Πύργος του Άιφελ: Η «σιδερένια κυρία» είναι το σύμβολο των Παρισίων κι ένα από τα πιο αναγνωρίσιμα κτήρια του κόσμου.
Παρίσι και Πύργος του Άιφελ είναι μια ιστορία μίσους και αγάπης. Οι κάτοικοι θέλησαν να κατεδαφιστεί όταν τελείωσε η Παγκόσμια Έκθεση για την οποία είχε κατασκευαστεί αλλά τελικά επέζησε και σήμερα η εικόνα του έχει συνδεθεί άρρηκτα με την πόλη του φωτός. Είναι μάλιστα πόλος έλξης εκατομμυρίων τουριστών που δεν νοείται να επισκεφθούν το Παρίσι χωρίς να ρίξουν μια ματιά στον πύργο του Άιφελ.
Πρόκειται για ένα μεταλλικό πύργο που βρίσκεται στο Πεδίο του Άρεως και κατασκευάστηκε το 1889 από τον γάλλο μηχανικό Γκιστάβ Άιφελ (15 Δεκεμβρίου 1823 – 27 Δεκεμβρίου 1923), από τον οποίο πήρε και το όνομά του: Πύργος του Άιφελ (La Tour Eiffel στα γαλλικά).
Οι αλματώδεις εξελίξεις της τεχνολογίας κατά τον 19ο αιώνα είχαν εξάψει τη φαντασία των μηχανικών. Η ιδέα για την κατασκευή ενός πύργου ύψους 300 μέτρων πρωτοεμφανίστηκε το 1833 στην Αγγλία, επανεξετάστηκε γύρω στα 1874 στις Ηνωμένες Πολιτείες, αλλά και στις δύο περιπτώσεις τα σχέδια ήταν εντελώς αόριστα και δεν προχώρησαν.
Ο Γάλλος μηχανικός Γκιστάβ Άιφελ, που εκείνη την εποχή κατασκεύαζε σιδηροδρομικές γέφυρες με τόξα πάνω από βαθιά φαράγγια, είχε αφιερωθεί στη μελέτη των μεταλλικών πύργων μεγάλου ύψους για τη στήριξη των γεφυροζευγμάτων. Όταν ολοκλήρωσε τη μελέτη των βάθρων της γέφυρας του Γκαραμπί, δύο από τους πιο στενούς συνεργάτες του, οι μηχανικοί Εμίλ Νουγκιέ και Μορίς Κεσλέν, έριξαν την ιδέα της κατασκευής ενός πύργου ύψους 300 μέτρων.
Το πρώτο σχέδιο συντάχθηκε από τον Κεσλέν στις 6 Ιουνίου 1884 και παρ’ όλο που διέφερε αρκετά από τον μεταγενέστερο δημιούργημα του Άιφελ περιλάμβανε αρκετά από τα βασικά χαρακτηριστικά του. Το 1886 ο Άιφελ επανήλθε στην ιδέα για τον πύργο των 300 μέτρων. Παρουσίασε στον υπουργό Βιομηχανίας και Εμπορίου Εντουάρ Λοκρουά ένα σχέδιο, που εγκρίθηκε στις 12 Ιουνίου 1886.
Ο Άιφελ έκανε την τεχνική μελέτη και για το Άγαλμα της Ελευθερίας, δώρο της Γαλλίας προς τις ΗΠΑ ως σύμβολο της γαλλοαμερικανικής φιλίας, μετά τον αμερικανικό εμφύλιο πόλεμο.
Η σύμβαση για την κατασκευή του μνημείου υπογράφτηκε στις 8 Ιανουαρίου 1887 και οι εργασίες ξεκίνησαν χωρίς χρονοτριβή, για να προλάβει να είναι έτοιμο την άνοιξη του 1889, όταν θα άνοιγε τις πύλες της η Διεθνής Έκθεση και η Γαλλία θα γιόρταζε την εκατονταετηρίδα της Γαλλικής Επανάστασης. Στις 26 Ιανουαρίου άρχισαν οι εκσκαφές των θεμελίων που ολοκληρώθηκαν τον Ιούνιο του 1887 και αμέσως ξεκίνησε η κατασκευή του μεταλλικού σκελετού που τελείωσε τον Μάρτιο του 1889. Η εγκατάσταση του πύργου άρχισε την 1η Ιουλίου 1887. Ο πρώτος όροφος ολοκληρώθηκε την 1η Απριλίου 1888, ο δεύτερος στις 14 Αυγούστου 1888 και ο τρίτος στις 24 Φεβρουάριου 1889. Ο πύργος εγκαινιάστηκε στις 31 Μαρτίου 1889 και άνοιξε για το κοινό στις 6 Μαΐου 1889.
Το επιβλητικό μνημείο θα ξάφνιαζε τους επισκέπτες της Διεθνούς Έκθεσης, καθώς ήταν το υψηλότερο κτήριο στο κόσμο και θα κρατούσε τον τίτλο αυτό έως τις 30 Απριλίου 1931, οπότε θα του το αφαιρέσει ο ουρανοξύστης της Κράισλερ στη Νέα Υόρκη (319 μέτρα). Εξακολουθεί, πάντως, να παραμένει το υψηλότερο κτήριο στο Παρίσι.
Δεν είχε χτιστεί για να παραμείνει στο διηνεκές αλλά ο Άιφελ ήθελε να τον κρατήσει και σοφίστηκε μια ιδέα: να ξεκινήσουν από την κορυφή του πειράματα για την αποστολή ραδιοφωνικών κυμάτων
Ο Πύργος του Άιφελ έχει κατασκευαστεί από σίδηρο και ζυγίζει 7.175 τόννους. Η μελέτη κατασκευής του περιλάμβανε τη σύνταξη περισσότερων από 5.300 σχεδίων που δείχνουν τις λεπτομέρειες των 18.038 διαφορετικών εξαρτημάτων του. Για τη συναρμολόγησή του χρησιμοποιήθηκαν 1.050.846 καρφιά. Έχει σχήμα τετραγωνικής πυραμίδας με κοίλες έδρες και διαθέτει τρεις ορόφους: ο πρώτος βρίσκεται σε ύψος 57,63 μέτρων από την επιφάνεια του εδάφους, ο δεύτερος σε ύψος 115,73 μέτρων και ο τρίτος στα 276,13 μέτρα.
Ο τελευταίος αυτός όροφος φέρει τον τρούλο που αποτελεί το επιστέγασμά του, καθώς κι ένα φάρο εγκατεστημένο το 1889 σε ύψος 300,51 μέτρων. Το ύψος αυτό αυξήθηκε στα 320,755 μέτρα από την εποχή της εγκατάστασης ραδιοτηλεοπτικής κεραίας (1959) και σήμερα φθάνει τα 324 μέτρα. Οι υδραυλικοί ανελκυστήρες που υπάρχουν στον πύργο επιτρέπουν την άνοδο των επισκεπτών στους διαφόρους ορόφους.
Ο πύργος επικρίθηκε πολύ από το κοινό όταν κατασκευάστηκε, καθώς πολλοί είχαν την άποψη πως ήταν αντιαισθητικός. Οι καθημερινές εφημερίδες γέμισαν με οργισμένες επιστολές από την καλλιτεχνική κοινότητα του Παρισιού.
Ο μυθιστοριογράφος Γκυ ντε Μωπασσάν λέγεται ότι έτρωγε το μεσημεριανό του γεύμα στο εστιατόριο του Πύργου κάθε μέρα. Όταν τον ρώτησαν γιατί, απάντησε ότι ήταν το μοναδικό μέρος στο Παρίσι, από όπου κάποιος δεν μπορούσε να δει τον πύργο. Ενώ, ο ποιητής Πολ Βερλαίν άλλαζε δρόμο για να μην τον βλέπει.
Ο πύργος του Άιφελ κατασκευάστηκε το 1889 από τον μηχανικό Γουστάβο Άιφελ. Σήμερα, αποτελεί ένα από τα γνωστότερα κτίρια στον κόσμο.
Με ύψος 324 μέτρα, 300 χωρίς την κεραία του στην κορυφή, ήταν το ψηλότερο κτίριο στον κόσμο έως την ανέγερση του Εμπάιρ Στέιτ Μπίλντινγκ στη Νέα Υόρκη, το 1931. Έχει βάρος 10.000 τόνους και η κατασκευή του είναι τόσο σταθερή, ώστε παρεκκλίνει μόλις έως 7,5 εκατοστά με σφοδρό άνεμο.
Ο Γουστάβος και ο Πύργος του
Ο Γουστάβος Άιφελ φωτογραφημένος στον Πύργο του.
Ο Πύργος κατασκευάστηκε μεταξύ των ετών 1887 και 1889 ως είσοδος για την διεθνή έκθεση Universell. Η παρουσίασή του συνέπεσε με την εκατονταετή επέτειο της Γαλλικής Επανάστασης.
Συνολικά 300 εργάτες ένωσαν 18.038 κομμάτια σφυρήλατου σιδήρου παρασκευασμένου σε φούρνους puddling με 2,5 εκατομμύρια πριτσίνια.
Η συναρμολόγηση του Πύργου του Άιφελ
Οι εργάτες στις μεταλλικές δοκούς
Ο Άιφελ είχε λάβει προληπτικά μέτρα ασφαλείας. Έτσι, μόνο ένας άνθρωπος από τους εργοζομένους, δυστυχώς, σκοτώθηκε. Όπως και να ‘χει, δεν ήταν εργασία για ανθρώπους με υψοφοβία…
Τα εγκαίνια του Πύργου
Ο Άιφελ είχε πάρει άδεια για να σταθεί ο πύργος επί 20 έτη. Προοριζόταν να διαλυθεί το 1909. Η πόλη των Παρισίων είχε προγραμματίσει να τoν γκρεμίσει αλλά αποδείχτηκε χρήσιμος για σκοπούς επικοινωνίας. Έτσι επετράπη η παραμονή του και μετά τη λήξη της άδειας.
Όταν παραδόθηκε, οι ανελκυστήρες δεν ήταν ακόμα λειτουργικοί και συνεπώς, οι 30.000 επισκέπτες της έκθεσης, έπρεπε να ανέβουν 1710 σκαλιά για να φτάσουν στην κορυφή του…
“Αντιαισθητικός”
Ο πύργος επικρίθηκε έντονα από το κοινό όταν κατασκευάστηκε, καθώς μια μεγάλη μερίδα του, είχε την άποψη πως ήταν αντιαισθητικός. Οι καθημερινές εφημερίδες γέμισαν με οργισμένες επιστολές από την καλλιτεχνική κοινότητα του Παρισιού.
Ο κορυφαίος διηγηματογράφος της Γαλλίας, Γκυ ντε Μωπασσάν, είχε αποφανθεί με σκληρούς χαρακτηρισμούς εναντίον του Πύργου. Ωστόσο, δημοσιογράφοι της εποχής τον συνάντησαν να τρώει το μεσημεριανό του γεύμα στο εστιατόριο του Πύργου. Όταν τον ρώτησαν γιατί, απάντησε πως ήταν το μοναδικό μέρος στο Παρίσι, από όπου κάποιος δεν μπορούσε να δει τον πύργο!
Υ.Γ. Οι μυστικές κατασκευές του Άιφελ…
Στην κορυφή του Πύργου του, ο Άιφελ έφτιαξε το… γραφείο του. Σε ύψος 285 μέτρων από το έδαφος στην Πόλη του Φωτός. Με την καλύτερη δυνατή θέα…
Φανταστείτε τη θέα από τα παράθυρα του γραφείου του Γουστάβου Άιφελ λοιπόν…:
Για να κλείσουμε εντυπωσιακά, αυτό το γραφείο, βρίσκεται στην κορυφή του Πύργου. Κι η κορυφή του Πύργου μοιάζει κάπως ετσι:
Υ.Γ.2 Η επική μυστική κατασκευή του Άιφελ…
Το 1889, οι Αδερφοί Neurdein ήταν οι επίσημοι φωτογράφοι της Εκθέσεως που φιλοξένησε τα εγκαίνια του Πύργου. Είχαν λοιπόν πρόσβαση σε όλους τους χώρους της μεταλλικής κατασκευής. Στο αρχείο τους βρέθηκε η εξής φωτογραφία:
Μας αποδεικνύει πως, κάποτε, έστω και για μικρό χρονικό διάστημα, ο Πύργος του Άιφελ φιλοξένησε έως κι ένα μικρό θέατρο
