Με μεγάλη κατάνυξη προσέρχονται οι πιστοί από την Ελλάδα αλλά και απ΄ όλο τον κόσμο κάθε χρόνο την 23η Ιανουαρίου για να προσκυνήσουν το ιερό σκήνωμα του Αγίου Διονυσίου, ημέρα της κοίμησής του.
Η εκκλησία της Νέας Μονής είναι κάθε χρόνο αυτή την ημέρα ασφυκτικά γεμάτη. Οι πιστοί, παρά το χειμωνιάτικο κρύο, παραμένουν και στον προαύλιο χώρο ακούγοντας την λειτουργία από τα μεγάφωνα, δεδομένου ότι εντός του ναού επικρατεί το αδιαχώρητο.
Ο Άγιος Διονύσιος ο εν Ολύμπω
Ο Άγιος Διονύσιος ο εν Ολύμπω, είναι ο Άγιος προστάτης του Λιτοχώρου. Γεννήθηκε λίγο πριν το 1500 μ.Χ. στο ορεινό χωριό Σκλάταινα της Καρδίτσας, που ονομάζεται σήμερα Δρακότρυπα. Το βαπτιστικό όνομά του ήταν Δημήτριος αλλά σε ηλικία 18 ετών μόνασε στον ιερό χώρο των Μετεώρων και έλαβε το όνομα Δανιήλ.
Τρία χρόνια αργότερα, αναζητώντας πιο απομονωμένο τόπο μετέβη στις Καρυές του Αγίου Όρους. Εκεί έγινε ιερέας και μεγαλόσχημος μοναχός και μετονομάστηκε σε Διονύσιο.
Αργότερα εγκαταστάθηκε στην σκήτη Καρακάλου, όπου έζησε ερημικά για δέκα έτη με αυστηρή άσκηση, προσευχή και νηστεία. Λόγω της άγιας ζωής του εξελέγη ηγούμενος της βουλγαρικής, τότε, μονής Φιλοθέου στο Άγιο Όρος. Συναντώντας μεγάλες αντιδράσεις για τον τρόπο ζωής που θέλησε να εφαρμόσει στην μονή, εγκατέλειψε το Άγιο Όρος και εγκαταστάθηκε γύρω στο 1524 μ.Χ. στην μονή Τιμίου Προδρόμου στη Βέροια. Εκεί, οι κάτοικοι της περιοχής θέλησαν να τον χρίσουν επίσκοπο, κάτι που ο ίδιος δεν επιθυμούσε, κι έτσι αναχώρησε κρυφά και μετέβη στον Όλυμπο.
Εκεί ασκήτεψε σ’ ένα σπήλαιο μέσα στο φαράγγι του ποταμού Ενιπέα, που σώζεται μέχρι και σήμερα. Συκοφαντήθηκε όμως και εκδιώχθηκε από το ασκητήριό του (ας θυμηθούμε ότι η Ελλάδα τότε βρισκόταν υπό την κατοχή των Τούρκων) και αναχώρησε για το Πήλιο, όπου το 1542 μ.Χ. ίδρυσε τη μονή της Αγίας Τριάδος Σουρβίας.
Μετά από τρία έτη η περιοχή του Ολύμπου πλήγηκε από παντελή ανυδρία και ο ίδιος ο διώκτης του, ο Αγάς Σάκος, τον προσκάλεσε να επιστρέψει. Εκεί, κοντά στο σπήλαιο όπου είχε ασκητέψει, ίδρυσε το 1542 Μονή και την αφιέρωσε στην Αγία Τριάδα (η οποία επεκράτησε στη συνέχεια να ονομάζεται με το όνομά του). Πλήθος μοναχών, ήρθαν να ζήσουν στην Μονή, ο ίδιος όμως απομονωνόταν σε σπήλαια της περιοχής για προσευχή και ησυχία, αν και επισκεπτόταν τακτικά τα γύρω χωριά για να κηρύξει, να εξομολογήσει και να στηρίξει τους σκλαβωμένους Έλληνες.
Ο Άγιος, για τους κατοίκους της περιοχής είναι πολύ σημαντικός γι αυτό και την ημέρα της κοίμησής του στις 23 Ιανουαρίου η προσέλευση των πιστών στην Μονή είναι πολύ μεγάλη.
Υπήρξε μια χαρισματική και πολυτάλαντη προσωπικότητα. Σπανίως βλέπει κανείς πρόσωπα με τόση ευρύτητα διανοίας και καρδίας!
ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΙΕΡΑΣ ΜΟΝΗΣ
Η Ιερά Μονή ιδρύθηκε από τον κτήτορά της ως Πατριαρχική και Σταυροπηγιακή και αφιερώθηκε στην Αγία Τριάδα. Αργότερα επεκράτησε να ονομάζεται με το όνομα του ιδρυτού της. Ο Άγιος Διονύσιος δημιούργησε ένα μνημείο σπάνιας αρχιτεκτονικής και αισθητικής, ιδανικά ενταγμένο στο φυσικό περιβάλλον, χτισμένο σαν φρούριο, από πέτρα και ξύλο, σε φυσικό οχυρό πλάτωμα.
Η Μονή πυρπολήθηκε από τον Βελή Πασά (γιό του Αλή Πασά) το 1821. Το 1878, κατά την διάρκεια της επανάστασης του Ολύμπου, η Μονή προσέφερε καταφύγιο στα γυναικόπαιδα του Λιτοχώρου. Κατά τη διάρκεια του Μακεδονικού Αγώνα, υπήρξε και πάλι καταφύγιο για τους αγωνιστές. Το 1943 ανατινάχτηκε από τους Γερμανούς Ναζί επειδή στο χώρο της κρύβονταν Έλληνες αντάρτες. Παρά τις πολλές καταστροφές όμως, έχει συνεχή ζωή και παρουσία μοναχών για 500 περίπου έτη. Λόγω της προσωπικότητας του Αγίου Διονυσίου έγινε σύντομα ευρύτερα γνωστή και ανέπτυξε μεγάλη πνευματική δραστηριότητα, κατά το πρότυπο του ιδρυτή της. Λόγω της μεγάλης καταστροφής που υπέστη από τους Ναζί η Μονή μεταφέρθηκε χαμηλότερα, στο σημείο που υπάρχει ως σήμερα.
Αιώνες πριν, η φήμη του παλιού Μοναστηριού, ξεπέρασε τα όρια του Ελλαδικού χώρου, φτάνοντας ως την τσαρική Ρωσία.
Αλλά και σήμερα, χιλιάδες άνθρωποι από τις γύρω περιοχές αλλά και απ΄ όλο τον κόσμο ανεβαίνουν να προσκυνήσουν και να προσευχηθούν στον Άγιο, τόσο στην Νέα Μονή, όσο και στην Παλαιά, η οποία αναστηλώνεται με ιδιαίτερη φροντίδα από τους μοναχούς.
ΝΕΑ ΜΟΝΗ – ΜΕΤΟΧΙΟ ΣΚΑΛΑΣ
Συναντούμε το Νέο ανδρικό Μοναστήρι στη θέση του παλιού μετοχίου της Σκάλας (1650μ.Χ.), 15 χλμ. χαμηλότερα από το παλιό και μόλις 3 χλμ από το Λιτόχωρο.
Το Καθολικό του είναι αφιερωμένο στην Κοίμηση της Θεοτόκου. Το τέμπλο του κοσμείται από τις εικόνες, που ιστορήθηκαν το 1955 από τον λαμπρό συνεχιστή της βυζαντινής αγιογραφίας, λογοτέχνη και ζωγράφο Φώτη Κόντογλου.
Το 1989 επανήλθε το άβατο στην Μονή, σύμφωνα με την παράδοση του Αγίου, κι έτσι στον χώρο του αβάτου, όπου βρίσκονται τα κελιά των μοναχών, τα εργαστήρια, η τράπεζα και το καθολικό, επιτρέπεται η είσοδος μόνον σε άντρες.
Στον υπόλοιπο χώρο, όπου έχουν πρόσβαση όλοι οι προσκυνητές, κτίσθηκε νέα μεγαλόπρεπη εκκλησία, αφιερωμένη στον Άγιο Διονύσιο, στην οποία τελείται κάθε Κυριακή η Θεία Λειτουργία.
Αξίζει να επισκεφθεί κανείς το Σκευοφυλάκιο και η βιβλιοθήκη της Μονής με αξιόλογες εκδόσεις και πολύτιμα κειμήλια, που κρυμμένα στο παλιό Μοναστήρι, διασώθηκαν χάρη στην πρόνοια των μοναχών αλλά και πιστών λαϊκών.
Κείμενο και Φωτογραφία: Μαγδαληνή Πούγγουρα
Εικαστικός, καλλιτέχνης φωτογράφος
Δημοσιογράφος FIJET – ΕΔΗΣΥΠΤΕ
Πηγές: http://imado.gr/monastery/content/view/41/77/lang,el/
http://www.monastiria.gr/iera-moni-ag-dionysiou-olympos/
