Λαογραφική έρευνα στα νησιά: Αρκιοί, Λειψοί, Αγαθονήσι, Κάλυμνο, Κω, Σύμη, Τήλο, Ρόδο, Λέρο, Χάλκη, Μεγίστη (Καστελλόριζο), Πάτμο και Νίσυρο
Η εισήγηση προσεγγίζει την ιστορία του παιχνιδιού και την σημασιολογική και ειδολογική εξέλιξή του. Από την ύπαρξη της ανθρώπινης ζωής, αλλά και σε όλα τα στάδια εξέλιξής της, θα συναντήσουμε το παιχνίδι ως μια από τις κύριες δραστηριότητες στην ζωή του παιδιού. Μέσα από αυτό αναδεικνύεται, σε όλες τις εποχές, η καθημερινότητα των ανθρώπων, το κοινωνικό τους προφίλ και γενικότερα η κοινωνική δομή, τα ήθη, τα έθιμα και οι πολιτισμικές παραδόσεις ενός λαού. Πρωταρχικός στόχος της πρωτόγονης παιδείας ήταν η προσαρμογή.
Αρχικά να σημειωθεί ότι τα παιχνίδια αποτελούν βασική ανάγκη στην ζωή μας και απαραίτητο στοιχείο της. Γι’ αυτό τον λόγο, ακόμα και οι ενήλικες παίζουν παιχνίδια, διαφορετικού βέβαια περιεχομένου. Το παιχνίδι αποτελεί τον πρώτο τρόπο που επιλέγουν τα παιδιά της νηπιακής ηλικίας για να αλληλεπιδράσουν. Έχει σκοπό, κίνητρα, μεθοδολογία και επιδιώξεις, που σε συνδυασμό με την ψυχαγωγία αποτελεί αρωγός στην ανάπτυξη των παιδιών με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες ή αναπηρίες και στην ισότιμη συμμετοχή τους στην τάξη.
Στην συνέχεια, σημαντική θεωρείται η επίδραση του ελεύθερου και του κατευθυνόμενου παιχνιδιού στην ψυχολογία του παιδιού. Είναι φανερό πως οι θεωρίες σχετικά με την αναγκαιότητα ύπαρξης του παιχνιδιού στην ζωή του παιδιού για την άρτια ψυχολογική και συναισθηματική ανάπτυξή του έχουν ισχυρότατη βάση. Όπως διαπιστώνεται στο τέλος, τα ελεύθερα παιχνίδια βοηθούν τα παιδιά στην ανάληψη πρωτοβουλιών και στην ελεύθερη έκφραση των συναισθημάτων τους. Παράλληλα, δια μέσου των κατευθυνόμενων παιχνιδιών, οικειοποιήθηκαν τους κανόνες, τους οποίους και τήρησαν, με ένα πιο χαρούμενο και παιγνιώδη τρόπο. Ανάμεσα στο ελεύθερο και κατευθυνόμενο παιχνίδι πρέπει να υπάρχει ισορροπία, αφού αυτό βοηθά το παιδί να αναπτυχθεί ολοκληρωτικά και ολόπλευρα. Εκτός από αυτό κρίνεται σημαντικό να παρατηρήσουμε πόσο το παιχνίδι διαφοροποιείται μέσα στις τελευταίες δεκαετίες, την επίδρασή του στις τέχνες, αλλά και πόσο αρνητικά ή θετικά λειτουργεί στην διαμόρφωση του χαρακτήρα μας.
Ωστόσο, για να κατανοήσουμε πλήρως μια λέξη, είναι πρέπον να αναλύουμε πρώτα τον ορισμό της. Η έννοια, λοιπόν, αυτή περιβάλλεται από διάφορες σημασίες, ανάλογα με την χρήση της στην καθημερινότητα των ανθρώπων. Ο ορισμός και η ετυμολογία του όρου ‘’παιχνίδι’’ ή ‘’παίγνιο’’ μάς κληροδοτήθηκε από την αρχαία ελληνική γλώσσα. Είναι λοιπόν γνωστό, ότι το παιχνίδι αρχίζει να απασχολεί έναν άνθρωπο από την βρεφική ή την νηπιακή του κιόλας ηλικία. Γι’ αυτό, εκτός από την παιδεία, σαν έννοια σχετίζεται άμεσα και την λέξη ‘’παιδί’’ (αρχ. <ό παῖς), από την οποία και προέρχεται η ετυμολογία του. Με αυτόν τον τρόπο αποδεικνύεται η διαχρονικότητα και η αναλλοίωσή του στο πέρασμα των χρόνων.
Στο παρελθόν τα αγόρια συνήθως έπαιζαν τα υπαίθρια παιχνίδια, όπως το κυνηγητό, το κρυφτό, τα κότσια, το τόπι, το στεφάνι και η σβούρα. Ενώ τα κορίτσια, που το περισσότερο χρονικό διάστημα της ημέρας το περνούσαν μέσα στο σπίτι, συνήθιζαν να παίζουν με πήλινες ή κέρινες κούκλες, που ονομάζονταν «πλαγγόνες», τις οποίες έντυναν με ρούχα, που τα είχαν φτιάξει μόνες τους. Φυσικά δεν θα μπορούσε να παραληφθεί ένα πέρασμα από τα χρόνια στην αρχαία και την προϊστορική Ελλάδα. Πιο συγκεκριμένα, λίγοι μονάχα γνωρίζουν ότι το πόκερ είναι ένα παιχνίδι που ανήκει στην μέση Εποχή του Χαλκού, δηλαδή στην μινωική.
Εν κατακλείδι, ξετυλίγεται μια ιστορία πολλών αιώνων που έχει ρίζες στην αρχαία Κίνα και Αίγυπτο, για να φτάσουμε σήμερα να έχουμε όλα αυτά τα εξελιγμένα βιντεοπαιχνίδια. Γενικά, το παιχνίδι ήταν γνωστό στους λαούς με πολιτισμό. Επομένως, ως πολιτισμικό αγαθό προϋπάρχει του ανθρώπινου πολιτισμού.
photo https://www.tilestwra.com/, https://www.greekteachers.gr/
