Ξεκινά η νέα, σχολική χρονιά. Η καθημερινότητα μικρών και μεγαλύτερων μαθητών αλλάζει δραματικά Εκτός από τις σχολικές υποχρεώσεις, που απαιτούν πολλές ώρες καθιστικής ζωής, εξίσου σημαντική είναι η σωματική άσκηση που συντελεί στην καλή υγεία αλλά και η ισορροπημένη διατροφή, καθώς οι πολλές υποχρεώσεις των μαθητών, συχνά, τους ωθούν να παραμελούν είτε γεύματα είτε την ποιότητα των τροφών που καταναλώνουν, κάτι που επιβαρύνει την υγεία τους.
Το ζήτημα της ισορροπημένης διατροφής παιδιών και εφήβων είναι εξαιρετικά σημαντικό, αν λάβουμε υπόψη ότι η χώρα μας συμπεριλαμβάνεται μεταξύ των ευρωπαϊκών κρατών που καταγράφουν τους υψηλότερους δείκτες παιδικής παχυσαρκίας. Πρόσφατα, η επίτροπος Υγείας και Ασφάλειας Τροφίμων στην ΕΕ, κα Στέλλα Κυριακίδου, προανήγγειλε ετήσια μελέτη για την αξιολόγηση του προηγούμενου σχεδίου δράσης της ΕΕ για την παιδική παχυσαρκία, για την περίοδο 2014-2020, προκειμένου να υλοποιηθούν μέτρα για την επίτευξη της ανάσχεσης της παιδικής παχυσαρκίας τα επόμενα χρόνια.
Ένα βασικό συμπέρασμα των μέχρι τώρα σχετικών μελετών είναι ότι τα ελληνόπουλα εμφανίζουν υψηλότερο βάρος από το επιστημονικά ενδεδειγμένο, σε ποσοστό που σε ορισμένες ηλικίες φθάνει το 40%.
Πόσο σωστές είναι οι διατροφικές μας συνήθειες;
Για το επίκαιρο και εξαιρετικά σημαντικό αυτό ζήτημα, η Παιδίατρος Πόπη Κουλουφάκου-Γρατσία, μιλώντας στο Greek News and Radio FL, μας επεξηγεί τη σημασία της βελτίωσης των διαιτητικών μας συνηθειών, της αύξησης της φυσικής δραστηριότητας και της μείωσης της καθιστικής ζωής, μέσα από την κατάρριψη ευρέως διαδεδομένων «μύθων» και πεποιθήσεων.
1ος ΜΥΘΟΣ: Το πρωινό μπορεί και να παραλείπεται καθώς είναι σημαντικότερο τα παιδιά να κοιμηθούν λίγο παραπάνω, βιάζονται να φύγουν για το σχολείο τους και το αναπληρώνουν με το επόμενο γεύμα της ημέρας.
ΑΛΗΘΕΙΑ:
- Το πρωινό είναι το κυριότερο γεύμα της ημέρας, καθώς διαδέχεται την πολύωρη νηστεία της νύχτας.
- Γεμίζει τον παιδικό οργανισμό ενέργεια προκειμένου να ανταπεξέλθει στις ανάγκες τόσο του σχολείου όσο και του αθλητικού τους προγράμματος.
- Οι μαθητές που χάνουν το πρωινό τείνουν να έχουν χαμηλότερη ικανότητα συγκέντρωσης και εκμάθησης το πρωί.
- Όταν το πρωινό παραλείπεται είναι πιθανότερο τα παιδιά να προσπαθήσουν να το αναπληρώσουν με ένα ενδιάμεσο γεύμα/σνακ πριν το μεσημέρι, το οποίο θα είναι συνήθως πολυθερμιδικό και ανθυγιεινό.
2ος ΜΥΘΟΣ: Στα διαλείμματα τα παιδιά :
Ø Μπορούν να καταναλώσουν ό,τι θελήσουν από το κυλικείο του σχολείου ακόμη κι αν θεωρείται ανθυγιεινό. Εάν την υπόλοιπη ημέρα φάνε σωστά, δεν υπάρχει πρόβλημα.
Ø Συχνά δεν τρώνε μέχρι να σχολάσουν είτε επειδή δεν προλαβαίνουν, είτε για να μην “χάσουν” ώρα από το διάλειμμα. Ωστόσο αυτό δεν πειράζει καθώς έτσι τρώνε με όρεξη το μεσημέρι.
ΑΛΗΘΕΙΑ:
- Το σνακ κατά τη διάρκεια των σχολικών μαθημάτων συμπίπτει με το δεκατιανό. Είναι πολύ βασικό καθώς παρέχει στο παιδί την απαραίτητη ενέργεια ώστε να είναι αποδοτικό στα μαθήματά του.
- Ανακόπτει την μεγάλη πείνα του παιδιού. Έτσι την ώρα του μεσημεριανού θα καταναλώσει το κυρίως γεύμα του χωρίς πρόσθετη λήψη περιττών υδατανθράκων (πχ ψωμί και λοιπά αρτοσκευάσματα)ή γλυκών, τα οποία είναι πολύ εύκολο να καταναλωθούν όταν νιώθει κανείς έντονη πείνα.
- Επίσης είναι σημαντικό το σχολικό σνακ να είναι ισορροπημένο ποσοτικά και ποιοτικά. Προτιμήστε κάποιο φρούτο, μπάρα δημητριακών ή σπιτική πίτα.
3ος ΜΥΘΟΣ: Το παιδί μου τρώει απ’όλες τις διατροφικές ομάδες, ισορροπημένα όλη την εβδομάδα. Το Σαββατοκύριακο δικαιούται να φάει όσο και ό,τι θέλει.
ΑΛΗΘΕΙΑ:
- Τα παιδιά πρέπει να καταναλώνουν τρόφιμα απ’όλες τις διατροφικές ομάδες. Στα παιδιά δεν εφαρμόζουμε αυστηρές, ολιγοθερμιδικές δίαιτες καθώς προτεραιότητα έχει το χτίσιμο ενός γερού σκελετού και ενός γερού οργανισμού.
- Εάν το παιδί ή ο έφηβος παρεκκλίνει σημαντικά και καταναλώσει μεγάλες ποσότητες από υπερθερμιδικά γεύματα, fast food, τηγανητά και γλυκά, όλη αυτή η θερμιδική έκρηξη στρεσάρει τον οργανισμό, μπλοκάρει τον μεταβολισμό και σαμποτάρει την όποια προσπάθεια για υγιεινή διατροφή έχει κάνει το παιδί τις προηγούμενες μέρες.
- Οπότε δικαιούται κάποια μέρα μέσα στην εβδομάδα να φάει γλυκό ή να καταναλώσει κάτι που αγαπάει πολύ, αλλά με μέτρο, όχι όλα μαζί.
- Τις επόμενες μέρες πρέπει να φάει πιο σωστά ώστε να μπει όσο γίνεται πιο εύκολα πάλι στο διατροφικό του πρόγραμμα.
4ος ΜΥΘΟΣ: Τα παιδιά πρέπει να ακολουθήσουν τις οδηγίες μας για υγιεινή διατροφή και άσκηση-ακόμα και όταν στο σπίτι μας υπάρχουν συχνά διάφορες «λιχουδιές» ή όταν εμείς έχουμε καθιστική ζωή-επειδή τους έχουμε εξηγήσει ότι τα συμβουλεύουμε για το καλό τους και την υγεία τους.
ΑΛΗΘΕΙΑ:
- Τα παιδιά, μας μιμούνται και παραδειγματίζονται. Δεν υπάρχει μεγαλύτερο κίνητρο για ένα παιδί από έναν γονιό που ανοίγει το δρόμο, δίνοντας το καλό παράδειγμα. Τα παιδιά διαβάζουν τις πράξεις μας, δεν ακούνε τα λόγια μας.
- Αθληθείτε μαζί με το παιδί σας στον ελεύθερο χρόνο σας. Οργανώστε εξωτερικές δραστηριότητες και εξορμήσεις. Παίξτε με τα παιδιά σας.
- Αποφύγετε την συχνή έκθεση σε οθόνες όταν περνάτε χρόνο με τα παιδιά σας. Η εικόνα σας να διαβάζετε ένα βιβλίο ή να ασχολείστε με κάποιο χόμπι που αγαπάτε είναι σημαντικό πρότυπο για ένα παιδί.
- Αδειάστε ντουλάπια και ψυγείο από ανθυγιεινά σνακ. Τα παιδιά παρασύρονται ευκολότερα όταν κάτι βρίσκεται στο άμεσο οπτικό τους πεδίο.
- Φάτε όλοι μαζί σπιτικό φαγητό γύρω από το οικογενειακό τραπέζι όσο πιο συχνά είναι εφικτό. Θα τα βοηθήσει να υιοθετήσουν σωστές διατροφικές συνήθειες ενώ παράλληλα ενισχύεται ο συναισθηματικός δεσμός ανάμεσα στα άτομα της οικογένειας.
5ος ΜΥΘΟΣ: Η φυσική δραστηριότητα-άθληση δεν έχει σημαντικά οφέλη για τα παιδιά και τους εφήβους όσο για τους ενήλικες. Αρκεί μια ισορροπημένη διατροφή για τη διατήρηση της υγείας και του σωστού σωματικού τους βάρους.
ΑΛΗΘΕΙΑ:
- Ιδανικά, καλό είναι να ενθαρρύνουμε τα παιδιά και τους εφήβους να είναι σωματικά δραστήρια για τουλάχιστον μία ώρα καθημερινά.
- Η σωματική δραστηριότητα είναι εξίσου σημαντική με την υγιεινή διατροφή των παιδιών και εφήβων:
- Προάγει την ανάπτυξη υγιούς σκελετού, μυών και αρθρώσεων.
- Συμβάλλει στην απόκτηση υψηλού αναστήματος.
- Διατηρεί ένα σωστό σωματικό βάρος.
- Βελτιώνει την αυτοπεποίθηση
- Τα ομαδικά αθλήματα κυρίως,προάγουν το πνεύμα ομαδικότητας, συνεργασίας και διδάσκουν τον σεβασμό απέναντι στους συναθλητές και τους προπονητές.
- Αναπτύσσεται ένα γερό καρδιοαγγειακό σύστημα.
6ος ΜΥΘΟΣ: Τα παιδιά και οι έφηβοι που κάνουν φυσική δραστηριότητα δικαιούνται να περάσουν όλη την υπόλοιπη μέρα τους καθισμένοι.
ΑΛΗΘΕΙΑ:
- Για να λάβει κάποιος τα μέγιστα οφέλη για την υγεία του πρέπει να είναι περισσότερο δραστήριος και να κάθεται λιγότερο.
- Είναι σημαντικό να κάνουμε διαλείμματα στην καθιστική ζωή.
- Είναι πρωταρχικής σημασίας να περιορίσουμε το χρόνο που τα παιδιά μας ξοδεύουν μπροστά σε οθόνες.
7ος ΜΥΘΟΣ: Εάν τα παιδιά μας έχουν διαβάσει τα μαθήματά τους δικαιούνται να καθίσουν μπροστά σε οθόνες(τηλεόραση, υπολογιστής, κινητό) προκειμένου να απασχοληθούν και να χαλαρώσουν την ώρα του φαγητού ή πριν τον βραδινό ύπνο.
ΑΛΗΘΕΙΑ: Σύμφωνα με την Αμερικανική Ακαδημία Παιδιατρικής:
- Πάντοτε ελέγχουμε το περιεχόμενο των προγραμμάτων που παρακολουθούν τα παιδιά και οι έφηβοι.
- Απαγορεύεται η παρακολούθηση οθονών για ηλικίες 0-2 ετών.
2-5 ετών μέχρι μία ώρα ημερησίως.
Άνω των 5 ετών μέχρι 2 ώρες.
- Η υπέρμετρη παρακολούθηση οθονών συνδέεται με μειωμένη ικανότητα αντίληψης, χρήσης της γλώσσας, κοινωνική και συναισθηματική ανωριμότητα, επιθετικότητα, προβλήματα συμπεριφοράς και κακή σχέση επικοινωνίας με τους γονείς.
- Η παρουσία οθονών στο δωμάτιο των παιδιών έχει συσχετιστεί με λιγότερες ώρες και χειρότερης ποιότητας νυχτερινό ύπνο, όπως και για υπερένταση, συχνές αφυπνίσεις και κόπωση κατά τη διάρκεια της επόμενης μέρας.
- Τα παιδιά που τρώνε παρουσία οθόνης, καταναλώνουν μεγαλύτερες ποσότητες αναψυκτικών και ανθυγιεινών σνακ, έχουν υψηλότερο Δείκτη Μάζας Σώματος και μεγαλύτερες πιθανότητες να είναι υπέρβαρα ή παχύσαρκα σε μεγαλύτερες ηλικίες και στην εφηβεία.
«Η υιοθέτηση ενός πιο υγιεινού τρόπου ζωής, είναι υπόθεση όλων των μελών της οικογένειας! Οι διατροφικές απαιτήσεις κάθε παιδιού είναι εξατομικευμένες. Συμβουλευτείτε τον παιδίατρό σας και συζητείστε για το πρόγραμμα διατροφής και φυσικής δραστηριότητας του παιδιού σας με βάση την ηλικία και τις ενεργειακές του ανάγκες», τονίζει καταλήγοντας η Παιδίατρος Πόπη Κουλουφάκου-Γρατσία.
photo White77 / https://pixabay.com