Τη Δευτέρα 7 Απριλίου, το Ελληνικό Κέντρο φιλοξένησε μια δημόσια συζήτηση με τίτλο Ποιος φοβάται τον Khaled Sabsabi; Τέχνη, φόβος και η κατάρρευση του θεσμικού θάρρους.
Η εκδήλωση, που διοργανώθηκε από τη συντακτική ομάδα του περιοδικού Memo (Helen Hughes και Paris Lettau), εστίασε στην πρόσφατη απομάκρυνση του καλλιτέχνη Khaled Sabsabi από τη θέση του εκπροσώπου της Αυστραλίας στη Μπιενάλε της Βενετίας το 2026. Η απόφαση ακολούθησε έντονη πολιτική και δημοσιογραφική κριτική για παλαιότερα έργα του καλλιτέχνη, τα οποία περιλάμβαναν αναφορές στην 11η Σεπτεμβρίου και στον ηγέτη της Χεζμπολάχ, Χασάν Νασράλα. Λίγο αργότερα, το Πανεπιστήμιο Monash ανέβαλε προγραμματισμένη έκθεση με έργα του, η οποία επρόκειτο να ανοίξει τον Μάιο του 2025.
Και οι δύο αποφάσεις παρουσιάστηκαν ως αποτέλεσμα διαβούλευσης και ως ενέργειες που στόχευαν στη διατήρηση της κοινωνικής συνοχής και της εμπιστοσύνης του κοινού. Ωστόσο, η υπόθεση έχει εγείρει σοβαρά ερωτήματα σχετικά με τη λήψη αποφάσεων στους πολιτιστικούς θεσμούς, την πολιτική επιρροή στον χώρο της τέχνης και την αυξανόμενη τάση για αυτολογοκρισία.
Το πάνελ συγκέντρωσε σημαντικές προσωπικότητες από τον χώρο της τέχνης, της πανεπιστημιακής κοινότητας και των πολιτιστικών οργανισμών, μεταξύ των οποίων:
-
Η Louise Adler – Μέλος διοικητικών συμβουλίων πολιτιστικών φορέων και διακεκριμένη πολιτιστική ηγέτιδα
-
Ο Anthony Gardner – Ιστορικός τέχνης, κάτοχος της Έδρας Dobell στην Ιστορία της Τέχνης για το 2025 στο ANU και σύμβουλος για το Αυστραλιανό Περίπτερο της Μπιενάλε
-
Ο Ghassan Hage – Καθηγητής ανθρωπολογίας και συγγραφέας του έργου The Racial Politics of Australian Multiculturalism
-
Ο Josh Milani – Διευθυντής της Milani Gallery, που εκπροσωπεί τον Khaled Sabsabi
-
Η Azza Zein – Διακαλλιτεχνική δημιουργός και συγγραφέας
-
Συντονιστές: Οι Helen Hughes και Paris Lettau, εκδότες του περιοδικού Memo
-
Εισαγωγή: Ο Θεωριτικός Πολιτισμικών επιστημών Νίκος Παπαστεργιάδης, συγγραφέας των έργων The Cosmos in Cosmopolitanism και John Berger and Me
Στην εισαγωγική του τοποθέτηση, ο Καθηγητής Νίκος Παπαστεργιάδης εξέφρασε την ανησυχία του για την έλλειψη διαφάνειας και λογοδοσίας στις θεσμικές διαδικασίες. Αναρωτήθηκε αν οι αποφάσεις απόσυρσης και αναβολής των έργων του Sabsabi ήταν αποτέλεσμα ουσιαστικής διαβούλευσης ή απλώς αντιδραστικές κινήσεις υπό πολιτική πίεση. Τόνισε τη σημασία του δημόσιου διαλόγου, των αξιολογήσεων από ομότιμους και της θεσμικής διαφάνειας, επισημαίνοντας ότι αυτές οι αρχές συνδέονται άμεσα με τις θεμελιώδεις αξίες της δημοκρατίας.
Ο στόχος της εκδήλωσης ήταν να ανοίξει τον διάλογο σχετικά με τον ρόλο των πολιτιστικών θεσμών σε ένα διαρκώς μεταβαλλόμενο πολιτικό και κοινωνικό πλαίσιο, και πώς οι θεσμοί μπορούν να υποστηρίξουν την ελευθερία της έκφρασης μέσα στα όρια του πλαισίου αυτού.
Η τεράστια ανταπόκριση του κοινού –με περισσότερα από 800 άτομα στη λίστα αναμονής– υπογράμμισε την έντονη δημόσια ανησυχία γύρω από το θέμα. Η εκδήλωση καταγράφηκε σε βίντεο και θα είναι σύντομα διαθέσιμη στο κοινό.
