Το δεύτερο μέρος του άρθρου του Παν. Καραφωτιά
Βέβαια, πολλοί είναι εκείνοι που διαφωνούν στο αν οι ενέργειες αυτές συνιστούν τρομοκρατία. Εξάλλου, «τρομοκρατία» χρησιμοποιήθηκε εναντίον της αποικιοκρατίας και του ιμπεριαλισμού (όποιας απόχρωσης και προέλευσης, κόκκινου, μαύρου κ.λπ.) Οι Αμερικανοί ή οι Κύπριοι, όταν πολεμούσαν τους Άγγλους αποικιοκράτες, ήταν τρομοκράτες; Στην κατηγορία της κρατικής τρομοκρατίας έχουμε παραδείγματα στα ολοκληρωτικά καθεστώτα Μουσολίνι, Χίτλερ, Στάλιν, Φράνκο, Πινοσέτ, καθώς επίσης στο Ιράκ, Ισραήλ, Κίνα, Λιβύη, Τουρκία κ.ά. Επίσης οι ενέργειες «εθνικού καθαρισμού» στην πρώην Γιουγκοσλαβία καθώς και αυτές των ΗΠΑ σε χώρες της Νότιας Αμερικής κ.α. Όσον αφορά την παρακρατική τρομοκρατία δεν υπάρχει αρχή και τέλος και η έρευνα και μελέτη της είναι αντικειμενικά πολύ δύσκολη.
Από την παραπάνω σύντομη ανάλυση καταδεικνύεται σαφώς ότι η τρομοκρατία αποτελεί ένα πολύπτυχο και πολύ σοβαρό πρόβλημα που δεσπόζει εφιαλτικά στη διεθνή κοινότητα και η αντιμετώπιση του οποίου αποτελεί ένα επίσης καίριο ζήτημα που η επίλυσή του συνιστά και τον αποφασιστικό καταλύτη στις διεθνείς σχέσεις. Στην προκειμένη περίπτωση θα καταπιαστούμε με το πρόβλημα της διεθνούς τρομοκρατίας, όταν δηλαδή η τρομοκρατία διασχίζει τα εθνικά σύνορα ή έχει διεθνείς επιπτώσεις.
Η ΚτΕ ήταν ο πρώτος διεθνής οργανισμός που ασχολήθηκε με το πρόβλημα της διεθνούς τρομοκρατίας. Μετά τη δολοφονία του Βασιλιά Αλέξανδρου της Γιουγκοσλαβίας στη Γαλλία το 1934, η ΚτΕ ενέκρινε Σύμβαση για τη Δημιουργία διεθνούς ποινικού δικαστηρίου. Το δικαστήριο αυτό καθαυτό δεν ιδρύθηκε, αλλά αποτέλεσε το προοίμιο για τη δημιουργία των στρατιωτικών δικαστηρίων της Νυρεμβέργης και της Γιοκοχάμα. Πολύ αργότερα, το 2002, ιδρύθηκε το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο της Χάγης.
Ο ΟΗΕ επίσης από τα πρώτα χρόνια της ίδρυσής του ασχολήθηκε και συνεχίζει να ασχολείται με το πρόβλημα της διεθνούς τρομοκρατίας. Το 1946 η Γενική Συνέλευση ενέκρινε τις «Αρχές της Νυρεμβέργης» και έδωσε οδηγίες στην Επιτροπή Διεθνούς Δικαίου να τις διαμορφώσει σε κανόνες δικαίου. Επίσης, το έγκλημα της γενοκτονίας που σχετίζεται με την τρομοκρατία, υπήρξε αντικείμενο ειδικής έρευνας και μελέτης και κατέληξε στην υιοθέτηση από τη ΓΣ της Σύμβασης για τη Γενοκτονία το 1948. Προκειμένου δε να μελετήσει τη σχέση μεταξύ τρομοκρατίας, γενοκτονίας, των προσπαθειών ορισμού της «απρόκλητης επίθεσης» και της δημιουργίας κώδικα «Προσβολών εναντίον της Ειρήνης και της Ασφαλείας της Ανθρωπότητας», η ΓΣ υιοθέτησε την απόφαση 489 (V) για τη συγκρότηση επιτροπής που να επεξεργασθεί το καταστατικό του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου. Ουσιαστικά, όμως, στη διάρκεια της δεκαετίας του 1960 ο ΟΗΕ καταπιάστηκε συστηματικά με το πρόβλημα της διεθνούς τρομοκρατίας και από το 1963 έχουν υπογραφεί διάφορες σχετικές Συμβάσεις για την αντιμετώπιση του.
Το 1972 η Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ συγκρότησε ειδική 35μελή επιτροπή (Ad hoc) για να μελετήσει τις απόψεις των Κρατών-Μελών όσον αφορά τον τρόπο αντιμετώπισης του προβλήματος. Η Επιτροπή συναντήθηκε για πρώτη φορά στο διάστημα Ιουλίου – Αυγούστου στην Έδρα του Οργανισμού στη Νέα Υόρκη χωρίς όμως να μπορέσει να καταλήξει σε συμφωνία σχετικά με το θέμα συστάσεων προς τη ΓΣ για την αντιμετώπιση του προβλήματος και έτσι περιορίστηκε στην υποβολή έκθεσης που περιείχε περίληψη μόνον της γενικής συζήτησης. Το 1976 η ΓΣ ζήτησε από την Επιτροπή να συνεχίσει το έργο που της ανέθεσε εκφράζοντας τη «βαθιά ανησυχία της για τις αυξανόμενες πράξεις διεθνούς τρομοκρατίας που θέτουν σε κίνδυνο ή αφαιρούν ζωές αθώων ανθρώπων ή διακυβεύουν θεμελιώδεις ελευθερίες». Επίσης, προέτρεψε τα κράτη ν’ αναζητήσουν «δίκαιες και ειρηνικές λύσεις στα γενεσιουργά αίτια της διεθνούς τρομοκρατίας», υποστηρίζοντας όμως τη νομιμότητα των αγώνων για εθνική απελευθέρωση όλων των λαών υπό αποικιοκρατικό ή ρατσιστικό καθεστώς και άλλων μορφών ξένης κατοχής, και καταδίκασε τις καταπιεστικές και τρομοκρατικές πράξεις από τέτοια καθεστώτα.
Το 1977 η Επιτροπή συνήλθε ξανά και συμφώνησε πως υπήρχε μια γενική επιβεβαίωση του αναφαίρετου δικαιώματος για αυτοδιάθεση και ανεξαρτησία όλων των λαών υπό αποικιοκρατικό και ρατσιστικό καθεστώς και άλλων μορφών ξένης κυριαρχίας, αλλά και πάλι δεν μπόρεσε να καταλήξει σε συμφωνία σχετικά με την εισήγηση συστάσεων προς τη ΓΣ. Κατά τη διάρκεια της συζήτησης πολλοί έδωσαν ειδική έμφαση στη νομιμότητα των αγώνων εθνικών απελευθερωτικών κινημάτων, κάνοντας έτσι διαχωρισμό σε διάφορες κατηγορίες «τρομοκρατικών» πράξεων. Μερικοί υποστήριξαν την άποψη πως δεν πρέπει να υπάρξει εξαίρεση όσον αφορά την καταδίκη και πάταξη τρομοκρατικών πράξεων, ασχέτως αιτίων ή σκοπών. Άλλοι θεώρησαν ότι οι τρομοκρατικές μέθοδοι που χρησιμοποιούνται από ορισμένες κυβερνήσεις και κράτη πρέπει να συμπεριληφθούν στις κατηγορίες τρομοκρατικών ενεργειών. Για πρώτη φορά γίνεται αναφορά σε κρατική τρομοκρατία. Ορισμένοι τόνισαν την ανάγκη λήψεως μέτρων επί εθνικού επιπέδου και υπογράμμισαν την ευθύνη των Κρατών-Μελών του Οργανισμού στο να εξασφαλίζουν ομαλές συνθήκες λειτουργίας των διπλωματικών αποστολών και να αποτρέπουν τρομοκρατικές ενέργειες. Ειδικότερα επισήμαναν την ανάγκη λήψεως μέτρων εναντίον οργανώσεων ή ομάδων εντός του κράτους που υποθάλπουν ή ενθαρρύνουν τρομοκρατική δράση. Έχοντας αποτύχει στο να καταλήξει σε συμφωνία σχετικά με το θέμα των συστάσεων προς τη ΓΣ, εξαιτίας της διαφωνίας των μελών της, που αντιπροσώπευαν διαφορετικά πολιτικά και κοινωνικά συστήματα και συμφέροντα, η Επιτροπή διέκοψε τις εργασίες της και τις επανέλαβε το 1979.
Στο μεταξύ, στις 22 Νοεμβρίου 1977 η Έκτη Επιτροπή της ΓΣ (Νομική) συζήτησε την έκθεση της παραπάνω Επιτροπής. Μετά από την ανταλλαγή απόψεων διαφόρων αντιπροσωπειών, στις 9 Δεκεμβρίου η Νομική Επιτροπή με 89 ψήφους υπέρ, 9 εναντίον και 24 αποχές, υιοθέτησε σχέδιο απόφασης σύμφωνα με το οποίο η ΓΣ προτρέπει τα κράτη «να συνεχίσουν ν’ αναζητούν δίκαιες και ειρηνικές λύσεις στις γενεσιουργές αιτίες που προκαλούν τέτοιες πράξεις βίας», ενώ παράλληλα υποστηρίζει τη «νομιμότητα των αγώνων για εθνική απελευθέρωση και καταδικάζει τη συνέχιση καταπιεστικών και τρομοκρατικών ενεργειών από αποικιοκρατικά, ρατσιστικά και ξένα καθεστώτα που αρνούνται στους λαούς το νόμιμο δικαίωμα για αυτοδιάθεση». Στη συζήτηση έλαβε μέρος σαν παρατηρητής ο αντιπρόσωπος της PLO και αναφέρθηκε στο πρόβλημα της κρατικής τρομοκρατίας.
Συνεχίζεται
photo 12019 / https://pixabay.com
