Η Ευρώπη, η ήπειρος που χτίστηκε πάνω στην έννοια της ελευθερίας, της ισότητας και της ανθρώπινης αξιοπρέπειας, δείχνει σήμερα να δοκιμάζεται όσο ποτέ.
Από το Παρίσι μέχρι τη Στοκχόλμη, και από τις Βρυξέλλες έως την Κολωνία, κύματα βίας, εγκληματικότητας και κοινωνικής αναστάτωσης συγκλονίζουν πόλεις που κάποτε θεωρούνταν πρότυπα ασφάλειας και πολιτισμού.
Πόλεις σε ένταση – το νέο πρόσωπο της ευρωπαϊκής βίας
Στο Παρίσι, οι ταραχές που ξέσπασαν στα προάστια έπειτα από περιστατικά αστυνομικής βίας και κοινωνικών ανισοτήτων, μετατράπηκαν σε πολυήμερες συγκρούσεις. Κτίρια, οχήματα και καταστήματα έγιναν παρανάλωμα, ενώ το αίσθημα φόβου σκίασε ξανά την “πόλη του φωτός”.
Στη Μασσαλία και στη Λυών, συμμορίες νέων, πολλοί εκ των οποίων προέρχονται από μεταναστευτικά περιβάλλοντα δεύτερης γενιάς, συγκρούονται με τις αρχές, σε μια ανεξέλεγκτη μάχη για κυριαρχία στις γειτονιές.
Στις Βρυξέλλες, τοπικές αρχές μιλούν πλέον για “παράλληλες κοινωνίες” — περιοχές όπου οι νόμοι του κράτους μοιάζουν να υποχωρούν μπροστά σε δικούς τους, ανεπίσημους κανόνες.
Στη Στοκχόλμη και τη Γκέτεμποργκ, η βία έχει μεταφερθεί σε νέα επίπεδα: εκρήξεις, εμπρησμοί, επιθέσεις εναντίον γυναικών και ανηλίκων έχουν προκαλέσει σοκ σε μια χώρα που για δεκαετίες ήταν συνώνυμη της ειρήνης και της κοινωνικής συνοχής.
Στη Γερμανία, η Κολωνία και η Βρέμη παραμένουν στο επίκεντρο της συζήτησης για τη σεξουαλική βία — ειδικά μετά από περιστατικά μαζικών επιθέσεων που συγκλόνισαν την κοινή γνώμη και άνοιξαν ξανά το ζήτημα της ασφάλειας των γυναικών στους δημόσιους χώρους.
Μια ήπειρος που ψάχνει την ισορροπία της
Η βία στην Ευρώπη δεν είναι πια απλώς “αστυνομικό θέμα” — είναι πολιτισμικό, κοινωνικό και ηθικό.
Η γρήγορη και συχνά ανεξέλεγκτη μεταναστευτική ροή των τελευταίων ετών, σε συνδυασμό με την αποτυχία πολλών κρατών να εξασφαλίσουν ουσιαστική ένταξη και εκπαίδευση, δημιούργησε ένα εκρηκτικό μείγμα: ανθρώπους που αισθάνονται αποκλεισμένοι, συστήματα που δεν τους καταλαβαίνουν, και κοινωνίες που νιώθουν απειλημένες.
Στο κέντρο αυτής της κρίσης βρίσκονται οι γυναίκες και τα παιδιά — τα πιο ευάλωτα θύματα κάθε κοινωνικής κατάρρευσης.
Αναφορές για σεξουαλικές επιθέσεις, κακοποίηση ανηλίκων, και εγκλήματα με θρησκευτικό ή πολιτισμικό υπόβαθρο πληθαίνουν. Και ενώ οι περισσότερες μουσουλμανικές κοινότητες της Ευρώπης καταδικάζουν απερίφραστα κάθε μορφή βίας, η πραγματικότητα είναι ότι ένα μικρό, ακραίο ποσοστό εκμεταλλεύεται την ανοχή της Ευρώπης για να επιβάλει τη δική του κουλτούρα.
Η γυναικεία φωνή μέσα στο σκοτάδι
Η Σοφί, δασκάλα από τη Μασσαλία, περιγράφει:
«Δεν φοβόμουν ποτέ να περπατήσω μόνη το βράδυ. Τώρα, κοιτάζω πίσω μου κάθε τρία βήματα. Δεν ξέρω αν θα μου μιλήσουν ευγενικά ή αν θα με αγγίξουν χωρίς λόγο. Η Ευρώπη που ήξερα δεν ήταν έτσι.»
Αντίστοιχα, στη Σουηδία, μητέρα δύο παιδιών δηλώνει:
«Οι κόρες μας δεν ντύνονται πια όπως θέλουν. Ζούμε σε μια κοινωνία που μας διδάσκει να “προσαρμοζόμαστε” στον φόβο.»
Οι μαρτυρίες αυτές δεν είναι μεμονωμένες. Είναι κομμάτι μιας νέας ευρωπαϊκής καθημερινότητας, όπου η γυναίκα και το παιδί αισθάνονται πως η ελευθερία τους δεν είναι αυτονόητη.
Η ηθική πρόκληση της Ευρώπης
Η Ευρώπη σήμερα βρίσκεται μπροστά σε μια υπαρξιακή πρόκληση:
Πώς μπορεί να υπερασπιστεί τα ανθρώπινα δικαιώματα, τη φιλοξενία και τη διαφορετικότητα, χωρίς να γίνει θύμα της ίδιας της ανοχής της;
Πώς μπορεί να προστατεύσει τον πολίτη χωρίς να διολισθήσει στον ρατσισμό;
Και κυρίως — πώς μπορεί να αποκαταστήσει την πίστη των γυναικών και των παιδιών στην ασφάλεια, χωρίς να επιτρέψει την απαξίωση της έννοιας του “φιλοξενούμενου”;
Η συζήτηση αυτή δεν είναι εύκολη. Αλλά είναι απαραίτητη.
Γιατί μια ήπειρος που χάνει την ασφάλεια, τη φωνή και την ταυτότητά της, κινδυνεύει να χάσει και την ψυχή της.
Συμπέρασμα
Το φαινόμενο που εξελίσσεται στην Ευρώπη δεν είναι μόνο κοινωνικό ή πολιτικό — είναι βαθιά ανθρώπινο.
Η Ευρώπη πρέπει να ξαναβρεί το μέτρο της. Να προστατεύσει τους αθώους, να ενσωματώσει τους νεοφερμένους με σεβασμό και κανόνες, και να θυμηθεί πως η ανοχή χωρίς όρια γίνεται τελικά αδυναμία.
Όπως είπε ένας κάτοικος του Παρισιού έξω από ένα καμένο κτίριο:
«Η Ευρώπη πρέπει να ξαναμάθει να λέει όχι — όχι στη βία, όχι στην αδιαφορία, όχι στην απώλεια του εαυτού της.»
Ρεπορτάζ & Ανάλυση:
Ιωάννα Λαζάρου – Greek News & Radio FL
Πηγές επιβεβαίωσης και τεκμηρίωσης:
Reuters, Le Monde, The Guardian, DW, Politico Europe, Euronews, BBC
Netherlands: Violent Anti-Migrant Protests Erupt in The Hague Ahead of Elections | Firstpost America
Firstpost
photo by GreekRadioFL
