H διδασκαλία της ελληνικής γλώσσας σε Έλληνες του εξωτερικού παρουσιάζει εξαιρετικό ενδιαφέρον και μια ποικιλία τόσο μεγάλη αναφορικά με το υλικό και τις μεθόδους διδασκαλίας, όσο μεγάλη είναι και η διαφορετικότητα των Ομογενών μαθητών.
Υπάρχουν μαθητές που μιλούν ήδη την ελληνική και επιθυμούν να την εξασκούν συχνότερα, είτε για να μην την ξεχάσουν, είτε για να εμπλουτίσουν το λεξιλόγιό τους . Άλλοι- οι περισσότεροι – γνωρίζουν απλώς ελάχιστες ελληνικές λέξεις, που έχουν ακούσει στο περιβάλλον τους, και επιθυμούν να συνδεθούν με τη γλώσσα των προγόνων τους, παρακινούμενοι από ένα εσωτερικό κάλεσμα, για να βιώσουν πιο καθαρά και έντονα την ελληνική τους καταγωγή. Κάποιοι άλλοι – συνήθως παιδιά τρίτης και τέταρτης, πια, γενιάς – δε μιλούν καθόλου την ελληνική, αλλά ο θαυμασμός για τις ελληνικές τους ρίζες τους ωθεί να ανακαλύψουν καλύτερα τον ελληνικό πολιτισμό, ξεκινώντας, όπως είναι φυσικό, από την ίδια τη γλώσσα.
Κι όμως, και πάλι η διαφορετικότητα των μαθητών είναι τόσο μεγάλη όσο μεγάλη είναι και η ποικιλία των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών του καθενός, που τον καθιστά ένα και μοναδικό! Σε όποια κατηγορία και να ανήκει ο Ομογενής μαθητής, όποιας ηλικίας κι αν είναι, είναι τόσο αξιοθαύμαστα συνειδητοποιημένος για αυτό που κάνει, που σε καμιά περίπτωση δε θα μπορούσε η διδασκαλία να περιοριστεί σε μια απλή βοήθεια γνώσης και εμπέδωσης κανόνων της ελληνικής γραμματικής και του συντακτικού. Πρόκειται, θα έλεγα, τουλάχιστον όπως η ίδια το βιώνω με τους μαθητές μου, για μια μεταλαμπάδευση του ελληνικού πολιτισμού, των ελληνικών Γραμμάτων, Τεχνών και Επιστημών.
Δεν είναι μόνο η σύγχρονη ελληνική πραγματικότητα που μας συνδέει· αυτή απλώς διευκολύνει την επικοινωνία, σπάει τον πάγο της γνωριμίας και της αμηχανίας και δίνει διαρκώς θέματα για συζήτηση. Με τους Ομογενείς μαθητές μου το πεδίο στο οποίο κινείται η διδασκαλία μπορεί και συμπεριλαμβάνει τον Όμηρο, τον Αίσωπο, τον Σωκράτη, τον Αριστοτέλη, τον Πλάτωνα, όλους τους Αρχαίους Έλληνες φιλοσόφους, τον Αριστοφάνη, τους Τραγικούς μας ποιητές Αισχύλο, Σοφοκλή και Ευριπίδη αλλά και τον Μέγα Αλέξανδρο, ολόκληρο το Βυζάντιο, τον Διονύσιο Σολωμό, τον στρατηγό Μακρυγιάννη, τον Παπαδιαμάντη, τον Βιζυηνό, τον Καβάφη, τον Σεφέρη, τον Ελύτη, τη Μαρία Πολυδούρη, τη Μαρία Ιορδανίδου και τη Διδώ Σωτηρίου, τα λαϊκά παραμύθια και τα δημοτικά τραγούδια, τον Γιαννούλη Χαλεπά καιτον Θεόφιλο, τον Παρθένη, τον Λύτρα, τον Κόντογλου, τον Εγγονόπουλο, τον Μόραλη, τον Μάνο Χατζιδάκι, τον Μίκη Θεοδωράκη, τον Γκάτσο, τον Χατζηνάσιο, τον Ξαρχάκο, τον Πλέσσα, τον Μαρκόπουλο, τον Βαγγέλη Παπαθανασίου, τη Μαρία Κάλλας, τη Σοφία Βέμπο, τον Καζαντζίδη, τον Μπιθικώτση και τη Νανά Μούσχουρη, την Κατίνα Παξινού, την Κυβέλη Ανδριανού, τον Αλέξη Μινωτή και τον Αιμίλιο Βεάκη, τον Κ.Καραθεοδωρή, τον Γεώργιο Παπανικολάου, τον Μ. Ανδρόνικο, την Κ,Περιστέρη και η λίστα συνεχίζεται επί μακρόν… στο χθες και , φυσικά, στο σήμερα… Κάθε μάθημα είναι τόσο ξεχωριστό όσο ξεχωριστός είναι και ο εκάστοτε μαθητής μου. Και το υλικό συνεχώς ανανεώνεται, αλλάζει ή και εμπλουτίζεται ανάλογα με την προσωπικότητα που έχω απέναντί μου.
Ένα διαδικτυακό μάθημα της ελληνικής γλώσσας, όχι απλώς δεν υστερεί σε τίποτα από ένα δια ζώσης μάθημα, αλλά αντίθετα υπερέχει αυτού, αν αναλογιστεί κανείς το σπουδαίο εργαλείο που ονομάζεται διαδίκτυο, το οποίο μας επιτρέπει να μοιραζόμαστε εικόνες, φωτογραφίες, μουσική, τραγούδια, παιχνίδια και όλα όσα η πρόσβαση στο διαδίκτυο παρέχει. Και, πράγματι, παρέχει πολλά… Θα ήταν, όμως, παράλειψη να μην αναφερθώ και στην ανατροφοδότηση που διαρκώς λαμβάνω και η ίδια καθ΄όλη τη διάρκεια της συνεργασίας μου με έναν Ομογενή μαθητή.
Είναι ένα αέναο δούναι και λαβείν, που χτίζει σχέσεις, διαμορφώνει στάσεις, ολοκληρώνει πτυχές της προσωπικότητας και, σίγουρα, κερδίζει χαμόγελα, ικανοποίηση και μεγαλώνει τη διάθεση της προσφοράς σε αυτό το μεγαλείο που ονομάζεται Ελληνικός Πολιτισμός.
Και όλο αυτό γεννά μια τεράστια ευγνωμοσύνη που γίνεται κίνητρο και συγχρόνως ανάσα, χρόνος, χώρος… Η ελληνική γλώσσα, λοιπόν, ενώνει ανθρώπους, λαούς, πολιτισμούς. Γίνεται γέφυρα που γκρεμίζει αποστάσεις, προκαταλήψεις, διαφορές, ηλικίες και είναι εδώ για να την κατακτήσουμε όλοι. Ας μην αφήνουμε τον καιρό να περνά και να χάνουμε ευκαιρίες για να γνωρίσουμε τον πλούτο της.
Η ελληνική γλώσσα μπορεί να μας δώσει το χαμόγελο της ημέρας, την ανάσα στο διάλειμμα, την αξιοποίηση του ελεύθερου χρόνου, τη γνώση, την ένωση με τις ρίζες· αρκεί να δεχτούμε την πρόκληση…
Φωτό rygrech / https://pixabay.com