Ιστορίες παρμένες από τη ζωή
«Ο γιος μου διαβάζει για να δώσει εξετάσεις. Έχει πολύ άγχος. Ο αδελφός του άλλαξε δωμάτιο για να μην τον ενοχλεί. Έχει βάλει υψηλούς στόχους και αγχώνεται, γιατί ανησυχεί ότι δεν θα τα καταφέρει. Λέει ότι δεν του φτάνει ο χρόνος και ότι δεν μπορεί να συγκεντρωθεί. Είναι καλός μαθητής, αλλά ανησυχεί μήπως ξεχάσει αυτά που διαβάζει. Το βράδυ αργεί να κοιμηθεί. Δεν τρώει καλά. Τι μπορώ να κάνω, για να μην αγχώνεται τόσο πολύ;»
«Σε λίγες ημέρες ξεκινάνε οι εξετάσεις και έχω πολύ άγχος», λέει μαθήτρια της Γ΄ Λυκείου. «Όσο περνάει ο καιρός, νιώθω ότι το άγχος μου θα είναι τόσο μεγάλο που δεν θα καταφέρω τίποτα και σκέφτομαι ότι δεν θα πάω να γράψω. Οι γονείς μου με πιέζουν. Μου λένε ότι πρέπει να διαβάζω περισσότερο, ότι έχω ικανότητες και ότι μπορώ να κάνω πολλά περισσότερα από αυτά που καταφέρνω ως τώρα. Εγώ όμως αγχώνομαι περισσότερο και δεν μπορώ να το ελέγξω. Τι να κάνω;»
«Τις τελευταίες ημέρες, η Μαρία κλαίει ασταμάτητα, δεν τρώει, δεν κοιμάται, δεν μας μιλάει, δεν μας αφήνει να την πλησιάσουμε. Και σε λίγο αρχίζουν οι εξετάσεις».
Στη σημερινή κοινωνία
Επιτυχία στις εξετάσεις σημαίνει προοπτική μιας καλής επαγγελματικής αποκατάστασης στο μέλλον. Σημαίνει καλή θέση στην κοινωνία, να σε υπολογίζουν και να σε σέβονται. Αποτυχία στις εξετάσεις σημαίνει παραίτηση από όλα αυτά.
Για να μπορέσουν οι υποψήφιοι να οδηγηθούν στο στόχο γίνονται μαθητές μιας εντατικοποιημένης εκπαίδευσης, στερούμενοι χρόνου και δυνατότητας να αναπτύξουν μια πολύπλευρη προσωπικότητα. Ταυτόχρονα όμως έρχονται αντιμέτωποι και με πλήθος προβλημάτων που απορρέουν από την εφηβεία, το μεταβατικό αυτό στάδιο της ζωής τους. Η μεγάλη τους ανάγκη για ελεύθερο χρόνο και η παράλληλη έλλειψή του, σε συνδυασμό με τις ταυτόχρονα αυξημένες τους υποχρεώσεις και επιθυμίες (σεξουαλικότητα, προσωπική ζωή), εντείνουν το άγχος τους σε καθημερινή βάση.
Πολλές φορές οι εξετάσεις των παιδιών γίνονται το επίκεντρο της οικογενειακής ζωής. Οι γονείς, στην προσπάθειά τους να στηρίξουν το παιδί τους, ασχολούνται με το διάβασμά τους, φροντίζουν να μην τους λείψει τίποτε, το ενθαρρύνουν. Όλη η οικογένεια ζει λίγο – πολύ στο ρυθμό των εξετάσεων, αλλά όταν η εμπλοκή της υπερβαίνει κάποια όρια, το κλίμα φορτίζεται και το ίδιο το παιδί φορτώνεται πολύ περισσότερο άγχος. Γίνονται συνεχείς συζητήσεις γύρω από αυτές. Και κάποιες φορές, οι γονείς υποκύπτουν στο λάθος και βάζουν τις φωνές στο παιδί, το εξαναγκάζουν ή το εκβιάζουν με ανταμοιβή ή με τιμωρία.
Οι λόγοι αποτυχίας στις εξετάσεις οφείλονται:
Στην κακή προετοιμασία
Στη λανθασμένη ερμηνεία των ερωτήσεων
Στη φτωχή, εκφραστικά, διατύπωση των απαντήσεων
Στην έλλειψη κριτικού πνεύματος
Στο ανεξέλεγκτο άγχος
Τι μπορούν να κάνουν οι γονείς
Σε συνεργασία με το παιδί μπορούν να βοηθήσουν να προγραμματίσει τις καθημερινές δραστηριότητες. Δραστηριότητες που πρέπει να παραμείνουν σταθερές είναι το φαγητό, ο ύπνος, το διάβασμα. Η σταθερότητα αυτών των δραστηριοτήτων δεν επιβαρύνει τον έφηβο με επιπλέον άγχος.
Η διατροφή του παιδιού που διαβάζει είναι σημαντική. Μπορούν οι γονείς να εμπλουτίσουν το διαιτολόγιό του με πολλά φρέσκα φρούτα και λαχανικά, καθώς και με κρέας ή ψάρια βραστά ή ψητά. Να αποφεύγουν όσο το δυνατόν ζυμαρικά και τυποποιημένα προϊόντα, επειδή προκαλούν υπνηλία. Πρέπει να τρώνε τακτικά και μικρά γεύματα, ώστε να παίρνουν ενέργεια χωρίς να βαρυστομαχιάζουν.
Ας αποφεύγουν οι γονείς όσο το δυνατόν να ασκούν κριτική για τον τρόπο διαβάσματος: η πίεση για περισσότερο διάβασμα, για συγκεκριμένο τρόπο διαβάσματος, για να κάνει διάλειμμα, για να μην κάνει πολλά διαλείμματα δημιουργεί περισσότερο άγχος στο παιδί
Ας φροντίσουν να υπάρχει ησυχία την ώρα του διαβάσματος
Ας είναι όσο το δυνατόν πιο ήρεμοι. Οι φωνές ποτέ δε βγάζουν πουθενά
Είναι πολύ κακό για το παιδί να του φέρνουμε για παράδειγμα ένα άλλο παιδί. Διαπαιδαγώγηση είναι να βοηθήσουν το παιδί να δώσει τον καλύτερο του εαυτό και όχι να το ενθαρρύνουμε να μιμείται κάποιον άλλον
Πρέπει να αποσυνδέουν τη σχέση τους, την αγάπη για το παιδί τους από τις επιτυχίες ή τις αποτυχίες
Οι προσδοκίες τους πρέπει να είναι ρεαλιστικές, να έχουν διαμορφωθεί με βάση τις δυνατότητες και τα ενδιαφέροντα των παιδιών. Όσο πιο πολύ έχουν επενδύσει στο παιδί, τόσο πιο πολύ το αγχώνουν
Ας διαθέσουν χρόνο για το παιδί και ας μάθουμε να το ακούν πραγματικά.
Ας τους γίνει συνείδηση ότι η επίδοση στις εξετάσεις δεν αντιπροσωπεύει την αξία και τη ικανότητα του παιδιού, αλλά την προσπάθεια που καταβάλλει στη συγκεκριμένη περίσταση
Κάθε είδους δωροδοκία ή απειλή πρέπει να εκλείψει
Η θετική ενίσχυση των παιδιών για κάθε προσπάθειά τους, έστω και την πιο μικρή, τους δίνει κουράγιο
Οι εξετάσεις δεν είναι η ώρα για να εκφράσουν την αντίθεσή τους με τις επαγγελματικές επιλογές του παιδιού
Μια απλή συζήτηση κάνει φανερή την κατανόηση, τη συμπαράσταση, βοηθώντας τον έφηβο να ελέγξει το άγχος του
Είναι επιθυμητό η στάση των γονιών να είναι κοινή. Πολλές φορές το άγχος του εφήβου επιτείνεται όταν σε βασικά θέματα που τον αφορούν οι γονείς εφαρμόζουν διαφορετικό τρόπο αντιμετώπισης.
photo https://pixabay.com/el/