Συνέντευξη της Ρίτας Αντωνοπούλου στη Γεωργία Δαλιανά για την εφημερίδα Greek News FL
Η σπουδαία ερμηνεύτρια Ρίτα Αντωνοπούλου δεν χρειάζεται ιδιαίτερες συστάσεις. Μας… στοιχειώνει χρόνια τώρα με την μοναδική φωνή της άλλοτε χάδι και ξάφνιασμα της θάλασσας, άλλοτε αγέρας και μνήμη αθεράπευτη (Οι λέξεις έχουν βάθη πιο σκοτεινά απ ‘τις εικόνες έχουν βράχους από κήπους παλιούς).
Η Ρίτα Αντωνοπούλου από τα πρώτα της κιόλας βήματα τόλμησε να αγγίξει «κοινωνικές πληγές», σε μια διαδρομή πλούσια σε συνεργασίες και επιτεύγματα. Έχοντας ερμηνεύσει έργα των κορυφαίων του ελληνικού τραγουδιού — από τον Θάνο Μικρούτσικο και τον Μίκη Θεοδωράκη ως τον Σταμάτη Κραουνάκη, τον Σταύρο Ξαρχάκο και τον Μίμη Πλέσσα — η Ρίτα ανέπτυξε μια καλλιτεχνική ταυτότητα βαθιά ριζωμένη στην αλήθεια και το κοινωνικό μήνυμα. Πέντε δίσκοι («Για φωνή και ορχήστρα» 2007, «Πάμε ξανά απ’ την αρχή» 2008, «Μια πόλη για δύο» 2011, «Ζωή μου μην αργείς» 2014, «Ρίτα Αντωνοπούλου και Θοδωρής Οικονόμου Live» 2021) και δεκάδες σόλο τραγούδια, δύο πρόσφατοι προπομποί σε στίχους δικούς της και μουσική Σταύρου Σιόλα, καθώς και πολλές εμφανίσεις, Μέγαρο Μουσικής, Ηρώδειο, Μικρή Επίδαυρο ,φεστιβάλ και συναυλίες σε Ελλάδα και εξωτερικό, διαμόρφωσαν το σκηνικό όπου η τέχνη γίνεται «αρωγός του κόσμου». Για εκείνη η Μουσική είναι ξετύλιγμα ονείρου που αφήνει χώρο για τα σημαίνοντα , την Αλήθεια την Ελπίδα και το λάβωμα.
Ας την απολαύσουμε!
Από την αρχή της πορείας σας ερμηνεύετε κυρίως τραγούδια που ακουμπάνε πάνω σε κοινωνικές πληγές. Πιστεύετε ότι σήμερα το τραγούδι μπορεί ακόμα να αγγίξει κατάβαθα τους ακροατές, να προβληματίσει ή σαν κοινωνία έχουμε πάψει να ακούμε και να βλέπουμε υιοθετώντας στο βίαιο παιχνίδι επιβίωσης, την ρηχότητα και την ανταλλακτική αξία της Απάθειας;
Όχι δεν είναι έτσι ή τουλάχιστον δεν είναι έτσι για όλον τον κόσμο. Σαφώς ένα μεγάλο μέρος της κοινωνίας έχει παρασυρθεί και παίζει συνειδητά ή ασυνείδητα το παιχνίδι του όλου συστήματος, όμως τα βλέμματα που αντικρύζω εγώ στις συναυλίες και στις παραστάσεις μας είναι ανθρώπων που διψούν για αλήθεια, για δίκαιο, για αγάπη και για ένα καλύτερο αύριο κι αυτό είναι που με κάνει να συνεχίζω σε αυτόν τον δρόμο ακάθεκτη. Γιατί ξέρω ότι δεν είμαι μόνη μου.
Μιλήστε μου για την γνωριμία σας με τον Θάνο Μικρούτσικο. Τι ρόλο έπαιξε στη δική σας διαδρομή και πως σας επηρέασε καλλιτεχνικά και προσωπικά .
Να σας πω την αλήθεια δεν ξέρω ποτέ πώς να απαντήσω σε αυτή την ερώτηση. Ό,τι κι αν πω θα είναι λίγο. Με καθόρισε καλλιτεχνικά ο άνθρωπος αυτός αλλά και σαν προσωπικότητα μου έμαθε τόσα που δύσκολα χωράνε σε λέξεις. Η γνωριμία μας ήταν η πιο ευτυχής συγκυρία της ζωής μου. Του χρωστάω ότι ζω το όνειρό μου και μου έκανε το τεράστιο δώρο να μπορώ να θεωρούμε μέρος της μουσικής του και της πορείας του και να μπορώ να έχω στις αποσκευές μου το έργο του για πάντα. Ήταν ένας μοναδικός άνθρωπος και δημιουργός και σας το λέω με το χέρι στην καρδιά…σαν τον Θάνο κανένας.
Έχετε πει πως η μουσική είναι “ αρωγός του κόσμου “ σε δύσκολες συνθήκες . Το ερώτημα είναι πως μπορεί κανείς να προσεγγίσει ένα κόσμο που δεν εκχωρεί και δεν συγχωρεί καμία ταυτότητα , πως μπορεί η Τέχνη οποιασδήποτε μορφής να προτείνει φωτεινότερα μονοπάτια σε μια λιγότερο λεηλατημένη διαδρομή; Ποια είναι τα μαγικά της όπλα;
Η τέχνη και ειδικά το τραγούδι μιλάει απευθείας στην ψυχή. Τί πιο δυνατό; μπορείς να βάλεις ένα τραγούδι σε ένα μωρό και να το δεις να συγκινείται…πώς εξηγείται αυτό; μα γιατί συμβαίνει αυτό που είπα. Μιλάει η μουσική βαθιά μέσα μας κι αυτό είναι όντως μαγικό. Δε θα αλλάξει τον κόσμο η τέχνη. Όμως είναι εκεί για να σε στηρίξει, για να νιώσεις ότι είναι κι άλλοι δίπλα σου και είστε μαζί, για να βρεις μέσα σου ξεχασμένα αισθήματα, να θυμηθείς αυτό που είσαι, αυτό που θέλει η ψυχή σου. Δεν το λες και λίγο…
Το έντεχνο τραγούδι όπως και ο έρωτας είναι συνδεδεμένο με μια βαθιά αίσθηση ελευθερίας . Δεν κρατά το νήμα της Ιστορίας αλλά εστιάζει στην καθαρότητα του ανθρώπινου βλέμματος . Κέρδος και απώλεια την ίδια στιγμή . Σήμερα που η χώρα μας αλλάζει ραγδαία κοινωνικά και πολιτικά πως κρίνετε την επίδραση του έντεχνου στα νέα παιδιά που κυριολεκτικά ασφυκτιούν, εντός και εκτός κινδύνου…
Αρχικά δεν είναι πολλά τα νέα παιδιά που στρέφονται προς το έντεχνο διότι εντέχνως τους πλασάρονται από πολύ μικρή ηλικία κάθε είδους σκουπίδια και αηδίες που φυσικά δε μπορώ να τα βάλω καν στην κατηγορία τραγουδιού καθότι δεν υπάρχει ούτε μουσική μα ούτε και στίχος. Πέρα από αυτό όμως τα παιδιά που όντως είναι κοντά στη μουσική που βάζουμε κάτω από την ομπρέλα του έντεχνου, βλέπεις ότι έχουν διαφορετικό βλέμμα. Βλέπεις από τον τρόπο που σε πλησιάζουν, που σου μιλάνε, που σε αγκαλιάζουν ότι ψάχνουν να πιαστούν από κάπου, από κάτι που θα είναι εκεί και δε θα τα προδώσει. Σε αυτά τα παιδιά πιστεύω βαθιά.
Στην μαινόμενη εποχή μας που η δικτατορία της εικόνας επιβάλλει διπλή την πλάνη και που καμία αλήθεια δεν έχει μέτωπο, πιστεύετε πως ο καλλιτέχνης έχει ευθύνη να μιλά για τα κοινωνικά και πολιτικά τεκταινόμενα ή είναι πολυτέλεια, είναι παγίδα, να το απαιτούμε αυτο από την τέχνη .
Ο καλλιτέχνης πρέπει να κάνει αυτό που τον καίει και να μιλάει για όσα έχει μέσα του και θέλει να μοιραστεί. Δε σημαίνει ότι όλοι όσοι ασχολούνται με την τέχνη με κάποιον τρόπο θα πρέπει απαραίτητα να έχουν δημόσιο λόγο, ή να πρέπει οπωσδήποτε να παίρνει το βήμα και να μιλάει. Αν όμως μέσα σου βαθιά νιώθεις ότι είναι κομμάτι αυτού που είσαι, ότι είναι κομμάτι της δουλειάς σου και της αλήθειας σου η θέση απέναντι στα πράγματα, τότε ναι έχεις την ευθύνη να το κάνεις. Συνήθως αυτά όλα βέβαια φαίνονται μέσα από τη δουλειά του καθενός χωρίς να χρειάζονται και πολλά λόγια.
Ο χρόνος μας οικοδομεί ή τον οικοδομούμε; Ποιο φως και φίδι τον περιχαράζει;
Ο χρόνος θέλει απλά την προσοχή μας, σαν ένα μικρό παιδί. Και αν του τη δώσουμε είναι μαζί μας γλυκός και φίλος…ανοίγει και διευρύνεται και μοιάζει να διαστέλλει τη στιγμή για να την κάνει πιο μεγάλη. Αλλά απαιτεί να εστιάσεις, αλλιώς είναι πάντα μπροστά σου και τρέχεις να τον φτάσεις και ποτέ δεν είναι αρκετός και πάντα σου φταίει. Ας μην πάμε και στο ότι δεν υπάρχει χρόνος στ ´αλήθεια γιατί θα πάμε σε άλλες συζητήσεις.
Ειναι Αλήθεια πως το χιούμορ και ο αυτοσαρκασμός ειναι όπλα απέναντι στην πραγματικότητα και εσείς ευτυχώς τα διαθέτετε και με το παραπάνω. Τι ονειρεύεστε και τι φοβάστε;
Ονειρεύομαι έναν κόσμο όπου κανείς δε θα φοβάται κανέναν και που με επίγνωση και συνειδητότητα θα ζούμε αρμονικά και όμορφα. Φοβάμαι την τυφλή βία ανθρώπου σε άνθρωπο.
Νοιώσατε ποτέ ότι ανήκετε σε μια “ μειοψηφία “καλλιτεχνών που αγνοεί την βιομηχανία του θεάματος και κολυμπά κόντρα στο ρεύμα; Τι σας θυμώνει περισσότερο στο χώρο του πολιτισμού σήμερα;
Ε, είτε το ένιωσα είτε όχι έτσι είναι ξεκάθαρα. Δεν ξέρω από πού να αρχίσω για το τί με θυμώνει. Δεν λειτουργεί κάτι σωστά οπότε πώς να απαντήσω στην ερώτηση. Αλλά κι ο πολιτισμός είναι ένα κομμάτι της κοινωνίας που ζούμε…όταν δεν λειτουργεί σωστά κάτι στην κοινωνία πώς να λειτουργήσει κι ο πολιτισμός; θα ήταν πολύ περίεργο. Αν πρέπει να διαλέξω κάτι που με θυμώνει πολύ είναι αυτό που ανέφερα πιο πάνω…η συστηματική και εντελώς εκούσια επιβολή της ξεφτίλας και του απόλυτου τίποτα στο χώρο της μουσικής.
Σε μια συνέντευξη σας το 2016 αναφέρατε οτι η ελπίδα για αλλαγή δεν χαρίζεται, αλλά απαιτεί ενεργή συμμετοχή. Πως βλέπετε σήμερα τη διάθεση της Ελληνικής κοινωνίας για αλλαγή δεδομένου των οικονομικών κοινωνικών προκλήσεων κάτω απ’ το βάρος μιας μιντιακης δημοκρατίας που ενισχύει την βαρβαρότητα και τον ατομικισμό;
Υπάρχουν όλες οι τάσεις. Δε μπορούμε να μιλήσουμε γενικά για τη διάθεση της ελληνικής κοινωνίας. Θέλω να πιστεύω ότι δεν είναι η διάθεση που εκφράζεται στις εκλογές. Σίγουρα μεγάλο μέρος του κόσμου δυστυχώς μέσω της τηλεόρασης εδώ και πολλά χρόνια και τώρα μέσω των σόσιαλ και οι επόμενες γενιές τελούν υπό ύπνωση. Όμως όλα αλλάζουν. Τίποτα δε μένει το ίδιο. Δεν ξέρει κανείς μας πώς θα εξελιχθούν τα πράγματα κι αλίμονο αν αφεθούμε και δεν ελπίζουμε ότι θα προχωρήσουμε σε κάτι καλύτερο και για μας και για τα παιδιά μας. Ακόμη κι η ελπίδα είναι χρέος μας κι όταν ελπίζεις βαθιά και αληθινά δε μπορείς παρα να πράξεις κιόλας.
Ποια είναι τα επόμενα σχέδια σας; Τον τελευταίο χρόνο μας εκπλήξατε με τους στίχους και την ερμηνεία δικών σας αξιόλογων τραγουδιών. Αναντίρρητα είστε πολυτάλαντη .Τι να περιμένουμε στη συνέχεια;
Ό,τι έχω ανάγκη αυτο θα κάνω. Νομίζω μου έχει λείψει μια θεματική παράσταση, έχω καιρό να κάνω κάτι παρόμοιο και νιώθω ότι έχει έρθει η στιγμή. Ίσως τον επόμενο χειμώνα…για την ώρα θα βγει η νέα μου δισκογραφική δουλειά σε μουσική Σταύρου Σιόλα όπου θα υπάρχουν και τα πρώτα μου στιχουργήματα όπως είπατε κι εσείς και βαλίτσες για καλοκαιρινή περιοδεία όπως πάντα!
Σας ευχαριστώ πολύ.
photo https://www.katiousa.gr/politismos/rita-antonopoulou-sto-festival-me-oli-mou-tin-psychi-vinteo/
