι ‘αγγίζονται’ από τη Χάρη του Θεού… κι’ αλλοιώνεται η ψυχή τους, και διαπλατύνεται ο νους τους, και διαβαθύνεται η καρδιά τους κι’ αρχίζουν να ‘διοπτεύουν’ πνευματικά… ανακαλύπτοντας κάπου αλλού/κάποιους άλλους θησαυρούς (άϋλους, αιώνιους, άφθαρτους… και όντως ασύλητους από τους κλέφτες!) στους οποίους αξίζει κανείς να στοχεύσει… σε αντίθεση με τα υλικά πλούτη του κόσμου αυτού!
γ) Το πεδίο της σχέσης μας με τις ΠΕΡΙΣΤΑΣΕΙΣ που μας πολιορκούν…
Η ανθρωπότητα έχει αφελώς αναγάγει σε δήθεν ‘υπέρτατο’ αγαθό την υγεία… και μαζί της την ευμάρεια, την ευζωία… κλπ, για την απόκτηση και ισόβια διατήρηση των οποίων δεν θα δίσταζε να θυσιάσει ακόμα και κάθε αξία… υπερκόμια! Ωστόσο, η εμπειρία του βίου διδάσκει ότι: και η πληρέστερη δυνατή υγεία ‘από μόνη’ της, όπως κι’ ο πλούτος ‘από μόνος’ του, κι’ η ευζωία ‘από μόνη’ της ή και συνδυαστικά, μαζί με την απουσία της φιλοπονίας… και κάθε άλλης δοκιμασίας του βίου που διδάσκει υπομονή…, δεν μπορούν να μας χαρίσουν την επιποθούμενη χαρά και ευτυχία! Ακόμα κι’ αν διασφαλίζαμε από τον κίνδυνο ανατροπής τις εύθραυστες ‘ισορροπίες’ της ύπαρξής μας, μια ζωή χωρίς Θεό… θα υπόκειται πάντα σε δυσχερέστερες ταλαιπωρίες και φρικτότερα πνευματικά βάσανα, απ’ όσα θα μπορούσε να μας επιφυλάξει ακόμα και η οδυνηρότερη ψυχοσωματική ασθένεια… ή μια έσχατη πτωχεία και στέρηση… ή ένας κοινωνικός κι’ επικοινωνιακός αποκλεισμός!
Σε αντίθεση με τους περισσότερους ανθρώπους που ζουν στη γη χωρίς Θεό… άλλοι (φιλόθεοι και φιλάδελφοι) γεύονται -με τη Χάρη του Θεού- τον γλυκασμό μιας αληθινής κοινωνίας αγαπητικής αλληλο-περιχώρησης, τόσο με τους Χρισταδελφούς τους στη γη… όσο και με τους Χρισταδελφούς τους στον ουρανό! Η δε εμπειρική αλήθεια του βίου τους, δεν πιστοποιείται λεκτικά… παρά μόνο βιωματικά, με την ‘αληθεύουσα’ ζωή τους, που φανερώνει ότι: οι άνθρωποι, ακόμα κι’ αν ασθενούν και οδυνώνται, πάσχοντας ανίατα, μπορούν να Γαληνεύουν γλυκά και να Πανηγυρίζουν πασίχαρα…! Πώς…;! Απλά, έχοντας βρει μία Πηγή αστείρευτη… που αρδεύει μυστικά τη φρυγμένη ύπαρξή τους, με άλλη… υπερούσια ‘Δροσιά’ [ 9 ]: τη ζείδωρη Xάρη του Παναγίου Πνεύματος η οποία μεταγγίζει στη θνητή ανθρώπινη υπόσταση το ζωοποιητικό ‘αντίδοτο’ κάθε ασθένειας και οδύνης… το ανακαινιστικό ‘ελιξήριο’ κάθε φθοράς και παρακμής…!
Οι Άγιοι Πατέρες και Μητέρες της Ορθόδοξης Ανατολής, ανάμεσα στ’ αμέτρητα φωτεινά ‘υποδείγματα ζωής’ που άφησαν πίσω τους, φεύγοντας για τον Ουρανό, μας κληροδότησαν κι΄ αυτό: την ευφυή ‘παραίτησή’ τους από κάθε αγωνιώδη προσπάθεια να ‘καταλάβουν’ εγκεφαλικά τον ‘Παράδεισο’ της Βασιλείας του Θεού, που μπορεί να βιωθεί (ως πρόγευση…) ήδη απ’ αυτόν τον κόσμο! Αντ’ αυτού (που το έκριναν άσκοπο), έσπευσαν να ζήσουν εν Χριστώ πνευματικά… ώστε να βιώσουν τον Παράδεισο εμπειρικά! Έτσι, το ‘μότο’ της ζωής τους διαμορφώθηκε σ’ ένα ευφυέστατο αξίωμα, που πέρασε από γενιά σε γενιά Χριστιανών Ορθοδόξων: «Ω, Παράδεισε, εδώ/τώρα… δεν μπορώ να σε κατανοήσω λογικά… αλλά μπορώ να σε κερδίσω και να σε απολαύσω κι’ εδώ κι’ εκεί, αιώνια…»! [ 10 ]
ΠΑΡΑΠΟΜΠΕΣ-ΥΠΟΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ
[ 1 ] Συχνά, η πληθωρική αγάπη των άλλων προς εμάς (ή ημών προς τους άλλους), αν εκχείται ανεξέλεγκτα… υποβάλλει σε σκληρή δοκιμασία την ψυχή, μη αφήνοντάς της περιθώρια ν’ αποφασίσει ελεύθερα…! Είναι πολύ χαρακτηριστικό ένα ωραίο ευφυολόγημα που κυκλοφορείται, σχετικά με αυτό: «Μεταξύ δύο ευγενών, επικρατεί ο… αγενέστερος»! (δηλονότι ο επιμονέστερος…)
Μπροστά σε μία ανοιχτή πόρτα, δύο ευγενείς αμιλώνται ‘σαβουαρβιβρικά’ με πολλή αβρότητα, φιλονικώντας ποιος θα περάσει… τελευταίος! – «Παρακαλώ, περάστε…!» – «Μα, όχι… εσείς περάστε πρώτος!» – «Επιμένω, πρώτος εσείς…!» – «Παρακαλώ, μην επιμένετε…!» – «Δεν το συζητώ, εσείς πρώτα…!» – «Θα με αναγκάσετε να επιμείνω αγενώς…» – «Κι’ εσείς θα με αναγκάσετε ν’ αρνηθώ ευγενώς…». Ε, λοιπόν, εκείνος από τους δύο ‘ευγενείς’ που θα νικήσει τον άλλο με την επιμονή του, αναγκάζοντάς τον να περάσει πρώτος από την θύρα, είναι ο… αγενέστερος (δηλ. ο… επιμονέστερος!), αφού η… αγενής επιμονή του ενός επικράτησε της ευγενούς υποχωρητικότητας του άλλου!…
——————————
[ 2 ] «Ταχύ προκαταλαβέτωσαν ημάς οι οικτιρμοί Σου, Κύριε, ότι επτωχεύσαμεν σφόδρα…» (Ψαλμ. 78, 8)
ΕΡΜΗΝΕΙΑ: Ας μας προφτάσει η Ευσπλαχνία Σου, Κύριε, γιατί έχουμε περιέλθει σε έσχατη υπαρξιακή καταπτώχευση…
——————————
[ 3 ] «Ως δρόσος Αερμών η καταβαίνουσα επί τα όρη Σιών…» (ψαλμ. 132, 3)
ΕΡΜΗΝΕΙΑ: Όπως ο κρύος άνεμος του Όρους Αερμών, που κατεβαίνει ως δροσερό αεράκι τους θερινούς μήνες, στα κατώτερα ύψη των Αγίων Τόπων…
Το Όρος Αερμών είναι το υψηλότερο βουνό στην περιοχή της Παλαιστίνης, και καλύπτει το νότιο άκρο της οροσειράς του Αντιλιβάνου, φτάνοντας σε ύψος τα 2.814 μ. πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας. Οι Άραβες το ονομάζουν «Τζέμπελ-εθ-Θαλτζ», που σημαίνει «Βουνό του Χιονιού». Αυτό το προσωνύμιο προφανώς προέρχεται από το γεγονός ότι το Όρος Αερμών είναι σκεπασμένο με χιόνια σχεδόν όλο το χρόνο. Τα χιόνια του Όρους συντελούν στη συμπύκνωση των νυχτερινών υδρατμών, παράγοντας έτσι άφθονη δροσιά που κατεβαίνει στα κατώτερα ύψη και στις πεδιάδες γύρω από το Όρος.
——————————
[ 4 ] Ένα Πνεύμα παντοδυναμίας προπορεύεται του Θεού… «διαλύοντας βουνά και συντρίβοντας βράχους», για να ‘διαβεί’ ο Θεός… αλλ’ ο Ίδιος ΔΕΝ είναι μέσα σε αυτή την ισοπεδωτική προπομπή…! Και μετά το ισοπεδωτικό Πνεύμα, ακολουθεί μέγας σεισμός που κατακρημνίζει τα πάντα… αλλά πάλι ο Ίδιος ο Θεός ΔΕΝ είναι μέσα στον σεισμό…! Και μετά τον κατακρημνιστικό σεισμό, ακολουθεί λαίλαπα πυρός που κατατρώει στο πέρασμά της κάθε τι… αλλ’ ο Ίδιος ο Θεός ΔΕΝ είναι μέσα στην φωτιά…! Και μετά την φωτιά, μια γλυκειά φωνή σαν δροσερή πνοή λεπτής αύρας… και ο παντοδύναμος Θεός είν’ μέσα εκεί: στη λεπτή αύρα… και γλυκειά γαλήνη… και πραεία ταπεινότητα της Αγάπης!
Όπως περιγράφεται στο Α΄ βιβλίο των Βασιλειών (Α΄ Βασιλ., 19, 11-13): «…Ιδού πνεύμα μέγα κραταιόν, διαλύον όρη και συντρίβον πέτρας ενώπιον Κυρίου, αλλ’ ουκ εν τω πνεύματι Κύριος· και μετά το πνεύμα συσσεισμός… αλλ’ ουκ εν τω συσσεισμώ Κύριος· και μετά τον συσσεισμόν πυρ… αλλ’ ουκ εν τω πυρί Κύριος· και μετά το πυρ φωνή αύρας λεπτής… κακεί Κύριος!…»
——————————
[ 5 ] «Οι δε υιοί των ανθρώπων… μεθυσθήσονται από πιότητος οίκου Σου… και τον χειμάρρουν της τρυφής Σου ποτιείς αυτούς…»! (Ψαλμ. 35, 8-9)
ΕΡΜΗΝΕΙΑ: Η ανθρωπότητα θα μεθύσει από τον γλυκασμό της Βασιλείας Σου, Κύριε, και θα ποτισθεί από τον απολαυστικό χείμαρρο της Χάριτός Σου…
——————————
[ 6 ] «Εκχεώ από του Πνεύματός Μου επί πάσαν σάρκα…» (Ιωήλ, 3, 1).
ΕΡΜΗΝΕΙΑ: Θα εκταμιεύσω από το Πνεύμα Μου ζείδωρη Πνοή πάνω σε κάθε σάρκα!
——————————
[ 7 ] «Ο πνευματικός ανακρίνει μεν πάντα… αυτός δε υπ’ ουδενός ανακρίνεται.» (Α΄ Κορ. 2, 15)!
ΕΡΜΗΝΕΙΑ: Ο άνθρωπος που εμφορείται του Παναγίου Πνεύματος… μπορεί, με το αποκαλυπτικό Φως Εκείνου, να καταυγάζει και ‘ανακρίνει’ όλα τα αισθητά και νοητά σκοτάδια του κόσμου…, ενώ ο ίδιος ο Θεοφόρος από κανέναν δεν μπορεί να ‘ανακριθεί’…!
——————————
[ 8 ] «Μη δώτε τα άγια τοις κυσί μηδέ βάλητε τους μαργαρίτας υμών έμπροσθεν των χοίρων»…» (Ματθ. 6, 6)
ΕΡΜΗΝΕΙΑ: Μην αποκαλύψετε τα πνευματικά σας ‘τιμαλφή’ σε ανθρώπους που δεν μπορούν να τα εκτιμήσουν… και μην εκθέσετε τα ‘μαργαριτάρια’ σας μπροστά σ’ εκείνους που δεν τα σέβονται, και θα τα καταπατήσουν…
——————————
[ 9 ] Λίγα χρόνια πριν από σήμερα, ευρισκόμενος στη Θεσσαλονίκη και θέλοντας να μεταβώ για ένα Ιατρικό ραντεβού, από τις ανατολικές συνοικίες όπου έμενα, προς το κέντρο της πόλης, σταμάτησα κάποιο διερχόμενο TAΞI κι’ επιβιβάστηκα, επιλέγοντας να καθήσω στη θέση του συνοδηγού. Kαθ’ οδόν επιβιβάστηκαν στις πίσω θέσεις του αυτοκινήτου και άλλα τρία άτομα (δύο νεαρές κυρίες κι’ ένας μεσήλικας κύριος) που πήγαιναν προς το κέντρο.
Kάποια στιγμή, μέσα στη σιωπή του TAΞI αντήχησε (μαζί μ’ ένα ‘πνιχτό’ γέλιο, που πρόδιδε… σκωπτική διάθεση!) η φωνή του οδηγού να με ρωτά ειρωνικά: «Kαλά, ρε κύριος, δε σκάζεις… έτσι που είσαι ντυμένος σαν λάχανο;!…». Ο ευτελής εγώ, όντας απορροφημένος ‘κάπου αλλού’ (…) εκείνη τη στιγμή, σήκωσα το σκυμμένο μου κεφάλι και τον κοίταξα κατάματα… προσπαθώντας να ‘αποκωδικοποιήσω’ το ‘ήθος’ της… αήθους ερωτήσεως, την οποία, αν και αδιάφορος προς ό,τι με περιστοίχιζε, είχα συγκρατήσει στον νου μου… διαπορούμενος για τον ειρωνικό και σκωπτικό της χαρακτήρα!
Ωστόσο, ήταν προφανές: ο ταξιτζής ήθελε να δημιουργήσει… ‘ευχάριστη ατμόσφαιρα’ σε βάρος του ρασοφόρου πελάτη του, πράγμα που φάνηκε προς στιγμήν ότι το κατάφερε καλά, αφού κατόρθωσε ν’ αποσπάσει την πρόθυμη συμμετοχή στην άκομψη ‘πλάκα’ και των άλλων τριών πελατών, οι οποίοι μ’ ένα παρατεταμένο χαχανητό συμμετοχικής αντίδρασης στο ‘αστείο’, έδειχναν ότι απολάμβαναν το στιγμιότυπο…!
Κοιτάζοντας για λίγο κατάματα τον ταλαίπωρο ‘επίδοξο’ εμπαίκτη του ΚΑΚΟγηρου… αποκρίθηκα ακαθυστέρητα στην ‘πρόκληση’ της αγένειας και ρηχότητας, εκφέροντας ήσυχα μια απόκριση που δεν ήταν απόρροια νοητικής διεργασίας. Ήταν μια απάντηση αυθόρμητη κι’ ‘ασυνάρτητη’… μάλλον, παρά εγκεφαλική και ‘σεσοφισμένη’. Είπα… ό,τι και όπως ένοιωθα κατ’ εκείνη την στιγμή: «Αδελφέ μου, υπάρχει μια εσώτερη δροσιά… που εξουδετερώνει κάθε εξώτερο καύσωνα!…» – «Δηλαδή…;!» ρώτησε ξανά, ο συνοφρυωμένος τώρα εμπαίκτης μου. – «Δηλαδή… Αν ‘φυσάει’ μέσα μας ‘δροσοβόλο αεράκι’ Θείας Χάριτος… καμμιά εξωτερική ‘κόλαση’ ΔΕΝ μπορεί να μας κάψει…!».
Αλήθεια, δεν γνωρίζω αν απαντήθηκε η ερώτηση (ακριβέστερα, η πρόθεση της ερώτησης) του ταξιτζή. Πάντως, το γεγονός ότι, το υπόλοιπο της διαδρομής μας ως την πλατεία Αριστοτέλους -όπου κατέβηκα- έγινε μέσα σε ‘νεκρική σιγή’… ίσως να σημαίνει πώς, τόσο ο οδηγός όσο και οι συμπαθείς συνεπιβάτες μου, μπορεί ‘κάτι’ να ένοιωσαν από τα ‘ακατανόητα ψελλίσματα’ ενός ΚΑΚΟγηρου… από το Άγιο Βουνό των ΚΑΛΟγήρων!
——————————
[ 10 ] Ένα ψυχογραφικό ‘ανέκδοτο’ που άκουσα κάποτε, πριν από 45 χρόνια, σε μια διάλεξη του μακαριστού Καθηγητού της Νευρολογίας και Ψυχιατρικής του ΑΠΘ, Δρ. Σταύρου Μπαλογιάννη (+2022), στηλίτευε το γνωστό ‘σύνδρομο’ πολλών συνανθρώπων μας: να… εξαντλούν τον σφοδρό πόθο τους για την Ορθόδοξη πνευματικότητα, σε επίπεδο μελέτης πνευματικών βιβλίων -μόνο- και συλλογής θεωρητικών πληροφοριών… χωρίς καμμία προαίρεση έμπρακτης εφαρμογής των προσλαμβανομένων ‘Ορθοδόξων’ γνώσεων!
Ένας Νεοέλληνας (σαν εμένα… σαν κι’ εσάς…) πέρασε όλη τη ζωή του αναζητώντας την ‘αλήθεια’… σε διάφορα κοσμοθεωρητικά συστήματα και πολιτισμικές κουλτούρες όλων των λαών, θητεύοντας παντού για λίγο… και φεύγοντας συνεχώς προς νέες αναζητήσεις. Στη δύση του βίου του, βρέθηκε μπροστά σε ένα βιβλίο Ορθόδοξης πνευματικότητας, που τον συνεπήρε κυριολεκτικά και του δημιούργησε μια πρωτόγνωρη αίσθηση πληρότητας! Έτσι, κακίζοντας τον εαυτό του που έχασε τη ζωή του άσκοπα, άρχισε να μελετάει βιβλία ‘Ορθόδοξης πνευματικότητας’ ακατάπαυστα κι’ αξεδίψαστα, θέλοντας να αναπληρώσει -όσο προλαβαίνει- τον χαμένο χρόνο… που ξόδεψε σε ανούσιες μελέτες και σπουδές. Είχε ήδη συγκεντρώσει άπειρες θεωρητικές πληροφορίες για την Ορθόδοξη πνευματικότητα… αλλά ένιωθε ότι ακόμα δεν είχε κορέσει τη νοητική του δίψα, και συνέχιζε… χωρίς να έχει καμμία διάθεση έμπρακτης αξιοποίησης των απείρων γνώσεων που είχε ήδη στοιβάξει.
Ένα βράδυ τελείωσε το ‘λάδι στο καντήλι’ του βίου του, κι’ ο θάνατος τον βρήκε μ’ ένα βιβλίο ‘Ορθόδοξης πνευματικότητας’ στην αγκαλιά! Μόλις έκλεισαν (οριστικά) τα χοϊκά μάτια του κι’ η ψυχή του βγήκε από το σώμα, η πρώτη ‘εικόνα’ της αιωνιότητας που αντίκρυσε η ασώματη ψυχή του, ήταν δύο θύρες: η μία έγραφε «Παράδεισος» κι’ η άλλη «Διάλεξη για τον Παράδεισο»! Και τότε, γεμάτη ακράτητο ενθουσιασμό η ψυχή του αχόρταγου συλλέκτη πληροφοριών ‘Ορθόδοξης πνευματικότητας’, άνοιξε και διάβηκε τη θύρα της «διάλεξης για τον Παράδεισο» ώστε να αντλήσει κι’ άλλες πληροφορίες… περιφρονώντας τη θύρα που θα τον έμπαζε βιωματικά στον ίδιο τον Παράδεισο…!
