(Έργο του Filippino Lippi, 1496.
Εκτίθεται στην Galleria degli Uffizi στην Φλωρεντία)
Οι μορφές που περιβάλλουν την Παναγία αντιπροσωπεύουν τους τρεις βιβλικούς Μάγους και τη συνοδεία τους, αλλά μερικές από αυτές πιστεύεται ότι απεικονίζουν μέλη της οικογένειας των Μεδίκων. Η Αγία Οικογένεια τοποθετείται στο κέντρο του πίνακα και οι τρεις Μάγοι γονατίζουν στο πρώτο πλάνο.
Προκειμένου να αποτίσουν φόρο τιμής στον Pierfrancesco de Medici και στους γιους του, οι Αυγουστινιανοί μοναχοί του San Donato στο Σκοπέτο παρήγγειλαν έναν πίνακα στον Leonardo da Vinci το 1481. Παρά το γεγονός ότι ο Leonardo εγκατέλειψε το έργο του, οι Αυγουστινιανοί μοναχοί ζήτησαν από τον Filippino Lippi να συμπεριλάβει τις ίδιες φιγούρες κι εκείνος περιέλαβε τρία μέλη των Μεδίκων.
Για παράδειγμα, στην κάτω αριστερή γωνία του πίνακα υπάρχει ένας άνδρας που φορά έναν χρυσό μανδύα με γούνα στα τελειώματα. Καθώς γονατίζει μπροστά στον Χριστό-Παιδί, κρατά έναν μεγάλο χρυσό αστρολάβο. Αρκετοί μελετητές έχουν προτείνει ότι αυτή η φιγούρα μπορεί κάλλιστα να αντιπροσωπεύει τον Μελχιώρ, τον γηραιότερο από τους Μάγους, αλλά με το πρόσωπο του Pierfrancesco de Medici, αν και το αντικείμενο που κρατά δεν είναι το τυπικό δώρο που δίνουν οι Μάγοι στο Χριστό-Παιδί, δηλαδή χρυσός.
Πάνω από τον Pierfrancesco με τον χρυσό μανδύα υπάρχουν δύο ανδρικές φιγούρες που ο Jonathan K. Nelson πιστεύει ότι αντιπροσωπεύουν τους γιους του Lorenzo (1463–1503), που εμφανίζεται εστεμμένος και αντιπροσωπεύει τον νεότερο των Μάγων, τον Caspar, και τον αδελφό του Τζιοβάνι (1467–1498), που φέρεται ως υπηρέτης. Ο Τζιοβάνι, μαζί με τον μεγαλύτερο αδερφό του, κρατά ένα μεγάλο ασημόχρυσο κύπελλο με καπάκι, για να το προσφέρει στο μωρό Ιησού. Σύμφωνα με αυτή την ερμηνεία, ένας Μάγος παραμένει αδιευκρίνιστος. Ίσως να είναι ο ένας από τους δύο εναπομείναντες άνδρες που γονατίζουν στο πρώτο πλάνο.
Με βάση τα πρόσωπα που απεικονίζονται, φαίνεται λογικό πως η ανδρική φιγούρα που γονατίζει μπροστά στον Χριστό-Παιδί (με μαύρο μανδύα και μπλε μαντήλι) είναι ο γηραιότερος Μάγος, ο Μελχιώρ (προσέξτε πώς έχει ήδη προσφέρει το δώρο του και ο Ιησούς αναπαρίσταται να το κρατά). Αν συμβαίνει αυτό, τότε ο Pierfrancesco θα είναι ο μεσαίος μάγος, ο Μπαλταζάρ. Ο νεότερος Μάγος, ο Κάσπαρ, θα μπορούσε είτε να είναι η κόκκινη φιγούρα, ο Λορέντζο, είτε ίσως ο άνδρας που γονατίζει στα δεξιά, ο οποίος τείνει το δώρο του στην Αγία Οικογένεια.
Παραδοσιακά, οι τρεις μάγοι απεικονίζονται γονατιστοί στα έργα τέχνης, γεγονός που το καθιστά μια έγκυρη και λογική υπόθεση για την επισήμανση των Μάγων.
Η γενική τεχνοτροπία του πίνακα είναι παρόμοια με το Προσκύνημα των Μάγων του Botticelli (έργο του 1475), το οποίο δίνει επίσης μεγάλη προσοχή στις λεπτομέρειες και στην υπερβολική χρήση των χρωμάτων. Ο Lippi χρησιμοποίησε χρυσή μπογιά για να τονίσει την έννοια του ουράνιου φωτός και των χρυσών ακτίνων. Χρησιμοποιεί φωτεινά χρώματα και χρυσό για να τραβήξει και να κατευθύνει την προσοχή του θεατή. Οι λαμπερές χρυσές ακτίνες χρησιμεύουν ως αφηγηματικοί δείκτες, ένα σημάδι θεϊκής παρουσίας και πνευματικής ενέργειας.
Ο Lippi σχεδίασε τη σκηνή σε σχήμα πυραμίδας, πράγμα συνηθισμένο από πολλούς αναγεννησιακούς ζωγράφους της εποχής του, περιλαμβανομένων των Leonardo da Vinci και Sandro Botticelli. Τοποθέτησε την Παναγία και το Βρέφος στην κορυφή της πυραμίδας, με τις υπόλοιπες μορφές γύρω τους, αποτυπώνοντας σοφά μια αίσθηση κίνησης και συγκίνησης, με τους φυσιογνωμικούς τύπους να ζωντανεύουν ολόκληρη τη σύνθεση.
Ο Lippi είναι γνωστός για τη χρήση ζεστών χρωμάτων στους πίνακές του. Αυτές οι ιδιότητες φαίνονται στο Προσκύνημα των Μάγων του, καθώς και σε άλλους πίνακές του, όπως ο Τοβίας και ο Άγγελος και το Προσκύνημα των Βασιλέων. Επιπλέον, έχει τον τρόπο να δημιουργεί ένα εξαιρετικά ζωντανό και νατουραλιστικό τοπίο στα έργα του.
Ο άνδρας με τον καφέ μανδύα κάτω δεξιά, που το δεξί του χέρι είναι προτεταμένο, φορά έναν μανδύα στολισμένον με μια ιδιαίτερη μορφή τέχνης, όπως συμβαίνει και με τους μανδύες της οικογένειας των Μεδίκων στα αριστερά. Αυτό το στυλ τέχνης προέρχεται από τις ισλαμικές χώρες. Στο Προσκύνημα των Μάγων του Gentile da Fabriano γίνεται επίσης χρήση αυτού του είδους τέχνης. Ο Filippino Lippi συμπεριλαμβάνοντας αυτού του είδους την τέχνη στον πίνακά του, δείχνει με ποιον τρόπο το εμπόριο έχει συνδέσει διαφορετικούς πολιτισμούς, καλλιτεχνικά και οικονομικά, καθώς και τη γνώση και τον θαυμασμό του για ξένα έργα τέχνης.
Ο μελαχρινός άνδρας δίπλα και πίσω του, εμφανίζεται να φορά ένα χρυσό σκουλαρίκι με μαργαριτάρι μακρύ ως τον λαιμό του. Συνηθέστερα, η χρήση του σκουλαρικιού στα έργα τέχνης της Ιταλικής Αναγέννησης χρησίμευε για να απεικονίσει «το άλλο», το «διαφορετικό».. Ο Poggio Bracciolini ισχυρίστηκε ότι οι Αφρικανοί, συγκεκριμμένα οι Αιθίοπες, φορούσαν περισσότερα πετράδια και χρυσό από τους Ιταλούς. Ο Filippino Lippi πρέπει να χρησιμοποίησε άλλους πίνακες και να άκουσε τις ιστορίες του Bracciolini πριν συμπεριλάβει αυτές τις λεπτομέρειες. Όποιος κοιτάζει αυτόν τον πίνακα μπορεί αμέσως να διακρίνει ποιος είναι Ευρωπαίος και ποιος όχι.
Ο Filippino Lippi υπήρξε εξέχουσα μορφή μεταξύ των ζωγράφων του Quattrocento (15ος αιώνας) και μέντορας πολλών καλλιτεχνών. Γεννήθηκε γύρω στο 1457, στο Πράτο της Τοσκάνης. Πατέρας του ήταν ο ζωγράφος και κληρικός Fra Filippo Lippi, ο οποίος αθέτησε τους κληρικούς του όρκους, και μετά τη γέννηση του Φιλιππίνο έλαβε παπική άδεια να παντρευτεί την Lucrezia Buti.(ο κριτικός Vasari υποστηρίζει ότι το ζευγάρι δεν παντρεύτηκε ποτέ).Ο Filippino αρχικά εκπαιδεύτηκε στο εργαστήριο του πατέρα του. Επέστρεψε στη Φλωρεντία κάποια στιγμή μεταξύ 1491 και 1494. Γνωστός για τις περίπλοκες και γεμάτες ενέργεια συνθέσεις του, τα ζεστά του χρώματα και τις νατουραλιστικές απεικονίσεις τοπίων, συνέβαλε στη δημιουργία πολλών νωπογραφιών στα παρεκκλήσια της Φλωρεντίας και της Ρώμης και δημιούργησε πολύ μεγάλους πίνακες ζωγραφικής.
Έργα του αυτής της περιόδου περιλαμβάνουν: την Εμφάνιση του Χριστού στην Παρθένο, το Προσκύνημα των Μάγων, τη Θυσία του Λαοκόωντα, τον Άγιο Ιωάννη Βαπτιστή και την Μαγδαληνή (εμπνευσμένο από τα έργα του Luca Signorelli).
Πέθανε στις 18 Απριλίου 1504, σε ηλικία 47 ετών. Λόγω της μεγάλης του φήμης, όλα τα εργαστήρια της πόλης έκλεισαν προς τιμήν του εκείνη την ημέρα.