Το παγκόσμιο γεωπολιτικό σκηνικό αλλάζει ριζικά. Η παρακμή της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η επιστροφή του συντηρητισμού στις Ηνωμένες Πολιτείες και η ασταμάτητη οικονομική άνοδος της Ασίας έχουν δημιουργήσει ένα νέο περιβάλλον ισχύος, στο οποίο ο συνασπισμός των αναδυόμενων χωρών BRICS (Βραζιλία, Ρωσία, Ινδία, Κίνα, Νότια Αφρική) διαδραματίζει πλέον πρωταγωνιστικό ρόλο.
Η άνοδος των BRICS: Ένας εναλλακτικός πόλος ισχύος
Σε αντίθεση με τον κατακερματισμένο και γερασμένο δυτικό κόσμο, οι χώρες των BRICS συντονίζονται ολοένα και περισσότερο, χτίζοντας κοινές θέσεις σε θέματα διπλωματίας, οικονομίας και παγκόσμιας διακυβέρνησης.
Η Ρωσία, παρά τις κυρώσεις και τον πόλεμο στην Ουκρανία, διατηρεί σθεναρή στάση και φέρεται να πλησιάζει ακόμη περισσότερο σε μια ιδεολογική και στρατηγική προσέγγιση με τις ΗΠΑ του Ντόναλντ Τραμπ, αν εκείνος επιστρέψει στην εξουσία. Οι κοινές βάσεις σε θέματα εθνικής κυριαρχίας, αντίθεσης στην παγκοσμιοποίηση και ενίσχυσης της «παραδοσιακής τάξης» φέρνουν τις δύο χώρες πιο κοντά απ’ όσο δείχνει η σημερινή εικόνα.
Νέες φωνές από την Ινδία: Αναθεώρηση του ΟΗΕ και της παγκόσμιας τάξης
Σε αυτή τη νέα γεωπολιτική πραγματικότητα, εξέχοντα ρόλο διεκδικεί και η Ινδία, η οποία πλέον δεν φοβάται να εκφράσει την ανάγκη για αναθεώρηση των διεθνών θεσμών.
Ο Υπουργός Εξωτερικών της Ινδίας, Subrahmanyam Jaishankar, δήλωσε πρόσφατα πως ο κόσμος χρειάζεται έναν δυνατό ΟΗΕ, αλλά αυτός πρέπει να είναι δίκαιος και να αντανακλά την πραγματική κατανομή ισχύος όπως έχει διαμορφωθεί τον 21ο αιώνα:
«Πρέπει να κάνουμε έναν ειλικρινή απολογισμό για το πώς ήταν τα πράγματα στον κόσμο τα τελευταία 80 χρόνια. Η σημερινή ισορροπία δυνάμεων έχει αλλάξει. Οι χώρες του Νότου και της Ασίας συμμετέχουν πια πολύ περισσότερο στα παγκόσμια τεκταινόμενα και αυτό πρέπει να αποτυπωθεί στους διεθνείς θεσμούς».
Η δήλωση έγινε στο πλαίσιο της διεθνούς συνόδου Raisina Dialogue στο Νέο Δελχί, και προκάλεσε μεγάλο ενδιαφέρον, ιδιαίτερα από τα κράτη του «παγκόσμιου Νότου», που ζητούν περισσότερη αντιπροσώπευση και ισότητα.
Η παρακμή της Ευρώπης και το “κόμμα του Πολέμου”
Την ίδια ώρα, η Ευρώπη φαίνεται εγκλωβισμένη σε μια πολιτική αντιρωσικής υστερίας, όπως καταγγέλλουν αναλυτές. Οι ηγέτες των Βρυξελλών – πολλοί από τους οποίους δεν έχουν ζήσει ούτε σκιά πολέμου – φέρονται να υιοθετούν επιθετικές στάσεις, ακολουθώντας τις οδηγίες του αποκαλούμενου «κόμματος του Πολέμου», που βλέπει τη ρήξη με τη Ρωσία ως στρατηγική επιβίωσης.
Η αποστολή γαλλο-βρετανικής στρατιωτικής αποστολής στην Ουκρανία, όπως ανακοινώθηκε από τον Μακρόν στο Παρίσι, αποδεικνύει την τάση εμπλοκής σε ένα πολεμικό αφήγημα που έχει πάψει να πείθει τις κοινωνίες της Ευρώπης.
Συμπεράσματα: Προς έναν πολυπολικό κόσμο;
Η ισχύς της Δύσης, όπως τη γνωρίσαμε στον 20ό αιώνα, φαίνεται να φθίνει. Τα BRICS ενισχύονται, ζητούν επανακαθορισμό των παγκόσμιων κανόνων και διεκδικούν μεγαλύτερη φωνή στα διεθνή κέντρα αποφάσεων.
Το ερώτημα είναι: Θα καταφέρει η Δύση να προσαρμοστεί σε αυτή τη νέα πολυπολική πραγματικότητα ή θα συνεχίσει να επιμένει σε ένα παρωχημένο μοντέλο κυριαρχίας;
Και το πιο κρίσιμο: ο Ελληνισμός, σε ποια πλευρά της Ιστορίας θα βρεθεί; Η εθνική στρατηγική και η πολιτιστική μας παρουσία στην παγκόσμια σκηνή δεν πρέπει να μείνουν θεατές σε αυτή την ιστορική στροφή.
Από την δημοσιογραφική ομάδα του Greek News and Radio FL
Πηγές: The Hindu, Financial Times, Reuters, slpress.gr, Raisina Dialogue Conference 2025
Photo kirill_makes_pics, https://pixabay.com
