Φώτα στη διαπασών, είναι το τελευταίο βιβλίο συλλογής ποιημάτων της Ελένης Αρτεμίου – Φωτιάδου. Η συλλογή ξεκινάει με μότο του William Shakespeare: Όλα είναι μια παράσταση, σαν να μας προδιαθέτει για τη θεατρικότητα των ποιημάτων της που πρόκειται να διαβάσουμε σε μια πλούσια από κάθε άποψη συλλογή με 88 ποιήματα γεμάτα πλούτο ιδεών και επινοήσεων.
Η ποιητική ωριμότητα της διαφαίνεται από τον πρώτο μόλις στίχο καθώς μέσα από τον εκφραστικό πλούτο της που είναι ποικιλόμορφος και απεριόριστος και καταφέρνει να αγκαλιάζει όλα τα είδη γραφής από ρεαλιστική, επική, δραματική, λυρική. Μπορεί και χρησιμοποιεί με άνεση και ιδιαίτερη λεκτική ικανότητα τις δυνατότητες που δίνει το μικτό είδος του ποιητικού της λόγου δημιουργώντας με επιτυχία εκφραστικούς συνδυασμούς. Ευέλικτη γραφή, εύκολα μεταπηδάει από τον γλαφυρό και λυρικό λόγο στην εκφραστικότητα του ρεαλισμού, ενώ με σπάνια απεικόνιση ενώνει άρρηκτα το δραματικό με το ρεαλιστικό στοιχείο.
Από το ποίημα: Αρχαίο θέατρο Σαλαμίνας
Κάποιος προσπαθεί να σώσει το χρόνο απ’ τους θεούς
Κάτω από τα μάρμαρα ξεψυχάει ακόμα ο Οιδίπους τύραννος
και πιο κάτω από το ίδιο ποίημα:
Η Αγία Τηλλυρία περιφερόταν σαν σκήνωμα Αγίου
Φιλούσαν με τα μάτια και τα αυτιά οι ακόλουθοι
ένα σκήνωμα που κρυφά προετοιμαζόταν για το πένθος
ενώ κάπου πιο πέρα ένα θαλάσσιο κήτος
μετρούσε χρόνους που απόμεναν να μας καταβροχθίσει.
Τα ποιήματα της αποδεικνύουν πως είναι εκ φύσεως ιδεαλίστρια και ευαίσθητο άτομο και αντιμετωπίζει την τέχνη ως το μέσο με το οποίο οι άνθρωποι απελευθερώνονται με σύμμαχο τους το Λόγο να κυριαρχεί στις αισθήσεις και να τις θέτουν υπό τον έλεγχό τους.
Εκφορά λόγου να εγγίζει τη φιλοσοφική θεωρία στο βασικό πρόβλημα της φιλοσοφίας, δηλαδή τη σχέση μεταξύ ανθρώπου και εξωτερικού κόσμου, μεταξύ συνείδησης και ύλης, παίρνοντας έτσι θέση υπέρ της πρωταρχικής σημασίας του πνεύματος της Συνείδησης.
Από το ποίημα: Η κωμωδία των τραγικών
Νεκρά αντικείμενα που θα μπορούσαν να μιλήσουν
Ανείπωτες οι λέξεις έμειναν στο κενό
Σαν κωμωδία παρεξηγήσεων
Η τραγωδία των σιωπηλών
Η αίσθηση της καταφυγής εξανεμίζεται μπροστά στην ενεργό δύναμη της τραγικότητας των ανθρώπινων αισθήσεων και καταστάσεων, θέτοντας σε κίνηση τη διαδικασία του νου να πραγματοποιεί την υπέρβαση μέσα από τον ανθρώπινο λόγο.
Ποιήματα γραμμένα με θεατρική μορφή, όπως το Θεατρικό αναλόγιο
ΕΚΕΙΝΗ: Μια θάλασσα ξανά ζητώ… Πες μου πως θα δοκιμάσουμε, σε μια χημική έστω ένωση των αναμνήσεων μας.
Σε κάθε στίχο σε κάθε ποίημα, οι σκέψεις, τα συναισθήματα, οι φαντασιώσεις, οι επινοήσεις, είναι ορατά μέσα από την αλληλουχία των λέξεων. Λέξεις σωστά τοποθετημένες, έτσι που οι ρίζες τους δίνουν απόλυτα νοήματα λειτουργώντας με σαφήνεια μέσα απ’ το ανθρώπινο συναίσθημα. Χαρακτηριστικά γραμματικά στοιχεία τα οποία μέσα από την εκφορά λόγου προσεγγίζουν το υπέρτατο όραμα, αυτό ακριβώς που χρειάζεται η αδιάψευστη ποίηση.
Οι ελπίδες, οι φιλοδοξίες, οι φόβοι, οι αμφιβολίες, οι αβεβαιότητες, οι ανασφάλειες και όλα μαζί τα προαισθήματα. Οι έλξεις, οι επιθυμίες, οι αντιπάθειες, οι αγάπες και τα μίση ανήκουν στον εσωτερικό αισθητό κόσμο του είναι. Κι αυτόν εκφράζει με πλήρη κατανοητό τρόπο δίχως παρεκκλίσεις από κανόνες της γραμματικής, του συντακτικού ή της μετρικής που εξυπηρετεί το λογοτεχνικό κείμενο και την εκφραστικότητά του χωρίς λεκτικές παρομοιώσεις ή πομπώδεις εκφράσεις.
Μια ποίηση με ένα καθ’ όλα προσωπικό και ιδιαίτερο ύφος που ανιχνεύει πολλά θέματα και αξιολογεί τις αιτίες και τα αιτιατά της ανθρώπινης νόησης. Γραφή ξεκάθαρα ευνόητη, απλή και κατανοητή που δίνει το νόημα της πραγματικής εκφραστικότητας πότε με αίσθημα αισιοδοξίας κι άλλοτε με ένα αίσθημα μελαγχολίας να μοιράζεται η ποιήτρια με του αναγνώστες της τους όποιους συλλογισμούς της.
Έτσι καταφέρνει να φωτίσει μέσα από τις επείγουσες προθέσεις της την προσέγγιση κάποιων αισθήσεων που ασφυκτιούν μέσα στις συμβατικότητες της πνευματικής τυποποίησης. Στην ποικιλότροπη γραφή της κατορθώνει να δώσει νόημα και πνοή στη μοναδικότητα των στιγμών. Με λεκτική ευχέρεια καταγράφει ότι σαν σκέψη περνάει απ’ το μυαλό της.
Απόσπασμα από το ποίημα: Η Ιοκάστη στη σκηνή της κάθαρσης
Αγαπητοί θεατές
μπορείτε να ακούσετε αλλά μη δείτε
Απαρνηθείτε το ρόλο σας
Αγκαλιάστε με κατανόηση τον δικό μου
Η Ελένη Αρτεμίου-Φωτιάδου, αγγίζει έντεχνα και άμεσα με την ποίηση της το ουσιαστικό στοιχείο μιας ασίγαστης εξομολογητικής ζωτικότητας. Η ψυχική έκφραση του πνεύματος της ποιήτριας εξακοντίζεται με στίχους που εμπεριέχουν όλα τα νοήματα και που μπορούν να υπάρξουν άτρωτοι στο χρόνο και φυσικά σαν επακόλουθο επίκαιροι στο μέλλον, γιατί παρουσιάζονται αυτούσιοι και δυνατοί σύμφωνα πάντα με τη δυναμική της.
