Η δήλωση του διοικητή της Αποθεματικής Τράπεζας δρ. Philip Lowe ήταν πως μια λύση στην κρίση της αγοράς στέγασης θα ήταν η συγκατοίκηση, ή η επιστροφή στο πατρικό σπίτι – έστω κι αν στην ομιλία του χρησιμοποιήθηκαν άλλες λέξεις για το ίδιο νόημα. Ο διοικητής της τράπεζας, δηλαδή, είπε χαρακτηριστικά: «χρειαζόμαστε περισσότερους ανθρώπους κατά μέσο όρο για να ζήσουν σε κάθε κατοικία…».
Αυτή είναι μια εικόνα καθόλου άγνωστη για τις παλαιότερες γενιές των ομογενών της Αυστραλίας, που χάριν οικονομίας και «προσωρινής κατάστασης» ήδη έχουν διαβιώσει με αυτό τον τρόπο. Η στέγαση στο πατρικό σπίτι δεν είναι φυσικά καθόλου άγνωστη ακόμη και σήμερα. Ο λόγος που επανήλθε στην συζήτηση αυτό το μοτίβο, είναι ο πληθωρισμός της Αυστραλίας ο οποίος άγγιξε το 7%, κάνοντας τους λογαριασμούς καθημερινής κατανάλωσης να αυξάνονται συνεχώς, ενώ και τα ενοίκια κατοικίας αυξάνονται επίσης.
Αυτό σαν αποτέλεσμα σημαίνει πως συνολικά το κόστος ζωής έχει αυξηθεί ανοδικά. Τα επιδόματα μητρότητας διακόπτονται, οι συνταξιούχοι αρχίζουν να μετρούν τα χρήματά τους και ο ρόλος του παππού και της γιαγιάς ως λύση καθημερινής “φύλαξης” των παιδιών, έρχεται ξανά στο προσκήνιο.
Υπολογίζεται ότι 4,8 εκατ.εργαζόμενοι, περίπου δηλαδή ο ένας στους τέσσερις, βρίσκουν δεύτερη εργασία, ή καθυστερούν την συνταξιοδότησή τους για να μείνουν σε έναν πιο ανεκτό μισθό.
Ταυτόχρονα, περίπου 3 εκατ. Αυστραλοί θα έχουν αναπροσαρμογή φοιτητικού χρέους, γεγονός το οποίο σημαίνει περισσότερα από 1.000 δολλάρια σε ένα μέσο δάνειο.
Για τους λόγους αυτούς ο διοικητής Δρ Lowe μίλησε στο Κοινοβούλιο προειδοποιώντας ότι οι αυξήσεις 10% για την ενοικίαση σπιτιού, είτε για την αγορά, μπορεί να βγουν εκτός ελέγχου, καθορίζοντας ως μια από τις αιτίες την αύξηση κατά 2% του πληθυσμού μετά το άνοιγμα των συνόρων. «Υπάρχουν 2% περισσότερα σπίτια; Όχι … Έχουμε πολλούς ανθρώπους που έρχονται στη χώρα, ανθρώπους που θέλουν να ζήσουν μόνοι τους ή να μετακομίσουν από το σπίτι (των γονιών τους)», δήλωσε ο Lowe. Και συνεχίζει: «Ο τρόπος με τον οποίο αυτό καταλήγει να ‘διορθώνεται’ είναι, δυστυχώς, μέσω των υψηλότερων τιμών των κατοικιών και των υψηλότερων ενοικίων. Χρειαζόμαστε περισσότερους ανθρώπους κατά μέσο όρο για να ζήσουν σε κάθε κατοικία, και οι υψηλότερες τιμές το κάνουν αυτό».
Η απάντηση του Nick McKim, γερουσιαστή των Πρασίνων, απευθυνόμενος προς τον διοικητή της τράπεζας, ήταν πως «τα υψηλά ενοίκια ισοδυναμούν με μεγαλύτερο πληθωρισμό, ισοδυναμούν με υψηλότερα επιτόκια (από την τράπεζα RBA), ισοδυναμούν με (ακόμη) υψηλότερα ενοίκια. Υπάρχει μια ‘τρύπα στον κουβά’».
«Μπορεί να μειώσουμε για λίγο τον πληθωρισμό, αλλά θα καταλήξουμε όλοι φτωχοί», ήταν η απάντηση του Δρ. Lowe. «Αν δεν είχαμε αυξήσει τα επιτόκια ο πληθωρισμός θα ήταν υψηλότερος για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα. Επομένως, αυτό που κάνουμε τώρα είναι δύσκολο, αλλά είναι απαραίτητο για να αποφύγουμε περισσότερο πόνο και ακόμη υψηλότερα επιτόκια αργότερα. Η λύση σε όλα αυτά τα προβλήματα στην αγορά κατοικίας είναι: προσφορά, προσφορά, προσφορά. Το λέμε εδώ και μήνες – η κατάσταση στην στέγαση είναι μια ‘χύτρα ταχύτητας’ για την οποία η κυβέρνηση δεν φαίνεται να έχει ακόμη απαντήσεις. Και πλησιάζει πολύ κοντά στο σημείο βρασμού».
Η επικεφαλής στατιστικών για τιμές του πληθωρισμού, Michelle Marquardt, σχολίασε για την αύξηση του δείκτη στο 7%: «ο πληθωρισμός συχνά επηρεάζεται από είδη με ευμετάβλητη μεταβολή των τιμών, όπως τα καύσιμα αυτοκινήτων, τα φρούτα και τα λαχανικά και τα ταξίδια. Όταν εξαιρούνται αυτά τα ασταθή στοιχεία, η ετήσια μεταβολή του μηνιαίου δείκτη ήταν 6,5% τον Απρίλιο, χαμηλότερη από το 6,9% που καταγράφηκε τον Μάρτιο».
Σύμφωνα με την ABS, οι σημαντικότεροι συντελεστές της ετήσιας αύξησης του πληθωρισμού τον Απρίλιο ήταν η στέγαση (+8,9%), τα τρόφιμα και μη αλκοολούχα ποτά (+7,9%), οι μεταφορές (+7,1%) και η αναψυχή και πολιτισμός (+6,4%).
Ο Δρ Lowe τόνισε ότι αναμένεται ο πληθωρισμός να αγγίξει ξανά το 3% μέσα στο 2025, αλλά συμβουλεύει προσοχή στα μέτρα, καθώς οι προσπάθειες «να κατέβει ο δείκτης ταχύτερα» μπορεί να σημαίνουν ακύρωση της αύξησης απασχόλησης. Στο ερώτημα Ποιοι κυρίως έχουν υποστεί μεγαλύτερες συνέπειες από αυτή την ακρίβεια, ο διοικητής της τράπεζας απάντησε: «Είναι αρκετά σαφές από τα στοιχεία για τις δαπάνες … ότι οι άνθρωποι που δανείστηκαν πολύ … τα τελευταία τρία χρόνια, πως οι δαπάνες τους αυξάνονται πολύ πιο αργά από ό,τι των υπολοίπων».
Περικοπές συμβουλεύει ο Lowe και στους ενοικιαστές με χαμηλό εισόδημα, επισημαίνοντας ότι η στήριξη των κυβερνήσεων στις τιμές ενέργειας αφαιρούν περίπου 0,5%-1% από τον πληθωρισμό για το επόμενο έτος, αλλά «όταν οι εκπτώσεις καταργηθούν, θα λειτουργήσουν ως αύξηση».
Αναφορικά με το φοιτητικό χρέος, η τιμαριθμική αναπροσαρμογή του θα είναι για εφέτος 7,1% και θα ξεπεράσει τα 74 δις δολλάρια ανεξόφλητων δανείων και επαγγελματικής εκπαίδευσης, ενώ κατά την τελευταία δεκαετία η αναπροσαρμογή ήταν κατά μέσο όρο 2% κατ’ έτος.
Η διευθύνουσα σύμβουλος του Futurity Investment Group, Kate Hill (πρόκειται για ανεξάρτητο χρηματοπιστωτικό ίδρυμα το οποίο επικεντρώνεται στην εκπαίδευση κυρίως), δήλωσε στο ABC ότι το αυξανόμενο φοιτητικό χρέος, σε συνδυασμό με το αυξανόμενο κόστος ζωής, έχει καταστήσει όλο και πιο δύσκολο για τους Αυστραλούς με πανεπιστημιακή εκπαίδευση να αποκτήσουν δικό τους σπίτι. «Η αγορά ενός πρώτου αυτοκινήτου, η αγορά κατοικίας, η έναρξη μιας επιχείρησης – αυτού του είδους οι οικονομικές αποφάσεις που τις περισσότερες φορές απαιτούν δανεισμό για τους νέους – απλά δεν θα είναι διαθέσιμες λόγω του επιπέδου του χρέους που θα έχουν εκεί λόγω της εκπαίδευσής τους. Πολλοί απόφοιτοι και σημερινοί φοιτητές θεωρούν το χρέος του HECS ως φτηνά, άτοκα δάνεια, ωστόσο, με αυτά τα επίπεδα αναπροσαρμογής, είναι μια άποψη που είναι σαφώς λανθασμένη σε αυτή τη νέα πραγματικότητα. Θα υπάρξουν μακροχρόνιες οικονομικές και κοινωνικές επιπτώσεις, και αυτό επηρεάζει πράγματα όπως η ικανότητά τους να επιτύχουν αυτούς τους βασικούς στόχους της ζωής τους, όπως να παντρευτούν … να δημιουργήσουν οικογένεια».
photo lannyboy89 / https://pixabay.com
